بیژن زنگنه، وزیر نفت در حالی که مرزبندی خود را با منتقدان قراردادهای نفتی مشخص کرد، در جمع خبرنگاران گفت: برای توسعه میدان‌های مشترک و بالا بردن ضریب بازیافت مخازن نفتی و همچنین رسیدن به اهداف توسعه‌ای نیاز به سرمایه‌گذاری ٢٠٠ میلیارد دلاری داریم که برای تامین این مقدار سرمایه، مدل جدید قراردادهای نفتی را طراحی کردیم و هم‌اکنون شاهد رقابت فشرده‌ای در منطقه برای جذب سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز هستیم.
او با اشاره به انتقاداتی که در مورد حضور خارجی‌ها در صنعت نفت ایران شده، از مخالفان خواست که در صورت اعتراض، پیشنهادهایی نیز ارایه دهند و صرفا به جوّسازی نپردازند.
وی در این زمینه گفت: این انتقادات به طور کلی قابل مذاکره نیستند. در عوض به گفته وی، ایران آماده است در مورد شرایط فعلی در بازار جهانی نفت با هر یک از اعضای اوپک، از جمله عربستان سعودی، به مذاکره بنشیند.
وی تاکید کرد: با وجود اینکه حدود ١۵ تا ٢٠ میلیارد دلار منابع جدید نیز از صندوق توسعه ملی دریافت خواهیم کرد، اما منابع داخلی به سختی پاسخ نیازهای جاری را می‌دهد؛ بنابراین باید به فکر تامین این سرمایه از منابع خارجی بود.
قراردادهای جدید نفتی که به قول وزیر نفت هنوز به مرحله امضا نرسیده است، سبب انتقاد بسیاری از اصول‌گرایان و نمایندگان مجلس شد.
به گزارش روزنامه شرق وی در این زمینه تاکید کرد: وزارت نفت از نقد استقبال می‌کند، اما باید اعلام کرد هنوز قراردادی امضا نشده که عده‌ای به آن تاخته و خواستار لغو قراردادها شده‌اند. قراردادی امضا نشده که لغو شود.
انتقادها ازقراردادها‌ی جدید نفتی
ازجمله انتقادهایی که به قراردادها وارد می‌شود مربوط به باز بودن سقف هزینه‌های سرمایه‌ای یا همان Open Capex بودن قراردادها است. برخی انتقادها نیز حاکی از آن است که مدل جدید قراردادهای نفتی همانند قراردادهای مشارکت در تولید است.
همچنین انتقاد می‌شود که با اجرای قراردادها، شرکت ملی نفت ایران تضعیف خواهد شد. عدم شفافیت درباره مدل جدید قراردادهای نفتی یکی دیگر از انتقاداتی است که مطرح می‌شود.
پاسخ وزیر نفت به انتقادها
وزیر نفت درپاسخ به انتقاد‌ها‌ی مخالفان قراردادهای نفتی، این قراردادها را با قراردادهای دولت گذشته مقایسه کرد و توضیح داد: در دولت قبل ۲ قرارداد با شرکت‌های ایرانی و ۳ قرارداد با چینی‌ها با فرمت مورد انتقاد بسته شد. من به این قراردادها و فرم آنها ایراد نمی‌گیرم بلکه تاکید دارم چرا در آن زمان کسی به این قراردادها ایراد وارد نمی‌کرد.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد؛ وزیر نفت با بیان اینکه به ما گفتند در مدل خود بنویسید طرف خارجی هیچ مالکیتی به نفت تولیدی و مخزن ندارد، گفت: از سوی دیگر طرف خارجی می‌گوید اگر قرار است ضمانت عملکرد بدهند، باید در تولید هم حضور داشته باشند؛ یعنی یا خودشان بهره‌برداری را انجام دهند یا بهره‌برداری با نظارت و دستورالعمل آنها صورت گیرد.
وی تصریح کرد: من هم خوشم می‌آید که آنها قبول کنند ده‌ها میلیارد دلار در ایران سرمایه‌گذاری کنند و هیچ دستمزدی از ایران نگیرند، اما متاسفانه شرکت‌های خارجی این را نپذیرفتند.
وی گفت؛ در دولت گذشته قرار بود قراردادی با این روش با هندی‌ها امضا شود که به مرحله آخر نیز رسید؛ اما من با آغاز به کار دولت یازدهم جلوی این قرارداد را به دلیل مدل مشارکت در تولید، گرفتم.
وی همچنین در مورد نگرانی های موجود از تضعیف شرکت نفت ایران گفت: ایران هم اکنون با سابقه بیش از صد سال تولید نفت، هنوز یک شرکت اکتشاف و تولید ندارد و ضروری است که در این مقطع، این شرکت‌ها تأسیس شوند.
لیست کوتاهی از قراردادهای جدید نفتی
شرکت ملی نفت بر اساس طرح پیشنهادی خود به مجلس قصد دارد دست کم یک میلیون و ۳۰۰ هزا ر بشکه قرارداد جدید فروش نفت امضا کند و لیست مشتریان نفت ایران در حال تکمیل شدن است.
به گزارش خبرگزاری مهر؛ توتال اولین مشتری نفت ایران است که تا کنون قرارداد فروش روزانه حدود ۱۶۰ هزار بشکه نفت به توتال فرانسه نهایی شده است.
مذاکرات نهایی با پالایشگاه‌های نفت ترکیه به ویژه «توپراش» به منظور افزایش سه برابری فروش طلای سیاه انجام شده است که در صورت توافق نهایی، حجم صادرات نفت ایران به ترکیه از حدود ۱۰۰ هزار بشکه فعلی به ۳۰۰ هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد.
«لوک اویل» روسیه را هم باید از دیگر مشتریان نفت ایران در اروپا نام برد . «کپسای» و «رپسول»هم از مشتریان جدید اسپانیایی نفت ایران هستند.
«انی» ایتالیا برای توسعه فاز سوم میدان نفتی دارخوین در غرب کارون اظهار علاقه کرده است.
«هلنیک پترولیوم» یونان، شل انگلیس، جمهوری چک، آلمان و چند شرکت نفتی اروپایی مذاکراتی را برای امضای قراردادهای فروش نفت آغاز کرده‌اند که پیش‌بینی می‌شود فقط با شرکت‌های نفتی برای صادرات روزانه ۵۰ تا ۶۰ هزار بشکه نفت به این کشورها قرارداد جدید امضا شود.
دو شرکت «سی. پی. سی» و «فورموسا پتروکمیکال» تایوان که هم اکنون حدود سه هزار و ۶۰۰ هزار بشکه نفت خام از ایران خریداری می‌کنند، با امضای قراردادهای جدید حجم واردات نفت سیاه از ایران را به بیش از ۶۰ هزار بشکه در روز افزایش می‌دهند.
هم‌سو با تلاش تایوان برای افزایش ۲۰ برابری واردات نفت از ایران، قراردادهای فروش نفت خام و میعانات گازی با پالایشگران چینی هم تمدید شده است به طوری که شرکت‌های نفتی «پترو چاینا» و «CNOOC»، «سینوپک» و «ژوهای» را باید از بزرگترین مشتریان نفتی ایران در چین نام برد.
گفته می شود چین به عنوان بزرگترین بازار نفت ایران در این دوره است و بنا به گزارش امور اوپک وزارت نفت ایران، در دسامبر ۲۰۱۵ میلادی روزانه ۵۳۳ هزار بشکه نفت راهی این کشور شده است.
