فیروزه رمضان زاده (+عکس) «من سال‌هاست که به هر دری که فکرش را بکنید زده‌ام تا بتوانم یک بار روی استیج مسابقات حاضر شوم اما هیچ راهی پیدا نکرده‌ام. من بدنم را هر سال آماده می‌کنم، رژیم می‌گیرم، بدنم را به شرایط مسابقه‌ای می‌رسانم و به جای استیج مسابقات به آتلیه عکاسی می‌روم و فقط عکس می‌گیرم.»
این جملات، بخشی از گلایه‌های ف- میم یک زن ورزشکار ایرانی در رشته بدنسازی است که نسبت به موانع قانونی در ایران و محرومیت‌های زنان فعال در این رشته انتقادهای تندی دارد.
با یک جستجوی ساده در سایت رسمی فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام جمهوری اسلامی تنها مطلبی که می‌توان در ارتباط با «ورزش بدنسازی بانوان» یافت دوره‌های مربی‌گری درجه سه بدنسازی زنان و صدور مجوز راه‌اندازی رشته «مچ‌اندازی» زنان و برگزاری اولین دوره کلاس داوری مچ‌اندازی زنان است که چند ماه پیش راه‌اندازی شد.
به این ترتیب، تنها مسابقه برون‌برزی که فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام برای زنان ورزشکار در این رشته تدارک دیده مسابقه مچ‌اندازی است با یک لباس بلند و کاملاً پوشیده برای شرکت‌کنندگان در این رشته، اما آیا زنان ورزشکاری که پس از چندین ماه، تمرین‌های سخت، بدن خود را آماده و ورزیده کرده‌اند و علاقمند به شرکت در مسابقات بین‌المللی پرورش اندام هستند به شرکت در مسابقات مچ‌اندازی رضایت می‌دهند؟
ممنوعیت همیشگی زنان ایرانی از شرکت در مسابقات بین‌المللی
انتشار تصاویر حضور دو زن ورزشکار ایرانی در مسابقات خارج کشور در تابستان سال جاری باعث شد فدراسیون بدنسازی ایران، مخالفت خود را نسبت به حضور زنان در مسابقات خارجی این رشته ورزشی به صورت آشکارا مطرح کند.
ناصر پورعلی فرد، رییس فدراسیون بدنسازی ایران در واکنش به حضور ورزشکاران زن ایرانی در مسابقات خارج کشور اعلام کرد که «به تمام باشگاه‌ها تذکر می‌دهم که شرکت بانوان در مسابقات بدنسازی و پرورش اندام یا تمرین کردن آنها زیر نظر مربیان مرد خلاف قانون است.»
اما فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام جمهوری اسلامی تنها به اخطار دادن و احضار کردن ورزشکاران زن و مربیان آنها به دادسرا کفایت نکرد حدود یک ماه پیش، راه ورود سایر علاقمندان به شرکت در مسابقات بین‌المللی پرورش اندام زنان را به صورت قانونی و برای همیشه مسدود کرد.
ناصر پورعلیفرد روز ۲۴ آبان ماه در گفتگو با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد: «طی نامهای رسمی به فدراسیون جهانی بدنسازی و پرورش اندام اعلام کردیم که به دلیل مسائل شرعی، اعتقادی و فرهنگی در بخش بانوان هیچ‌گونه فعالیتی در بُعد قهرمانی نداریم.»
وی ادامه داد: «در روز کنگره جهانی مصوب شد که هیچ نماینده زنی از ایران که پاسپورت ایرانی داشته باشد، حق حضور در هیچ رویدادی از قبیل مسابقات فیزیک، پرورش اندام، بادی کلاسیک و سایر رشتهها نخواهد داشت. اگر فردی خواست که چنین کاری را انجام بدهد، در روز ثبتنام مسابقات جلوی او را خواهند گرفت. با این تفاسیر دیگر هیچ ورزشکار زنی از ایران حتی به صورت غیرقانونی هم نمیتواند در مسابقات شرکت کند.»
ولی با وجود محدودیت‌های شرعی، زنان و دختران بسیاری در شهرهای کوچک و بزرگ ایران، علاقمند به حضور در باشگاه‌های بدنسازی و فعالیت در این رشته هستند.
برخی از آنها، هرچند از شرایط موجود راضی نیستند اما در آرزوی شرکت در مسابقات خارجی، هر سال، بدن خود را آماده و ورزیده می‌کنند اما برخی دیگر، خود را با تمام کم و کاستی‌ها و موانع قانونی و شرعی وفق می‌دهند و شکایتی ندارند.
