محمد جواد ظریف٬ وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی٬ در یادداشتی که در نیویورک تایمز منتشر شد٬ به انتقاد شدید از «وهابیت» پرداخته که بازتاب گسترده‌ای در خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های داخلی ایران داشته است.
ظریف در این یادداشت تلاش گروه‌هایی مانند«جبهه‌النصره» را به تغییر نام در جهت تلطیف افکار عمومی و میانه‌رو جلوه دادن خود٬ بیهوده خوانده و گفته است:«کشورهایی مانند عربستان سعودی که با حمایت مالی خود موجب شکل‌گیری و ریشه دواندن افراط‌گرایی شده‌اند٬ با اتکا به ثروت نمی‌توانند چهره حقیقی سیاست‌های مخرب خود را پنهان کنند».
وی همچنین با اشاره به اینکه تعصب و کوته‌فکری٬ جاهلیت را به عنوان چشم‌انداز روشنی برای قرن۲۱ عرضه می‌کند، یادآور شده است: «مشتریان ثروتمند این موسسات تبلیغاتی که غالبا سعودی‌ها هستند و جبهه‌النصره را حمایت گسترده مالی می‌کنند، این است که اسناد موجود در خصوص سیاست‌های ویرانگر آنان قابل اصلاح، دستکاری و حذف نیست».
وی همچنین نوشت: «از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ تا کنون، وهابیت جنگ‌طلب چند بار تغییر چهره داده اما در ایدیولوژی آن تغییری حاصل نشده است، خواه این گروه طالبان باشد یا شاخه‌های بازتولید شده القاعده و یا به اصطلاح دولت اسلامی (داعش) که نه دولت است و نه اسلامی».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه این توهم که بی ثباتی منطقه به «مهار» ایران کمک خواهد کرد و یا دشمنی ادعایی بین شیعه و سنی به درگیری در منطقه دامن زده است٬ گفت: «سعودی‌ها تاکنون توانسته‌اند با استفاده از «برگ ایران» متحدان خود را به همراهی خود در سوریه و یمن ترغیب کنند که این وضعیت بدون تردید تغییر خواهد کرد».
وی در این یادداشت تاکید کرده است: «جهان دیگر نمی‌تواند نظاره‌گر کشتار مسیحیان، یهودیان٬ شیعیان وسنی‌ها توسط وهابی‌ها باشد و این خطر بزرگ وجود دارد که چند نقطه با ثبات باقی مانده نیز در درگیری بین وهابیت و اهل سنت دچار بی‌ثباتی شود».
وی در ادامه‌ی مقاله‌ی خود به جنگ عراق به فرماندهی امریکا در سال ۲۰۰۳ اشاره کرد و ریشه درگیری‌ها و خشونت کنونی را در آن حمله دانست و نوشت: «عامل عمده خشونت، ایدئولوژی نفرت‌پراکن وهابیت مورد حمایت عربستان سعودی بوده است، گرچه این امر تا واقعه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ از انظار غربی‌ها مغفول مانده بود».
یادداشت ظریف با حملات لفظی شدید٬ حاکی از ادامه افزایش تنش بین مقام‌های جمهوری اسلامی و عربستان سعودی است.
وزیر امور خارجه ایران از سازمان ملل و جامعه جهانی درخواست کرده است: «تا با اقدامی هماهنگ٬ در قطع حمایت مالی از ایدئولوژی‌های «مبتنی بر نفرت و افراط» تلاش کنند و «در رسیدگی به موضوع کانال‌های ارسال پول و اسلحه به این گروه‌ها فعال‌تر عمل نمایند».
وهابیت تعریف شده در نظام جمهوری اسلامی به گروهی از شاخه‌های اهل سنت گفته می‌شود که بر اساس آن «اهل سنت به چهار شاخه اصلی حنفی، حنبلی، شافعی و مالکی تقسیم می‌شوند که به مرور زمان برخی از این شاخه‌ها به ده‌ها زیرشاخه تقسیم شده و هر کدام برای خود به مسلکی جداگانه با عقایدی خاص تبدیل شده‌اند. وهابیت نیز یکی از فرقه‌هایی است که خود را منتسب به حنبلی‌ها می‌دانند؛ بدین معنی که وهابیت بسیاری از اعتقادات خود را از احمد بن حنبل و آراء و عقاید وی گرفته. با این حال بسیاری از علمای حنبلی نیز وهابیت را فرقه‌ای جدا از خود قلمداد کرده و از نزدیکی به آن خود را مبرا کرده‌اند».
محمد جواد ظریف در مقاله‌ی خود در نیویورک تایمز، همه گروه‌های شبه‌نظامی سنی را که با نام‌های مختلف در خاورمیانه در شعله‌ور شدن جنگ‌های داخلی در کشورهایی مانند سوریه و لیبی نقش عمده‌ای داشته‌اند٬ وهابیون نامیده است.
در حالی که مقامات جمهوری اسلامی، عربستان را به عنوان حامیان افراطیون خشونت‌گرا در خاورمیانه معرفی کرده‌اند، مقامات عربستان نیز اعلام کرده‌اند که عربستان «قربانی تروریسم» از سوی حامیان ایران شده است.
از سوی دیگر سخنان انتقادی ظریف علیه عربستان در حالی منتشر شده است که برخی رسانه‌های وابسته به جناح افراطی نظام جمهوری اسلامی در گزارش‌های اخیر خود مواضع دولت روحانی و سیاست‌های وزیر امور خارجه را در قبال سیاست‌های آل‌سعود مورد حملات شدید انتقادی خود قرار داده‌اند.
پایگاه خبری- تحلیلی صراط پس از انتشار سخنان طریف نوشته است: «آنچه پس از حادثه منا در یاد مردم مانده، فقط «پیگیری تلفنی» روحانی در هواپیما و زانو زدن ظریف مقابل امیر کویت است».
این وبسایت خبری همچنین یادآور شده است که «رئیس‌جمهور روحانی در حالی از فشار سیاسی دولت خود به سعودی‌ها در قبال فاجعه منا سخن می‌گوید که افکار عمومی مصادیق عینی این فشار را هرگز به خاطر نمی‌آورند و فقط «پیگیری تلفنی» روحانی در هواپیما و در جریان سفر به نیویورک بوده است».
سایت خبری صراط در ادامه یادآور شده است: «در همان روزها، محمدجواد ظریف، رئیس وزارت خارجه دولت اعتدال نیز همراه رئیس‌جمهور در نیویورک حضور داشت و افکار عمومی کشور به جای آنکه لااقل شاهد انقطاع سفر وی و حضور در ایران برای پیگیری ستادی فاجعه منا باشند، تصویری از ظریف را مشاهده کردند که در بخشی از سفر خود به نیویورک، مقابل امیر کویت به زانو نشسته و گفته شد که ظریف در این عکس در حال پیگیری وضعیت کشته‌شدگان منا بوده است».
