سرنوشت فرزندان پس از جدایی…

چهارشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ برابر با ۰۸ ژوئن ۲۰۱۶


سارا دماوندان – دادگاه خانواده که قدم می‌گذاری فریادهای مادران و گریه کودکانی را می‌شنوی که نمی‌خواهند از هم جدا شوند. پدرانی که در هنگام طلاق داشتن فرزند را حق مسلم خود می‌دانند و گاهی به دلیل وجود این قانون در تلاش هستند که همسر و مادر فرزندانشان را از طلاق بازدارند.

حسین احمدی نیاز وکیل پایه یک دادگستری
حسین احمدی نیاز
وکیل پایه یک دادگستری

پیش از این، قانون حق حضانت یا سرپرستیِ فرزند، دختر را تا هفت سالگی و پسر را تا دو سالگی برعهده مادر می‌دانست. قانونی که تغییر کرد و سن حضانت فرزند را چه برای دختر و چه برای پسر به یک میزان مشخص کرد. قانونی قابل اجرا که گاهی دچار نقض می‌شود زیرا یکی از طرفین در آن کارشکنی می‎کند و  تغییرش می‌دهد. موضوع سرپرستی فرزند پس از جدایی از دغدغه‌های مهم پدر و مادر است. برای روشن‌تر شدن مسائل مربوط به حضانت با دکتر حسین احمدی‌نیاز وکیل پایه یک دادگستری در ایران به گفت‌و گو پرداختم.

-سن حضانت کودک در حال حاضر برای دختر و پسر چند سال است؟
-در قانون اصلاح شده ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، رأی حضانت و نگهداری طفل که پدر و مادر او از یکدیگر جدا شده‌اند، برای مادر تا ۷ سالگی اولویت دارد. این شامل هر دو جنسیت یعنی دختر و پسر می‌شود و پس از آن تا سن رشد برعهده‌ی پدر است، اما اگر پدر وجود نداشته باشد بر عهده‌ی پدر بزرگ پدری خواهد بود. طبق قانون ایران، پدر و  جد پدری که همان پدر بزرگ است «ولیِ خاص» قلمداد می‌شوند.

-حق حضانت در میان اهل تسنن گویا متفاوت است…
-در حضانت، بین فقه اهل سنت با تشیّع تفاوت وجود دارد. در اهل سنت برای دختر بعد از ۷ سالگی از خود دختر می‌پرسند یا شرایط او را در نظر می‌گیرند و این تشخیص با دادگاه خواهد بود.

-چه مواردی موجب می‌شود که نگهداری کودک از پدر یا مادر سلب شود؟
-یک قانون کلی وجود دارد و آن این است که هر گاه در اثر مواظبت نکردن از طفل و یا انحطاط اخلاقی پدر و مادری که طفل تحت حضانت او قرار دارد، سلامت جسم یا تربیت کودک در معرض خطر قرار گیرد، طرف دیگر می‌تواند خواستار سلب حضانت او شود.

طلاق-قانون چه مواردی را مشخص کرده است؟
-بر اساس ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی، اعتیاد زیان‌آور به الکل، مواد مخدر، قمار، داشتن فساد اخلاقی و فحشا، ابتلا به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی، سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود به مشاغل ضداخلاقی مانند فساد، فحشا، تکدی‌گری، قاچاق، تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.

-ضرب و جرح خارج از حد متعارف به چه معنا و میزان است؟! یعنی ضرب و جرح «متعارف» اشکالی ندارد؟!
-یعنی به کودک صدمه جدی وارد شود. دچار کبودی، ضربه شدید و در بعضی مواقع امکان دارد کودک دچار نقض عضو شود. اما به طور کلی هر گونه تنبیهی که سلامتی کودک را چه از نظر جسمی و چه از لحاظ تربیتی و روانی به مخاطره بیاندازد.

-اما در صورت ازدواج مادر نیز امکان سلب حضانت وجود دارد، در حالی که در مورد ازدواج پدر نه…
-بله . در قانون این وجود دارد که مادر تا زمانی حضانت طفل را بر عهده دارد که شوهر نکرده باشد. هر زمان که مادر ازدواج دوم کند، سلب حضانت می شود و حضانت بر عهده‌ی پدر خواهد بود، مگر آن‌که والدین خود به توافق رسیده باشند که مادر بعد ا ز ازدواج نیز می‌تواند حضانت فرزند را برعهده داشته باشد.
کودک-شرایط دیدار و ملاقات والدین با فرزندان پس از جدایی چگونه است؟
-هر یک از والدین حق ملاقات فرزند مشترک را دارند. مدت زمان ملاقات و مکان آن با دادگاه خواهد بود و در برخی موارد هم بر اساس توافقات صورت گرفته میان والدین فرزند انجام می‌شود.

-آیا این امکان وجود دارد که سرپرستی کودکی پیش از جدایی پدر و مادر مشخص شود؟
-در مواقعی که دیده می‌شود کانون خانواده بیش از اندازه بحرانی و نگران کننده است برای جلوگیری از هر آسیب غیر قابل جبران به کودک در قانون این مسئله پیش‌بینی شده است. براساس ماده ۷ قانون حمایت از خانواده «دادگاه می تواند پیش از اتخاذ تصمیم در مورد اصل دعوی به درخواست یکی از طرفین در اموری از قبیل حضانت، نگهداری و ملاقات طفل و نفقه زن و محجور که تعیین تکلیف آنها فوریت دارد بدون اخذ تأمین، دستور موقت صادر کند. این دستور بدون نیاز به تأیید رئیس حوزه قضائی قابل اجراء است .»

-هزینه نگهداری از فرزند و رفع نیازهای او به چه صورت است آیا برعهده شخص نگهدارنده است؟
-با توجه به ماده ۱۱۹۸ قانون مدنی در صورتی که پدر کودک زنده باشد، هزینه مسکن، خوراک، پوشاک، وسایل خانه و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل درمان و تحصیل برعهده پدر است و در نبود پدر یا عدم استطاعت مالی پدر به عهده پدربزرگ و اجداد پدری است. بنابراین براساس قانون اگرچه حضانت فرزند به مادر سپرده شود، پدر یا پدربزرگ باید نفقه فرزند را طبق رأی دادگاه پرداخت کنند.

-در صورت سرپیچی از قانون نفقه چه اتفاقی خواهد افتاد؟
-به موجب ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی اگر پدری از پرداخت نفقه سرپیچی کند، به سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس محکوم می‌شود.

*بر اساس گفته‌های رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ،در حوزه طلاق، ۱۶۴ هزار و ۹۱۲ مورد در سال ۹۴ ثبت شد که نسبت به سال ۹۳ این آمار ۱ درصد افزایش داشته است.

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=44231