مرکز پژوهش های مجلس پیش بینی کرد، نرخ بیکاری در سال ۱۴۰۰ در سناریوی خوش بینانه، به حدود ۱۶ درصد و در سناریوی بدبینانه به حدود ۲۶ درصد می رسد و به نظر می رسد حل این شرایط آن چیزی است که معاون اول رئیس جمهور از آن به عنوان « ابر چالش» یاد می کند.
بر اساس آمار مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در سال ۱۳۹۵ در مجموع سال ۱۲٫۴ درصد بوده است و ایران با حدود ۲٫۲ میلیون نفر بیکار رو به رو است، آماری که باتوجه به جمعیت جوان کشور به خصوص جمعیت جوان تحصیل کرده کشور در شرایط کنونی می تواند به یک سونامی تبدیل شود زیرا پیش بینی می شود هر سال حداقل ۹۰۰ تا ۹۵۰ هزار نفر و در برخی از سال ها رقم های بیشتری به این جمعیت اضافه شوند و این یعنی اینکه دولت هنوز برای اشتغال زایی بیکاران فعلی فکری نکرده باید به فکر بیکارانی باشد که سال آینده وارد بازار کار می شوند و شغل از دولت مطالبه می کنند. مطالبه ای که به اعتقاد کارشناسان دولت تنها با رشد اقتصادی بالا که می تواند با خود اشتغال زایی بالایی نیز به همراه داشته باشد، عملیاتی خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بررسی های انجام شده از سوی کارشناسان و مراکز تحقیقاتی اقنصادی کشور از پیش بینی آینده بازار کار نشان می دهد در صورت تداوم سناریوهای «سنتی» رشد اقتصادی در کشور، نرخ بیکاری به صورت مداوم افزایش خواهد داشت.
مطابق پیش بینی مرکز پژوهش های مجلس، در صورتی که قرار باشد نرخ های رشد اقتصادی ایران در سال های آینده در محدوده معمول دهه های اخیر نرخ های (یک تا پنج درصد) باقی بماند و اقتصاد کشور به سمت «رشد اشتغال زا» متمایل نشود، نرخ بیکاری از سطح تقریبا ۱۱ درصد کنونی به میزانی قابل توجه بالاتر می رود. به طوری که در سال ۱۴۰۰ در سناریوی خوش بینانه، به حدود ۱۶ درصد و در سناریوی بدبینانه به حدود ۲۶ درصد می رسد.
در این گزارش آمده: «چنانچه نرخ مشارکت اقتصادی (نسبت جمعیت فعال (شاغل و بیکار) به جمعیت در سن کار) طی دوره ۱۳۹۴-۱۴۰۰ برابر با ۳۷٫۳ درصد ( این عدد میانگین سال های گذشته است، سال قبل نرخ مشارکت ۳۸٫۹ درصد بود) باشد آن گاه در بهترین حالت و با داشتن نرخ رشد ۵ درصدی سالیانه، در سال ۱۴۰۰ جمعیت بیکار برابر با ۴/۱۷ میلیون نفر و نرخ بیکاری ۱۵/۹ درصد خواهد بود. چنانچه نرخ مشارکت طی دوره ۱۳۹۴-۱۴۰۰ برابر با ۳۸٫۷ درصد باشد آن گاه در بهترین حالت (نرخ رشد ۵ درصدی سالیانه)، در سال ۱۴۰۰ جمعیت بیکار برابر با ۵٫۱۶ میلیون نفر و نرخ بیکاری ۱۸٫۹ درصد خواهد بود. در صورت وجود نرخ مشارکت ۴۱ درصد طی دوره ۱۳۹۴-۱۴۰۰ نیز در بهترین حالت و سناریوی نرخ رشد ۵ درصدی سالیانه در سال ۱۴۰۰ جمعیت بیکار برابر با ۶٫۷۸ میلیون نفر و نرخ بیکاری ۲۳٫۵ درصد خواهد بود.»
این پیش بینی ها نشان می دهد که اگر دولت می خواهد بر بیکاری غلبه کند چاره ای جز این ندارد که رشد اقتصادی کشور را روی میانگین ۷ تا ۸ درصد برای سال های آینده نگهدارد و سرمایه داخلی و خارجی جذب کند.
در قانون برنامه‌ی ششم توسعه که از سال ۹۶ آغاز می شود ، میزان اشتغال زایی سالانه ۹۵۰ هزار شغل تعیین شده است یعنی در طول ۵ سال که چهار سال آن را دولت کنونی سکان هدایت کشور را در دست دارد باید حداقل برای ۴ میلیون و ۷۵۰ هزار نفر شغل ایجاد شود، اتفاقی که نیازمند سرمایه گذاری بسیار کلانی دارد.
اسحاق جهانگیری، معاون اول ریاست جمهوری در روزهای گذشته از بیکاری به عنوان «ابر چالش» پیش روی ایران یاد کرده؛ وی «تعامل با دنیا» و جذب سرمایه گذاری خارجی و تغییر فضای فرهنگی و اجتماعی نسبت به سرمایه گذار و احترام به بخش خصوصی را از جمله مهم ترین اقدامات برای حل این « ابر چالش» ارزیابی کرده بود.
اسحاق جهانگیری چندی پیش نیز در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی با اشاره به مسئولیت سنگین دولت برای اشتغال زایی در برنامه ششم گفت: « برای ایجاد ۹۵۰ هزار فرصت شغلی در سال نیازمند ۷۷۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری هستیم که این منابع باید از طریق سرمایه گذاری خارجی، بودجه‌ی دولت، منابع صندوق توسعه‌ی ملی، منابع بانکی و منابع و سرمایه گذاری بخش خصوصی تامین شود.» در واقع عددی که معاون اول روحانی برای اشتغالزایی در ۵ سال اجرای برنامه ششم بیان می کند در مجموع ۳ بیلیارد ( هزار، هزار میلیارد) و ۸۵۰ هزار میلیارد تومان، رقمی که به نظر می رسد غیرممکن و رویایی باشد.
در این میان علیرضا زاهدیان، معاون طرح‌های آماری مرکز آمار ایران نیز پیش‌بینی کرده است تا سال ۱۴۲۰ افرادی که وارد بازار کار می‌شوند از افرادی که از بازار کار خارج می‌شوند کمتر خواهد بود و معادله جمعیت در بازار کار تغییر می‌کند.
او توضیح داده است اکنون ۹۰۰ هزار شغل در سال باید ایجاد شود تا ۱۱ درصد نرخ بیکاری کاهش پیدا کند، تصریح کرد: تا سال ۹۸ این میزان با توجه به رشد جمعیت به ۷۸۰ هزار و از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ به ۴۰۰ هزار شغل می‌رسد تا بتوان تا ۱ درصد نرخ بیکاری را کاهش داد، اگر با همین روال پیش برویم تا سال ۱۴۲۰ افرادی که وارد بازار کار مى‌شوند از افرادی که از بازار کار خارج می‌شوند کمتر خواهد بود و معادله جمعیت در بازار کار تغییر می‌کند.
