(+عکس) هنرمندان ایرانی نیز در هفته مد، سهمی‌ازخلاقیت‌های هنری خود را در لندن به نمایش گذاشتند. لباس‌هایی با طرح‌های الهام گرفته از دوره قاجار و با رنگ‌ها و پارچه‌های مدرن، گوشواره‌ها و دست‌بندهایی با طرح پلاک پیکان که زمانی اتومبیل ملی ایران به شمار می‌رفت و جواهرآلاتی که همه نشان از فرهنگ ملی ایرانی داشت ، فضای این نمایشگاه را منحصر به فرد کرده بود.
در این نمایشگاه علاوه برارایه و نمایش طرح‌های لباس آزاده تاج که الهام گرفته از تاریخ و ادبیات ایران است، زیورآلات دست ساز چهار طراح مقیم ایران و کارهای غزاله شالچی، طراح مقیم لندن نیز در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت. ارایه زیورآلات ساخته و طراحی شده معین‌الدین شاشایی، محسن امینی و نازیلا برخورداری که برای نخستین بار و بدون حضورشان صورت می‌گرفت از ویژگی‌های این نمایشگاه بود که به طراحان مد و لباس ایرانی این امیدواری را داد که راه را برای شرکت آنها در نمایشگاه‌ها و بازارهای بین‌المللی هموار کند.
گلشید مولاموسس و مدیر شرکت «النگو دات کام» در مورد هدف از تاسیس این شرکت به کیهان لندن می‌گوید، شرکت ما که یک شرکت آمریکایی است با هدف مهیا کردن پلاتفرمی برای طراحان ایرانی که در هر نقطه‌ای از دنیا هنرهای پوشیدنی خلق می‌کنند، تاسیس شد تا آنها بتوانند کارهایشان را به سراسر دنیا ارایه دهند، به این ترتیب طراحان می‌توانند از طریق آنلاین ثبت نام کنند و بعد از این که از طرف شرکت ما مورد قبول واقع شد فروشگاه‌های آنلاین خودشان را در زیر مجموعه alangoo.com افتتاح کنند.
در ادامه گفتگو، گلشید در مورد هدف از برگزاری نمایشگاه نیز چنین می‌گوید، شرکت النگو سالی دو بار تعدادی از طراحان را انتخاب می کند و در یک شهر بزرگ آنها را معرفی می‌کند و شوی لندن هم با هدف معرفی برند لباس جدید این شرکت برگزار شد.
وی تاکید می‌کند که هدف شرکت النگو در خلق برند این شرکت، تهیه کلکسیونی از لباس های مدرن با تم ایرانی و با موضوع زن ایرانی بوده است.
گلشید مولا همچنین در مورد نمایشگاه‌های این شرکت می‌گوید، شوهای ما جنبه تجاری ندارند و بیشتر به منظور معرفی کارهای هنرمندان ایرانی برگزار می‌شوند و فروش کارهای آنها در واقع حمایت از این هنرمندان است.
طرح‌هایی از تاریخ و ادبیات ایران
آزاده تاج طراح لباس، استایلیست و تحلیل‌گر تِرند و مد در مورد ایده طرح‌هایش که برگرفته از تاریخ و ادبیات ایران است به خبرنگار کیهان می‌گوید: ما تصمیم گرفتیم در این کلکسیون، زنان دوره قدیم به شکلی معصومانه و از دید یک زن، در قالبی طنزگونه و مدرن که در حال دست و پنجه نرم کردن با کلنجارهای روزمره زمان خود است انعکاس پیدا کند. زنان ایرانی که که گاهی تا به امروز نیز زندگی می‌کنند.
آزاده می‌افزاید: این طرح‌ها از مشکلات دائمی با مادرشوهر و مردسالاری گرفته تا تناقض بین پوشش اجباری و استقلال شخصی را روایت می‌کند به طوری که می‌توان گفت روایت این کلکسیون تا حدودی به شکلی طبیعی مسیر خود را به مرور زمان و با کار گروهی پیدا کرد.
وی خاطر نشان می‌کند: برای طرح روی پارچه‌ها از دو تن از هنرمندان با استعداد و با مهارت یعنی کاوه ایرانی و سبا نیکنام درخواست همکاری کردیم.
