آزاده کریمی – سرقت سریالی تزئینات بناهای شهر تهران با سرقت کوبه‌های در خانه تاریخی «حاج حسین آقاملک» در بازار تهران به اوج خود رسیده است. آن هم در شرایطی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران از استقرار نیروی یگان ویژه برای حفاظت از بناهای تاریخی پایتخت خبر داده بود.
یک سال از شروع سرقت‌های سریالی کاشی‌ها، کتیبه‌ها و تزئینات بناهای تاریخی شهر تهران می‌گذرد ولی همچون سرقت سریالی مجسمه‌های تهران خبری از پیدا شدن تکه‌های به یغما رفته و سارقان‌شان نیست.
پیش از افزایش سرقت‌ها، «رجبعلی خسروآبادی» مدیرکل اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران از استقرار نیروی یگان ویژه برای حفاظت بناهای تاریخی چون مجموعه نیاوران، سعد آباد، موزه آبگینه، موزه فرش و بناهای دیگر خبر داده بود ولی حراست از این اماکن را بدون حمایت دیگر نهادها غیرممکن دانسته بود.
از سوی دیگر، «احمد حکیمی‌پور» رییس کمیته میراث فرهنگی و بافت‌های تاریخی شهر تهران متهم اصلی سرقت سریالی تزئینات بناهای تاریخی تهران را معتادان و کارتن‌خواب‌ها مناطق ۱۱ و ۱۲ تهران دانسته و اجرای ناموفق انظباط اجتماعی را عاملی برای پراکندگی این افراد در دیگر مناطق تهران و افزایش سرقت ها دانسته است.
حکیمی پور همچنین از بی‌توجهی شهرداری تهران نسبت به نصب نورافکن در فضای خارجی بناهای تاریخی باوجود داشتن بودجه لازم، گلایه‌مند بود.
کوبه‌های در خانه تاریخی «حاج حسین آقا ملک» واقف و بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در بازار تهران در حالی به سرقت رفته که کمتر پیش آگهی فروش کاشی از حیاط کاخ نیاوران خبرساز شده بود.
خانه تاریخی ملک که در دوره قاجار بنا شده و در دوره پهلوی گسترش یافته، یکی از معدود بناهای تهران است که تزئینات خاص هر دو دوره را داشته است. آجرکاری، کاشی کاری، حجاری، گچبری دوره قاجار، منبت کاری، تزئینات چوبی، دیوارپوش‌های قاجاری و تزیینات فلزی از هنرهای به کار رفته در تزیینات خانه ملک محسوب می‌شوند.
کاشی کاخ نیاوران نیز به قیمت ۴۲۰ هزار تومان در یکی از سایت های اینترنتی برای فروش عرضه شده بود و فروشنده آن را متعلق به یک مجموعه شخصی و اصل معرفی کرده بود.
با وجود بازتاب گسترده‌ای که این آگهی داشت مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تهران در برابر آن سکوت اختیار کردند و تنها «سید رحمت‌الله رئوف حنان» مدیر مجموعه کاخ موزه نیاوران، صحت ادعای آگهی دهنده را زیر سوال برد و کاشی‌ها را تقلبی و شبیه‌سازی از کاشی های کاخ نیاوران دانست و وعده دستگیری منتشر کننده آگهی را داد.
پیش از این هم آگهی فروش آثار باستانی از این دست همچون سکه‌های «الیمایی» در سایت‌‌های فروش کالا منتشر شده بود که با مهر «تقلبی بودن» از سوی مسئولان میراث فرهنگی نادیده گرفته شدند.
طبق تصاویری که شهرام شهریار فعال میراث‌فرهنگی در سایت خود به نام «سفرنویس» انتشار داده است، طی یک سال اخیر سرقت سریالی تزئینات ابنیه تاریخی شهر تهران با سرقت تزئینات چدنی درِ مسجد و حوزه سپهسالار شروع شد که با سرقت کاشی‌های سرای شبستری جداره ناصرخسرو تهران و منبت‌کاری های حمام کشوریه ادامه یافت.
همچنین کاشی سردر عمارت روزنامه ملی طوفان شرق، انجمن سخن سنج فردوسی، کاشی‌کاری‌های مسجد آیت‌الله لواسانی، تزئینات مسجد و حوزه علمیه حاج قنبر علی خان کرد مافی، مسجد میرزا ابوالحسن معمارباشی و سردر خانه «صدیق اعلم» ادیب، نویسنده و سومین رئیس دانشگاه تهران در این سرقت‌های سریالی مفقود شده است.
این سرقت‌ها در شهرهای دیگر هم با سرقت کتیبه مسجد امام علی واقع در بازارچه حاج زینل شیراز و کتیبه سنگی آب انبار حاج عبدالباقی نراق ادامه یافت.
کاخ نیاوران در گوشه شمال شرقی باغ نیاوران واقع شده و عملیات احداث آن به دستور محمدرضا شاه پهلوی درسال ۱۳۳۷ آغاز و در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید.
در طراحی، گچبری، آینه‌کاری و کاشی‌کاری این بنا از بهترین اساتید استفاده شده و کار کاشی‌کاری کاخ نیاوران را استاد ابراهیم کاظم‌پور عهده‌دار بوده است.
