یادداشتی کوتاه در مورد روز بزرگ و جهانی زن

 شکوه میرزادگی – هشتم مارس، روز جهانی زن، از راه می‌رسد و، همان گونه که در فلسفه‌ی پیدایش این روز درج شده، در این روز فرصتی برای همه‌ی کوشندگان راه آزادی و برابری زنان در سراسر دنیا فراهم می‌آید تا در مورد مسایل جاری و آینده‌ی کوشش‌های خود سخن بگویند.

در این میان، من بیش از هر چیز به تأثیر فرهنگ جوامع در مورد موقعیت اجتماعی زن می‌اندیشم و، به عنوان یک زن برابری‌خواه، سال‌هاست به این باور رسیده و می‌توانم آن را به شکلی مستند اثبات کنم که: در طول تاریخ، و در قلمروی ارزش‌ها و دستورالعمل‌های موجود در فرهنگ‌های جهان، زنان همیشه بیش از مردان هدف تبعیض قرار گرفته و این ملاحظات بر زندگی و بود و نبود و حقوق آنان اثری مهم و غیر قابل انکار داشته‌اند.در اینجا تنها به دو قلمرو اشاره می‌کنم: مذهب و انقلاب!

– مذاهب، که بخش عمده‌ای از محتوای فرهنگ هر جامعه را می‌سازند، اولین و مهم‌ترین اثر را در زندگی زن‌ها، و بسیار بیش از زندگی مردان، داشته و دارند. و

– به نسبت فرهنگی که بر زمینه‌ی آن رشد کرده‌اند، اثر مثبت یا منفی همه‌ی انقلاب‌های جهان نیز (از انقلاب صنعتی گرفته تا انقلاب‌های سیاسی فرانسه و آمریکا و شوروی و مشروطه‌ی خودمان و انقلاب اسلامی) بر زندگی زنان بیش از مردان بوده است.

در نتیجه، نگاهی به جنبش‌های برابری خواهانه‌ی زنان در کشورهای اروپایی، و به خصوص آمریکا، به ما نشان می‌دهد که یکی از اولین قدم‌هایی که زنان برای رسیدن به خواست‌های خود برداشته‌اند، به دستیابی آنان به نگاهی خردپذیر بر فرهنگ جامعه‌ی خویش مربوط بوده است، نگاهی برای تجزیه و تحلیل محتوای فرهنگ خودی و تلاش برای به‌روز کردن ارزش‌های مثبت و کنار گذاشتن نکات بازدارنده‌ی آن. این روند تا آنجا گسترده بوده که حتی زنان مذهبی برابری‌خواه در این کشورها نیز دریافته‌اند راهی جز جدا کردن مذهب از مسایل آموزش و پرورش و مسایل سیاسی وجود ندارد. بعنی بخشی از فرهنگ‌شان را در کلیسا جای دادند و بخشی را در زندگی روزمره خویش.

در عین حال، من سال‌هاست که بر این باور رسیده و اصرار ورزیده‌ام که فرهنگ ایرانی ما نیز برای انجام این تفکیک قابلیت زیادی دارد؛ چرا که فرهنگی است کاملاً زمینی و  دور از تبعیض‌های مذهبی، قومی، نژادی و جنسیتی و بسیار نزدیک و آشنا با فرهنگ‌های پیشرفته‌ی امروز جهانی. و، به باور من، حمایت از یک چنین فرهنگ دگرگونی‌پذیر و انسانی یکی از راه‌های مهم نجات زنان ما و رسیدن آنها به حقوق انسانی‌شان است.

به امید این که ما و زنان سرزمین‌مان، در سال‌های آینده و در روز جهانی زن، همچون زنان کشورهای پیشرفته، به دست آوردن حقوق واقعی خود را جشن بگیریم و سوگوار حضور تبعیض‌های کنونی و نبود آزادی برآمده از تساوی انسانی حقوق خویش نباشیم.

مارس ۲۰۱۶