موج جدید مد در ایران
نمایشگاه «النگو» در حالی برگزارمی‌شود که مد درایران موج جدیدی را اغاز کرده است به طوری که گفته می‌شود در یک سال گذشته در عرصه مد ایران انقلابی روی داده است. در این زمینه چندی پیش روزنامه گاردین نوشت: پس از سال‌ها فعالیت زیرزمینی و به دنبال صدور فتواهای مذهبی مبنی بر این که مد و مدل‌سازی در اسلام حرام نیست، صنعت مد ایران در حال رشد است.
شریف رضوی، مدیر یکی ازمراکز مد نیز به روزنامه گاردین گفت: در حدود سی سالی که از انقلاب ایران می‌گذشت، ما شاهد ۱۰ تا ۱۵ نمایش مد در کشور بودیم اما در سال گذشته به تنهایی بیش از صد نمایش برگزار شد. همچنین برنامه‌هایی که دو سال پیش زیرزمینی برگزار می‌شد اکنون در اماکن عمومی‌اجرا می‌شود.
گلشید مولا مسوول برپایی این نمایشگاه و مدیر شرکت «النگو» نیز در زمینه طراحی مد لباس و جواهرآلات می‌گوید، این طراحی، یک طراحی جدید و مستقلی در ایران است که موج جدیدی را آغاز کرده وطراحان به طور مستقل و فعال کار می‌کنند. وی می‌افزاید، بعد از روی کار آمدن دولت روحانی، بسیاری از طراحان مد کارشان را آشکارا شروع کردند اگر ما آنها را زیرزمینی می‌نامیم بدین معنا نیست که آنها غیر قانونی کار می‌کنند. آنها چالش زیادی پیش رو دارند و کارشان را با محدودیت انجام می‌دهند به طور مثال مدل‌ها نمی‌توانند به راحتی در معرض عموم قرار بگیرند و یا عکاسان مد نمی‌توانند به راحتی کار کنند و کارکرد روزنامه‌ها و مجلات کاملا متفاوت است، همچنین نمایش مد زنان فقط برای مخاطبان زن، و مد مردان نیز فقط برای مخاطبان مرد است و عکس‌هایی که از مدل‌های زن گرفته می‌شود اگر بدون حجاب باشد نمی‌تواند در معرض عموم قرار بگیرد.
kayhan.london©
آزاده تاج با اشاره به وضعیت هنر طراحی مد لباس در ایران و فاصله طراحان ایرانی با استانداردهای جهانی به کیهان لندن می‌گوید: خوشبختانه در دههٌ اخیر طراحی لباس در ایران پیشرفت زیادی داشته و نقش پر‌رنگ‌تری را بین جوانان بازی می‌کند. تنوع طرح‌ها بیشتر شده و حتی برخی از طراحان مد به ایران بازگشتند تا فعالیت خود را در کشور ادامه بدهند و یا از سر بگیرند. این قضیه هم به اقتصاد کشور و هم به بالا رفتن استانداردهای داخلی کمک می‌کند.
وی می‌افزاید: با این حال تا زمانی که مراکز علمی‌و دانشگاه‌های داخلی، بر اساس معیارهای بین‌المللی و تکنیک‌های جهانی تحصیل و کارآموزی در این رشته را در دسترس علاقمندان قرار ندهند، بار سنگین رقابت با معیارهای جهانی به تنهایی بر دوش طراحان می‌افتد و این قضیه با توجه به کمبود اطلاعات و ماخذ آموزشی و تکنیکی باعث کند شدن روند پیشرفت در این زمینه می‌شود.
خروج مد از فعالیت‌های زیرزمینی در ایران
آزاده تاج همچنین در پاسخ به این پرسش که پیشرفت مد را در ایران با توجه به پوشش اجباری زنان و محدودیت در پوشش در آینده چگونه می‌بیند و آیا طراحان مد می‌توانند از فعالیت‌های زیرزمینی خارج شوند توضیح می‌دهد: هنرمندان ایرانی برای خارج شدن از فعالیت‌های زیرزمینی ناچارند تا حدی مطابق با چهارچوب‌های اسلامی ایران کار کنند و این قضیه معمولاً نه تنها بسیار دست و پا گیر است بلکه خلاقیت را نیز از بین می‌برد، از طرفی محدودیت و فشار گاهی چالش‌ها وکنجکاوی‌هایی به وجود می‌آورد که برخی اوقات افراد را به سمت کشف راهکارهای جدید و میان‌برهای دست نخورده و همچنین خلق نوآوری‌های منحصر به فرد وادار می‌کند.
