رئیس سازمان فضایی ایران (ایسا)، در اظهاراتی تازه گفته جمهوری اسلامی مشتاق همکاری با ناسا، سازمان بین‌المللی فضایی آمریکاست.
محسن بهرامی، با اشاره به توافق اتمی میان ایران و غرب با تأکید بر اینکه پروژه‌های مشترک نیازمند رضایت رهبران است گفته «وقتی در مدار زمین هستید، از نژاد و کشور خبری نیست».
روزنامه کریستین ساینس مانیتور در واکنش به سخنان بهرامی آن را عجیب خوانده و نوشته «این پیشنهاد ایران را تقویت می‌کند، اما اگر جدی‌تر شود احتمالاً انتقاداتی در دو کشور درباره به اشتراک‌گذاشتن اطلاعاتِ با ارزش میان تهران و واشنگتن به وجود خواهد آورد».
کریستین ساینس مانیتور در ادامه نوشته است، ایران پیش از این هم خواستار همکاری با آژانس‌های فضایی خارجی شده بود و با چند کشور اروپایی، روسیه، چین و ژاپن مذاکراتی داشته است.
در ادامه این گزارش آمده «ایران در زمینه ساخت ماهواره پیشرفت‌های قابل توجهی داشته و در سال ۲۰۱۳ هم یک میمون را به فضا فرستاده است. ایران همچنین مرکزی را برای رهگیری و نظارت بر اشیای موجود در فضا در مدار زمین تاسیس کرده است. بهرامی نیز اشاره کرد که یکی از برنامه‌های ایران ارسال سه ماهواره کوچک تا سال ۲۰۱۸ است که به گفته ایران این ماهواره‌ها می‌توانند در ارتباطات از راه دور و بررسی بلایای طبیعی و افزایش ایمنی کشور در مقابله با حوادث طبیعی کمک کنند».
کریستین ساینس مانیتور اما تاکید کرده این موضوع می‌تواند باعث نگرانی آمریکا شود «چون شاید این پیشرفت‌ها برای واشنگتن یک تهدید به شمار رود زیرا به ایران قدرت پیشرفت در حوزه موشک‌های دوربرد را خواهد داد».
جان بی شلدئون رییس شرکت سوئیسیِ ThorGroup در حوزه مشاوره در فناوری‌های فضایی می‌گوید: «شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند ایران درصدد دستیابی به توانایی‌های مقابله فضایی ابتدایی و فناوری‌های مرتبط مانند پارازیت‌های الکترونیکی در برابر ماهوارههای ارتباطی است. این موضوع می‌تواند به طور بالقوه توان ایران برای چالش با امریکا را تقویت کند».
سوابق ایران در توسعه صنایع فضایی
ایران پیش از انقلاب در سال ۱۳۵۶ ماهواره «زهره» را در مدار زمین قرار داد، اما انقلاب و جنگ فرصتی برای ادامه توسعه فناوری‌های فضایی برای کشور باقی نگذاشت تا اینکه دولت نهم و دهم احمدی‌نژاد به دنبال افزایش قیمت نفت، سرمایه قابل توجهی را صرف رسیدن به فضا کرد.
سال ۸۳ ایران با قراردادی ۱۳۲ میلیون دلاری با شرکت روسی اویااکسپورت باردیگر پروژه زهره را ادامه داد. شرکت روسی پس از دو سال و نیم ماهواره را تحویل داد و به فضا فرستاد، اما دیگر خبری از کارایی آن نشد.
امید، مصباح ۱ و ۲، رصد، نوید، طلوع، سینا، رصد و فجر ماهوارههای دیگری بودند که ایران در یک دهه گذشته آنها را به فضا فرستاد و برخی موفق بودند و برخی هرگز رنگ مدار زمین را هم ندیدند و از عاقبت‌شان خبری نشد. تمام تلاش دولت احمدی‌نژاد این بود که اعلام کند ایران بعد از هسته‌ای شدن، فضایی هم شده و هر روز بر تعداد آن ماهواره‌هایی افزوده شد که همه آن را همان موشک‌های بالستیک دوربرد می‌دانستند که فقط رنگ آنها از خاکی به سفید تبدیل شده و مقصدشان به جای زمین، آسمان است.
احمدی‌نژاد بارها تاکید کرده بود حاضر است اولین فضانورد ایران باشد، با این حال جمهوری اسلامی سال ۲۰۱۳ یک میمون را به فضا فرستاد و نخستین مرکز رصد فضایی خود را جهت نظارت بر اشیای شناور در مدار تاسیس کرد. چند هفته بعد نیز گزارش شد که میمون سلامت به زمین بازگشته، اما بعضی تفاوت‌های محسوس در صورت میمونی که به فضا رفت و میمونی که به زمین بازگشت، تردیدها در موفقت آزمایش فضایی ایران را بیشتر کرد.
با این وجود سروریس‌های اطلاعاتی گزارش‌های ویژه‌ای از این پروژه‌های به ظاهر فضایی ایران دارند همچنان که گزارش‌هایی وجود داشت که ایران در پوشش توسعه صنعت فضایی خود آزمایش‌های موشکی را ادامه می‌دهد. پروژه «سیمرغ» یکی از طرح‌هایی بود که در ظاهر برای پرتاب ماهواره به فضا ساخته شده بود، اما فناوری آن با سیستم پرتاب موشک بالستیک قارهپیما یکسان بود.
این که آیا آمریکا پیشنهاد همکاری‌های فضایی با ایران را جدی بگیرد چندان قابل تصور نیست، اما به نوشته کریستین ساینس مانیتور «در سال ۲۰۱۱ با رای نمایندگان، چین از پیوستن به ایستگاه فضایی بین‌المللی منع شد و قانون‌گذاران به دلیل مسائل مرتبط با امنیت ملی هرگونه تماس مقام‌های امریکایی با برنامه فضایی چین را ممنوع کردند» که شاید ایران نیز در این دایره قرار گیرد.
از طرفی ایران خود در شمار کشورهایی قراردارد که به طور غیرقانونی اقدام به ارسال پارازیت روی ماهوارههای مختلف می‌کند که از جمله موانع حقوقی برای بازی دادن جمهوری اسلامی در پروژه‌های فضایی است همچنان که رفتارهای سیاسی و امنیتی ایران باعث شد در سال ۱۳۹۰ ایتالیایی‌ها از تحویل ماهواره به ایران خودداری کنند.
