هشدار جدی درباره نشست زمین بازار تهران

- بازار تهران به عنوان قلب تاریخی کلان‌شهر تهران زمین‌اش دیگر توان نگهداری این همه برج و پاساژ را ندارد

جمعه ۲۴ دی ۱۳۹۵ برابر با ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷


مهدی معمارزاده از کارشناسان ارشد میراث فرهنگی معتقد است: مدیران میراث فرهنگی و شهرداری، ضوابط میراث فرهنگی را رعایت نکرده‌اند و نه فقط در بازار که در تمام شهر، به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی بی‌تفاوتند.

رجبعلی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران از احتمال بسته‌ شدن قنات‌های منطقه ‌۱۲ تهران بعد از این همه گودبرداری و ساخت‌وسازهای زیاد خبر داد.

به گزارش میراث فرهنگی، منطقه‌ بازار تهران در طول دست‌کم ۱۰ سال گذشته، بیش از پیش شاهد تخریب‌ها، گودبرداری‌ها و ساخت‌وسازهای فراوان بوده است، مهم‌ترین نمونه‌ آن سرای دلگشاست، یا ساخت پاساژ مریم در دالان تاریخی بازار به جای حمامی که حدود ۶ سال پیش فرو نشست تا این پاساژ بالا بیاید.

اگرچه نشست زمین در بازار تهران هشدار زلزله‌ای بود برای این بخش تاریخی از تهران و مردمی که در این منطقه زندگی می‌کنند، اما هیچ نهاد و مسوولی این هشدار را تا کنون جدی نگرفته و هر روز مجوز تازه‌ای برای ساخت‌وساز امضا می‌کنند.

به گزارش شهروند، بعد از نشست زمین در سبزه‌میدان، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران، دلیل این اتفاق را حفر چاه غیرمجاز در بازار دانست و پیش از آن در حادثه‌ای مشابه، مدیر عامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران منطقه ١٢ را بیش از هر نقطه دیگری مستعد بروز فرونشست زمین ذکر کرد: «شهر تهران به‌ویژه منطقه ١٢ از سال‌ها پیش تحت‌تأثیر خشکسالی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی با بحرانی به نام گسترش مُغارها مواجه شده است.»

بازار تهران، دیگر کمتر شباهتی به آن بازاری دارد که در زمان شاه طهماسب صفوی به راه افتاد؛ حالا چندین و چند پاساژ اطراف آن ساخته شده و هر روز زمینی دور و برش گودبرداری می‌شود و چند وقت یک‌بار، ساختمانی به دلیل سستی زمین فرو می‌ریزد.

بر اساس این گزارش، مهدی معمارزاده از کارشناسان ارشد میراث فرهنگی معتقد است که «این بازار دیگر بازار نمی‌شود.» وی اینکه چرا بازار تهران به این وضع دچار شده را در یک جمله خلاصه می‌کند: «مدیران میراث فرهنگی و شهرداری ضوابط میراث فرهنگی را رعایت نکرده‌اند و نه فقط در بازار که در تمام شهر، به ارزش‌های تاریخی و فرهنگی بی‌تفاوتند.»

به گفته معمارزاده، «جایی که اکنون مرکز تاریخی تهران است و ضوابط قانونی شهری هم نگاه ویژه به حصار ناصری (از عودلاجان تا سنگلج) را مهم دانسته، اکنون کوچکترین توجهی به آن نمی‌شود. همین ضوابط می‌گوید پاساژسازی، گودبرداری و تغییر کاربری در بازار ممنوع است اما همه اینها درحال انجام است و نفس بازار تاریخی را گرفته است.»

هدایت‌الله فهمی، معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو نیز در این زمینه تاکید کرد: «قنات‌های تهران اکنون نیاز به مطالعه دارد و باید تمهیداتی اندیشیده شود که بعدها در جریان توسعه شهر، تهدیدها بیشتر نشود. قنات‌ها در خط موضعی می‌توانند خطرساز باشند اما در ابعاد وسیع مشکلی ایجاد نمی‌کنند. در ساختمان‌هایی که بدون مطالعه، پایه‌هایشان روی قنات تعبیه می‌شود، نشست اتفاق خواهد افتاد. بخش عمده کنترل این مساله به مدیریت شهری بازمی‌گردد ولی وزارت نیرو هم آمادگی دارد که قنات‌های تهران را بررسی کند.»

حسین ایمانی جاجرمی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران نیز علاوه بر کارکرد اقتصادی بازارها، کارکرد اجتماعی و فرهنگی آنها را هم مهم دانسته و گفت: «این یکی از تفاوت‌های بازار با «مراکز خرید» است. بازارها خدماتی به مستمندان می‌دهند، فضای عمومی دارند و محلی برای تعامل اجتماعی و رد و بدل کردن اخبار به شمار می‌روند. فقرا به راحتی اجازه ورود به مراکز خرید مدرن و به اصطلاح «مال»‌ها را ندارند و مردم را با موجودی جیب‌شان می‌بینند، در حالی‌ که در بازارهای سنتی چنین رویکردی دیده نمی‌شود و خریدارها امید دارند که از فروشنده تخفیف بگیرند. هرچند اغلب کارکردهای مفید بازارهای سنتی به مرور کمرنگ شده و نیاز به مطالعه است که بفهمیم چرا؟»

به گفته وی در درجه نخست شهرداری و سپس سازمان میراث فرهنگی و حتی وزارت راه و شهرسازی در این‌باره مسوولند و اکنون هر بلایی به سر بازار تهران آمده از کوتاهی این دستگاه‌هاست.

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=64765