وی با اشاره به این که مشغولیت کاری در زمینه مد در کشورهایی با پوشش اجباری اسلامی ممکن است نتایج کاملاً متفاوت و بسیار گسترده داشته باشد، می‌افزاید: از آنجایی که مد همیشه در اجتماع، اقتصاد، حقوق زنان و سیاست نقش‌آفرینی مهمی‌داشته، هر چه بیشتر با ترفندها و خلاقیت‌های مختلف و زیرکانه، این مرزها را به عقب بکشیم، قادر خواهیم بود به پیشرفت استانداردهای داخلی در زمینه‌های مختلف کمک کرده و تأثیر گذاری‌های مهمی را به بار آوریم.
بنا به باور این طراح مد، امکان خارج شدن از فعالیت‌های زیرزمینی و ورود به دنیای تجاری نه تنها امکان‌پذیر بلکه امری ضروری است که در هر صورت سیر طبیعی خود را طی خواهد کرد. سیر تکاملی مد در سه دهه اخیر ایران، این امر را به خوبی نشان داده و تأیید می‌کند.
آزاده تاج همچنین با اشاره به جنبه هنری و نمایشی مد می‌گوید: این جنبه برایم از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی علاقه‌ام به طرح‌های کاربردی زنانه و مردانه باعث فعالیت و تحصیلات‌ام در این زمینه‌ها نیز شد. اما واقعیت دنیای مد این است که هر طراحی برای بقای کارش نه تنها به بعد هنری، بلکه باید به جنبه تجاری این صنعت نیز توجه داشته باشد چرا که صنعت لباس و دنیای مد، دنیایی تک نفره نیست و برای پیشبرد آن احتیاج به کار گروهی دارد. در این رشته می‌بایست هم هنرمند بود و هم تاجر. اینکه دیگران طرح را به عنوان قطعه‌ای از هنر ستایش کنند بسیار دلپذیر است، اما همزمان برای من بسیار مهم است که دیگران امکان استفاده از لباس را نیز داشته باشند؛ در آن احساس راحتی کنند و بجز تجربه بصری، با لباس‌ها به طور شخصی نیز ارتباط برقرار کنند.
در این زمینه اما به نظر یکی از بازدید کننده‌های نمایشگاه، طرح لباس‌ها با این که ازنظر طراحی بسیار منحصر به فرد و زیبا بود اما خیلی کاربردی نبود، اوکه دانشجوی رشته طراحی است به کیهان لندن می‌گوید: به نظرم مدل لباس‌ها بسیار زیباست اما خیلی نمی‌توان از آنها استفاده کرد.
آزاده تاج درزمینه همکاریش با شرکت النگو و استقبال طرح‌هایشان از طرف جامعه ایرانی می‌گوید: من و گلشید (بنیان‌گذار النگو) تقریباً ۱۰ ماه پیش به طور اتفاقی با هم آشنا شدیم و بلافاصله از همان ابتدا، گفت و گو راجع به تشکیل یک کلکسیون کامل لباس زنانه برای لاین جدید «النگو» را شروع کردیم، وفعالیت ما به طور جدی حدود ۷-۸ ماه پیش شکل گرفت. این اولین باری بود که من در طرح‌هایم از تم ایرانی استفاده می‌کردم. مخاطبان من تا کنون بیشتر غیر ایرانی‌ها بوده‌اند، اما معتقدم هر زمان که سنت و مدرنیزه همدیگر را در یک نقطه قطع کنند و هنرمندان بنا بر استانداردها و ترندهای بین‌المللی حرفه خود را پیش ببرند، پذیرش کارها جنبه بین‌المللی پیدا خواهد کرد. خوشبختانه این کلکسیون در بین جامعه غیر ایرانی هم در وبسایت خود «النگو» و هم خارج از وبسایت، با واکنش‌های خوبی روبرو شد و لباس‌ها در ترانک شوها و مغازه‌های غیر ایرانی نیز قابل دسترسی و خریداری هستند.
