شاهین سرتیپی- همدردی در ابعاد ملی در دنیای امروز نشانه رشد اجتماعی، فرهنگی غنی و پذیرش ارزش‌های والای انسانیست. ارزش‌هایی که امروزه نه دیگر غربی‌اند و نه اصلا می‌توانند متعلق به منطقه جغرافیایی خاصی باشند.
دست کم برای همنسلان من نخستین تجربه همدردی آن هم در ابعاد بین‌المللی بعد از حادثه یازده سپتامبر رخ داد. آن موقع نه فیس‌بوکی بود و نه سیستم موبایل آنقدر امکانات داشت که بتوان مراسمی را برنامه‌ریزی کرد. یادم می‌آید در آن شب تعداد زیادی به طور خودجوش با شمع و برخی با شاخه‌ای گل، سوگوار، برای همدردی با مردم آمریکا در حوالی میدان محسنی گرد هم آمدند. این گردهمایی ساعتی نکشید که با حمله نیروهای بسیج پایان پذیرفت. اما امروز که به گذشته نگاه می‌کنم می‌توانم نشانه‌های اتصال انسانی در ابعاد جهانی امروز را ببینم. آنچه آن گردهمایی را رقم زد شاید دیش‌های ماهواره‌ای بود که به قول آقایان «شیطان بزرگ» روانه مملکت کرده بود.
در همان روز عده‌ای از ملایان در صفحه تلویزیون ظاهر شدند و این فاجعه را محکوم که نکردند هیچ بلکه ابراز خشنودی نمودند و این حملات تروریستی را ضرب شستی از سوی اسلام به غرب دانستند.
با گذشت بیش از چهارده سال از آن روزگار و فراگیرتر شدن ابزار ارتباط جمعی و گسترش هم زمان امواج ترور در دنیا بارها و بارها شاهد بودیم که مردم ایران خودجوش در فضای مجازی با مردمان آسیب دیده ابراز همدردی کردند و برعکس، وقتی در ایران فاجعه‌ای نظیر زلزله بم رخ داد دیدیم که چگونه مردم جهان به یاری زلزله‌زدگان شتافتند.
این گونه اقدامات در ابعاد اجتماعی امری سوا از همدردی‌های رسمی و محکومیت تشریفاتی ترورها توسط مقامات رسمی به شمار می‌رود. در این دو دهه، ترورها و فجایع متعددی رخ داده که اگر هم جمهوری اسلامی در آنها دست نداشته اما بنا به همفکری ذاتی که با نفس عمل دارد این اعمال را رسما محکوم نکرد. اما موضوع به همین جا ختم نمی‌شود.
در دنیای امروز امری دیگر هم مرسوم است که ورای واکنش‌های مردمی و بیانیه‌های رسمی وزارت خارجه و دولت‌ها از اهمیت بسزایی در جامعه جهانی برخوردار است و آن هم همدردی و احترام به قربانیان از سوی ورزشکاران در مسابقات ورزشی به ویژه در بازی‌های فوتبال است.
در چند ماهه اخیر شاهد بودیم که چه بعد از حملات پاریس و چه برای پناهجویانی که در دریای اژه غرق شدند بارها تیم‌های فوتبال با نوارهای سیاه روی لباسشان وارد زمین شدند و یا یک دقیقه سکوت پیش از بازی را به عنوان همدردی با قربانیان به نمایش گذاشتند.
در فاجعه ۲۲ مارس بروکسل و پیش از آن بعد از حملات ۱۳ نوامبر در پاریس هرچند دولت معتدل حسن روحانی پیام‌هایی را در همدردی و محکومیت این حملات منتشر کرد اما در مقابل فدراسیون فوتبال این رسم نانوشته را هیچگاه به جا نیاورد که بازیکنان فوتبال اجازه داشته باشند در همدردی با مردمان آسیب‌دیده در هر جای جهان و به هر دلیلی که باشد، همدردی کنند.
اجرای یک دقیقه سکوت و یا حمل نوار سیاه نیاز به هماهنگی و زمان چندانی ندارد اما گویا در ایران این حرکت انسانی بشردوستانه نیز در زمره حرکات غربزده به شمار می‌رود حال آنکه سراینده‌ی شعر معروف «بنی آدم اعضای یک پیکرند» ایرانی است!