آتلیه عکاسی استیج مسابقات من است
ف- میم یکی از زنان بدنساز ایرانی است که در گفتگو با کیهان لندن از آرزوی خود برای شرکت در مسابقات خارجی بدنسازی زنان و مشکلات زنان بدنساز در ایران می‌گوید:
«ما از برگزاری مسابقات داخلی در رشته بدنسازی محروم هستیم. من سال‌هاست به هر دری که فکرش را بکنید زده‌ام تا بتوانم یک بار روی استیج مسابقات حاضر شوم اما هیچ راهی پیدا نکرده‌ام. من بدنم را هر سال آماده می‌کنم، رژیم می‌گیرم، بدنم را به شرایط مسابقه‌ای می‌رسانم و به جای استیج مسابقات به آتلیه می‌روم و فقط عکس می‌گیرم، آتلیه عکاسی، استیج مسابقات من است مسابقات برون مرزی برای من که روحیه مسابقه دارم به یک رویای بزرگ تبدیل شده.»
وی ادامه می‌دهد: « ما اینجا محرومیم، از همه چیز، از تمام امتیازاتی که برای یک قهرمان می‌تواند وجود داشته باشد. تمام تلاش‌های روزانه و تمام پیشرفت‌هایی که در جهان برای یک ورزشکار زن بدنساز می‌تواند وجود داشته باشد برای ما به عنوان یک زن ایرانی باعث شرم است.»
پس از جنجالی شدن حضور ورزشکاران زن ایرانی در مسابقاتی در خارج ایران، رییس فدراسیون بدنسازی ایران به خبرگزاری میزان گفت: «این فدراسیون هیچ فعالیتی در بخش بانوان ندارد و اعتقاد داریم این ورزش مناسب بانوان نیست.»
ف- میم در این باره به کیهان لندن می‌گوید: «وقتی بازداشت‌های اخیر رسانه‌ای شد شنیدم آخرین حکم‌شان، محرومیت از مربی‌گری و فعالیت و پلمپ کردن باشگاهی است که در آن فعالیت داشته‌اند. البته می‌دانم همین مساله باعث شد کسانی که می‌توانستند به من کمک کنند ترسی بزرگتر برای آنها ایجاد شد که به من هم نتوانند کمک کنند و کمک نخواهند کرد. اما این مسائل باعث نمی‌شوند که من تلاش نکنم، من هر روز بیشتر از روز قبل به تلاش‌ام ادامه می‌دهم، هر روز امیدوارم که بتوانم به هدف بزرگ زندگی‌ام برسم. بدنسازی برای من ساختن بدنی زیبا به زیبا‌ترین شکل ممکن است، بدنسازی برای من عشق است با اینکه خیلی‌ها با دیدن عکس‌ها و تلاش‌هایم نه تنها به وجود من افتخار نمی‌کنند بلکه با لحنی بسیار زننده و رکیک با من برخورد می‌کنند و من به خاطر این شرایط هر روز تاسف می‌خورم اما ادامه می‌دهم. هر چند با وجود تصمیم‌گیری اخیر فدراسیون، هیچ راه حلی وجود نداشته باشد.»
حجاب مانع نشده که دنبال این ورزش نروم
سودابه صبور یکی از دیگر از زنان ورزشکاردر رشته بدنسازی است که برخلاف ف- میم، تمایلی به شرکت در مسابقات خارجی ندارد و معتقد است با وجود حجاب برای ادامه فعالیت در این رشته مشکلی ندارد.
این ورزشکار ۴۰ ساله که درسال ۱۳۸۵ از همسرش جدا شده و با پوریا پسر ۲۰ ساله‌اش زندگی می‌کند در گفتگو با کیهان لندن می‌گوید: «آن زمان که تازه بدنم فرم گرفته بود خیلی دلم می‌خواست در مسابقات خارجی شرکت کنم، آن زمان یکی دو سال از بدنسازی من گذشته بود اما به خودم گفتم اینجا کشورم است، من در این کشور بزرگ شدم، یک پسر دارم، قانون کشورم این است، نمی‌توانم این کار را بکنم، ما حجاب داریم، این حجاب مانعی نشده برای این ورزش، من این ورزش را ادامه دادم و به حد حرفه‌ای رساندم با همین حجاب‌ام. مهم این است که سودابه، تو در زندگی خودت، در نگاه پسرت، قهرمانی، اول شدی، روی سکو ایستادی توانستی از بحران بد طلاق، ناهنجاری‌ها و مشکلات‌اش بگذری و بایستی و در زندگی‌ات در سکوی اول بایستی؛ این برای من مهم است.»
