جواد ظریف٬ وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای عضویت دایم در سازمان همکاری شانگهای با سران کشورهای شرکت کننده رایزنی خواهد کرد تا راه را برای عضویت ایران در این سازمان هموار کند.
به گزارش مهر٬ شانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای با شرکت روسای جمهور چین، روسیه، ازبکستان، تاجیکستان، قزقزستان، قزاقستان، پاکستان، افغانستان و سایر کشورهای ذینفع در تاشکند ازبکستان از دیروز به مدت دو روز برگزار می‌شود.
اجلاسی که در آن قرار است هند و پاکستان به عضویت دایم این سازمان درآیند. ایران نیز در تلاش برای به عضویت در‌آمدن در این سازمان است. پس از برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و اجرایی شدن برجام موانعی که از پیش در راه پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای بود به نظر می‌رسد به نحوی برداشته شد و چین و روسیه از عضویت دایم ایران در سازمان شانگهای حمایت کرده‌اند به طوری‌‌که گمانه‌زنی درباره تغییر جایگاه جمهوری اسلامی از عضویت ناظر به دایم در این سازمان افزایش یافت.
مغولستان در سال ۲۰۰۴، کشورهای هند و پاکستان به همراه جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۰۵ و کشور افغانستان نیز در سال ۲۰۱۲ به عنوان اعضای ناظر سازمان همکاری شانگهای پذیرفته شدند. پاکستان در سال ۲۰۰۶، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۷ و هندوستان در سال ۲۰۱۰ درخواست عضویت دایم در این سازمان را ارایه کردند.
سازمان همکاری شانگهای که در سال ۲۰۰۱ جانشین پیمان شانگهای ۵ شد، متشکل از کشورهای روسیه، چین، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان به عنوان شش کشور دارای عضویت دایمی بود. در ابتدای تاسیس٬ اصلی‌ترین هدف شکل‌گیری این سازمان، همکاری‌های امنیتی در کشورهای آسیای مرکزی بود. در این سازمان مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی در کنار جدایی‌طلبی، شعاری مهم به شمار می‌رفت. سپس همکاری برای مبارزه در برابر جرایم مواد مخدر و قاچاق آن در مرزهای کشورهای آسیای مرکزی نیز به فعالیت‌های این سازمان اضافه شد. اعضای این سازمان طی سال‌ها فعالیت پیمان‌های امنیتی و نظامی زیادی را با یکدیگر امضا کردند که به موجب آن در مقابله با تنش‌های نظامی هر یک از اعضا با هم٬ همکاری می‌کنند. همکاری‌های اقتصادی یکی دیگر از حوزه های فعالیت این سازمان است.
بر اساس این گزارش٬ به گفته مقامات جمهوری اسلامی٬ افزایش سطح مبادلات تجاری و اقتصادی با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و از سوی دیگر انجام رزمایش‌های نظامی گسترده می‌تواند به نفع ایران در منطقه باشد. کشورهای منطقه می‌توانند از طریق بندر چابهار و خلیج فارس کالاها و تولیدات خود را به کشورهای دیگر صادر کنند.
به عقیده آنها٬ عضویت ایران می‌تواند توان اقتصادی سازمان همکاری شانگهای را به نحو خارق‌العاد‌ه‌ای افزایش داده و کشورهای آسیایی و روسیه را در برابر اقتصاد کشورهای غربی مقاوم سازد.
عدم درگیری نظامی کشورها با یکدیگر از جمله سرفصل‌های سازمان شانگهای در به عضویت در آمدن کشورها در این سازمان است. اوضاع سیاسی و نظامی منطقه نشان دهنده مناقشات مرزی و تنش‌های دوجانبه در روابط هند و پاکستان است این در حالیست که سخن از پیوستن این دو کشور به عنوان اعضای دایم سازمان شانگهای می رود.
عضویت دایم در شانگهای می‌تواند امکان استفاده از فرصتهای ترانزیتی برای ایران فراهم کند.
همکاری های امنیتی و دفاعی یکی دیگر از فواید عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای به شمار می رود و با پیوستن ایران به این سازمان، جمهور اسلامی می‌تواند با قرار گرفتن در کنار کشورها‌یی چون چین، روسیه، هند و پاکستان که از قدرت‌های هسته‌ای منطقه‌ای محسوب می شوند در این زمینه ذینفع باشد.
