شواهد به دست آمده از نگارکند‌های ایذه، نشان می‌دهد که نقش و منزلت زنان در امور اجتماعی و مذهبی در ایران باستان و به ویژه در دوره عیلامیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.
اردشیر صالح پور، نویسنده و پژوهشگر کتاب تاریشا در این زمینه می‌گوید، غار معبد تاریشا یکی از غارهای باستانی مربوط به عیلام نو است که سابقه حکاکی نگارکند‌های آن به ۲۸۰۰ سال پیش باز می‌گردد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، او با اشاره به سابقه باستانی و نشانه‌های زندگی چند هزار ساله اقلیمی در این منطقه تصریح کرد، ۴ نگارکند با تصاویر زیبا و جذاب از هانی پادشاه محلی آیاپیر (ایذه)، شوترو وزیر وی در این منطقه دیده می‌شود، همچنین آمانتا زن‌ِ هانی نیز در ۲ نگارکند جداگانه دیده می‌شود که گویای احترام و نیایش خانواده حکمران محلی نسبت به این معبد مقدس است.
وی اظهار کرد: در ۲ کتیبه دیگر در دل همین غار، نگاره‌ای با خط میخی به صورت مبسوط درباره احترام به این معبد و خدایان عیلامی حکاکی شده است که همه افراد در آن به حالتی ایستاده و دست بر سینه و موقعیت دعا قرار دارند که پاهای آنان نیز به نشانه حرمت برهنه است.
صالح پور با اشاره به ویژگی‌های جذاب و منحصر به فرد این نگارکندها به ویژه تصاویر زن و کودکان (دختر و پسر) تأکید کرد که حضور زنان در این مکان نشانگر حرمت، اهمیت و منزلت زنان در ایران باستان است.
نویسنده و پژوهشگر کتاب تاریشا اضافه کرد: در هیچ جای ایران تصاویری با این ویژگی و به این زیبایی به زنان و کودکان پرداخته نشده است و از این حیث این نگارکندها در نوع خود ممتاز و بی مانند است.
پژوهشگر کتاب تاریشا گفت: با توجه به تعداد زیاد سنگ نگاره‌ها، کتیبه‌ها و نقوش آیینی و مذهبی در ایذه (آیاپیر) می‌توان این شهر را به عنوان شهر نگارکندها و شهرموزه‌ی نگاره‌ها معرفی کرد.
مراسم رونمایی کتاب تاریشا اشکفت سلمان، غار معبد باستان نوعیلامیان نوشته اردشیر صالح پور با حضور نویسنده، مسوولان محلی، علاقمندان و با همکاری انجمن‌ها و نهادهای دوستدار میراث فرهنگی در غار اشکفت سلمان در شهر ایذه برگزار شد.
صالح پور، کتاب تاریشا را پس از چاپ کتاب الیما که یکی دیگر از کتاب‌های پژوهشی وی است مهرماه امسال روانه بازار کرد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، این اثر پژوهشی با همکاری کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) در یک هزار نسخه و ۱۴۰صفحه با کاغذ گلاسه و تصاویر تحلیلی و توصیفی از آثار و نگاره‌ها به چاپ رسیده است.
