(+عکس) کسانی که بافت تاریخی یزد را فرسوده میدانند، به کلون درهای قدیمیهم رحم نکرده و آنها را از درها جدا میکنند و دوباره به مردم با قیمت گزاف میفروشند.
خانههای سنتی و قدیمی یزد با درهای چوبی بنا شده و به جای زنگ و آیفون، دو کلون چوبی یا فلزی مردانه و زنانه به درها نصب میکردند.
تا همین چند سال پیش میشد در بافت تاریخی یزد قدم برداشت و از درهای چوبی کلوندار عکس گرفت و گاهی آنها را امتحان کرد و یا برای گردشگران توضیح داد که کلون مردانه کدام است و تفاوت صدایش با کلون زنانه چیست. میشد در بافت تاریخی یزد، کلونهای باقی مانده زیادی را روی درها مشاهده کرد که بنا به ذوق صاحبخانه، طراحی شده بود وحتی برخی از صاحبخانهها هنوز به جای زنگ از همین کلونها استفاده میکردند و گوششان به صدای کلون در حساس بود. برخی دیگر در کنار آن زنگ سفیدرنگی کار گذاشته بودند و در مواردی نادرتر، آیفون تصویری.
جنس بعضی از آنها از برنج و بعضی از آهن و یا از فلزات دیگر است بعضی از درها در دو مدل مختلف استفاده میشد که یکی به شکل چکش و دیگری به صورت حلقه بود. صدای ایجاد شده از برخورد کوبه چکشمانند بم بود که توسط مردها استفاده میشد. صدای ایجاد شده از کوبه حلقهمانند زیر بوده و توسط زنان استفاده میشد. با این کار صاحبخانه متوجه جنسیت مراجعهکننده شده و به اقتضای آن یکی از ساکنان خانه پاسخ میداد.
به گزارش خبرگزاری مهر، اکنون اما گردشگران، کمتر کلونی روی در خانههای تاریخی یزد میبینند. صاحبان این خانهها صبح که از در بیرون میآیند، میبینند کلون درها سر جایشان نیست. کوبهها را شبانه از درها جدا میکنند و در بازارهای خیابانی میفروشند.
دستفروشان زیادی هستند که انواع اقسام کلون و کوبه و گل میخ و تزئینات درهای قدیمی را به فروش میرسانند.
بیشتر این افراد کلونها را سرقت کرده و آنها را به قیمتهای گزاف به صاحبان خانههای قدیمی و یا دوستداران این نوع از تزئینات خانههای تاریخی میفروشند.
تنها دزدان آثار تاریخی نیستند که این پایههای فرهنگی و تزئینی را از درها جدا میکنند، برخی دیگر از وارثان که مایل نیستند در بافت تاریخی بمانند، این کلونها و حتی در و پنجرههای قدیمی را از بافت تاریخی جدا میکنند و آن را به شهرهای مدرن انتقال میدهند چرا که در بافت مدرن شهرها کمتر میتوان خبری از هویت و تاریخ پیدا کرد. بنا بر این این تزئینات مشتریان گران قیمتی دارند. با گشت و گذاری در پاساژ پروانه تهران میتوان انواع کلونها و میخهای جدا شده از بافت تاریخی این شهر را دید.
کلونهای ساده بین ۱۵ تا ۳۰ هزار تومان قیمت دارند اما برای یک جفت کلون حکاکی شده که به خانه ثروتمندان و افراد خاصی تعلق داشته و تعداد آنها نیز محدود است، باید بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان پول پرداخت شود. کلونهای حکاکی شده، به راحتی با پرداخت حقوق گمرکی راهی کشورهای همسایه میشوند تا در آینده ای نه چندان دور در حراجیهای اشیاء تاریخی به فروش برسند.