تعهد دنیای مد به محیط زیست
آزاده تاج که پس از تجربهٌ تحصیل و کار در سه قاره مختلف دنیا، لاین ارگانیک خود «سامانوشا» Samanuscha را در شهر نیویورک بنیان‌‌گذاری کرده و به عنوان یکی از متعهدان محیط زیست در دنیای مد از طرف Ethical Fashion Forum شناخته شده است، در ادامه گفتگوی خود با کیهان لندن در زمینه مسوولیت‌هایی که اودر دنیای مد می‌تواند داشته باشد می‌گوید: ما همه در دنیایی زندگی می‌کنیم که به یکدیگر متصل و وابسته‌ایم، بنا بر این نه تنها من، بلکه هر کسی نسبت به انتخاب‌ها و مصارف شخصی و اجتماعی‌اش در قبال خود و جامعه‌اش مسوول است. در حال حاضر در صنعت مد، تمرکز بر روی پیشتازان مد، بیشتر به سمت کسانی است که نه تنها از لحاظ خلاقیت و زیبایی بلکه از نظر اخلاقی نیز نسبت به هر آنچه در دنیا تولید می‌کنند مسوولند و معیارهای حرفه‌ای خود را بر این اساس پیش می‌برند. به طور مثال طراحان و خریداران، بیشتر و بیشتر متوجه می‌شوند که برای خلق زیبایی لزوماً احتیاج به استفاده از پوست حیوانات و پلاستیک‌های سرطان‌زا ندارند و یا اینکه پارچه‌های اضافی و لباس‌های بدون مصرف، به جای دور ریخته شدن، بهتر است تا حد ممکن پردازش شوند تا به بقای محیط زیست کمک شود.
kayhan.london©
او همچنین تاکید می‌کند: موارد دیگری چون مبارزه با کار کودک، پیشگیری از تولید کار در کشورهای در حال توسعه مثل چین، هند و بنگلادش، حمایت نکردن از دستمزدهای پائین‌تر از حد معمول به کارگران و قرار دادن آنها در شرایط و محیط‌های امن، حمایت از محیط زیست، مراقبت از سلامت پوستی و غیره، هم وظیفه اخلاقی تولید کننده و مصرف کننده هر دو است.
شرکت «النگو» در سال‌های اخیر تلاش کرده است به صورت آنلاین فرصتی برای طراحان مستقل ایرانی در سراسر جهان در حوزه مد و طراحی پوشش و زیورآلات فراهم کند.
توجه به مُد در ایران
در اینجا خوب است نگاهی هم داشته باشیم به پیشینه مد در مفهوم مدرن آن در ایران. همه چیز از وقتی شروع شد که بانوی ارشد فتحعلی شاه، یک مهمانی ترتیب داد و از «الیزابت مک نیل»، همسر «جان مک نیل»، دعوت کرد که در این مهمانی حضور داشته باشد. الیزابت همسر فرستاده بریتانیا به ایران بود که در سال ۱۸۲۷ به دربار فتحعلی شاه آمده بود تا فصل جدیدی از روابط ایران با اروپا آغاز شود.
الیزابت مک نیل، قصد کرد لباس ساتن سپید، تزئین شده با چین‌های توری و همچنین ردای قرمز ابریشمی بر تن کند. لباس او در تضاد با لباس‌ها و جواهرات با شکوه و پر زرق و برق خانم‌های درباری بود. اما همین لباس ساده چشم بانوی اول دربار ایران را گرفت و نقطه شروعی شد بر تغییر لباس زنان دربار قاجار. بعد‌ها در سال ۱۸۵۰، «لیدی شیل» با «ملک جهان» مادر ناصرالدین شاه دیدار کرد. او شرحی شگرف از لباس‌های دربار نوشت و در یادداشت‌هایش آورد که چقدر لباس‌های ساده اروپایی‌اش خانم‌های قجری را همزمان مجذوب و متحیر کرده بود. به این ترتیب با گسترش روابط ایران و غرب، زرق و برق و تکلف لباس‌های درباری و اشراف ایران به تدریج جای خود را به لباس‌های ساده و مدرن داد. این روزها اما چه در ایران و چه در سطح جهانی، توجه به رنگ‌ها و طرح‌های بومی و فولکلور و فرهنگ‌های پربار قدیمی جای ویژه‌ای در جهان مد یافته است.