سودابه توضیح می‌دهد: «چون این بدن را ساختم می‌توانم بروم خارج، زندگی کنم، مثل خیلی از زنان ایرانی که رفتند زندگی کردند، مسابقه دادند و در همان کشور هم دارند زندگی می‌کنند، اما این رشته مثل والیبال یا بستکبال نیست ما می‌خواهیم زیبایی‌ها، قرینگی‌ها، نوع عضلات، فرم‌های یک زن که زنانگی‌اش حفظ شده را در بالای استیج با کمترین لباس به رخ بکشیم؛ واضح است کشور من که یک کشور اسلامی است اجازه نمی‌دهد حالا چه من سودابه قبول داشته باشم یا نداشته باشم.»
او می‌گوید: «زمانی که فیس بوک من باز بود چند تا از عکس‌های بی‌حجابم دست به دست گشت، از طرف فدراسیون مرا خواستند و گفتند عکس‌های بی‌حجابت را از فیس بوک‌ات بردار. من هم جلوی چشم خودشان آن عکس‌ها را پاک کردم گفتم هدف من این نبوده، دوست دارم به زنان کشورم کمک کنم. الان پیج من در فیس بوک و اینستاگرام کاملاً باحجاب است.»
این مربی بدنسازی امیدوار است برای فرونشاندن عطش شرکت در مسابقات خارجی روزی اجازه برگزاری مسابقات بدنسازی برای زنان در سالن‌های سرپوشیده همانند مسابقات شنا یا والیبال از سوی فدراسیون ورزش بانوان صادر شود.
او توضیح می‌دهد: «الان در ایران، این عطش و پیشرفت خوب بدنسازی را می‌بینیم، هست باشگاه‌های خوبی که از صبح تا شب مخصوص خانم‌هاست اما تعدادشان کم است و یا باشگاه‌هایی که از صبح تا عصر، از تهران گرفته تا شیراز، اصفهان و شمال ایران، باشگاه‌های خوبی در تهران داریم که دستگاه‌های خوبی دارند، بستگی به شهر و موقعیت مکانی باشگاه دارد.»
در ادامه‌ی گفتگو با کیهان لندن، سودابه صبور با اشاره به پیشرفت رشته بدنسازی در بین مردان ایرانی می‌گوید: «آموزش دانش تخصصی بدنسازی فقط در دنیای مجازی و گروه‌های مجازی است، الان در ایران، دوستان، مقالات انگلیسی را ترجمه می‌کنند و در فضای مجازی آموزش می‌دهند ولی ازسوی فدراسیون این کار انجام نمی‌شود.»
اما ف. میم معتقد است: «سیستم آموزشی برای زنان بدنساز در حد صفر است، زمان کلاس‌ها بیشتر از صبح تا ظهر است و اگر باشگاه‌هایی باشند که بعد از ظهر فعال باشند فقط مختص خانم‌هاست و از لحاظ امکانات برای افراد مبتدی طراحی شده و من حرفه‌ای نمی‌توانم از آن باشگاه استفاده کنم.»
ف. میم تمام اطلاعات مورد نیاز خود را با ترجمه مقالات خارجی تهیه می‌کند و معتقد است: «هیچ منبع آموزشی حرفه‌ای برای یک ورزشکار زن در ایران وجود ندارد. اینجا در ایران مخصوصاً در این رشته باید روی پای خودت بایستی تا بتوانی رشد کنی. مربیان مردی که توانستم از آنها کمک بگیرم فقط در سطح نوشتن یک برنامه بود که البته مهم‌ترین بخش هر برنامه، بخش انتخاب و اجرای وزنه است، برنامه را هر کسی می‌تواند بنویسد.»
ف. میم توضیح می‌دهد: «مسوولان دولتی با من برخورد خاصی نداشتند اما مسوولان برخی از باشگاه‌ها مرا مجبور کردند ویدئوهای تمرین من و همسرم را که از محل باشگاه آنها تهیه کرده بودم از اینستاگرام پاک کنم تا برایشان دردسر نشود.»
اما گذشته از ممنوعیت پخش تلویزیونی مسابقات ورزشی زنان، ممنوعیت حضور تماشاگران زن در ورزشگاه‌ها و تبعیض‌ها و جداسازی‌های جنسیتی در ورزش ایران، ورزشکاران زن ایرانی نه تنها تا کنون چندین بار به خاطر استفاده از پوشش اسلامی از شرکت در مسابقات بین‌المللی محروم شده‌اند بلکه با وجود به دست آوردن پیروزی‌های چشمگیر در مسابقات داخلی و بین‌المللی، اغلب با بی‌مهری و بی‌توجهی مسوولان ورزشی در ایران روبرو می‌شوند.
