هدر رفت آب در تابستان توسط کولرهای آبی، به ویژه در کلان‌شهرها یکی از معضلاتی است که دهه‌هاست مسئولان در ایران با آن روبرو هستند.
خبرگزاری ایرنا روز پنجشنبه، یکم تیرماه، در گزارشی به بررسی پدیده هدر رفت آب در ایران پرداخته است.
در این گزارش که با عنوان سندروم کولرهای آبی منتشر شده آمده است: «ساعت ۶٫۳۰ صبح است، چند قدم بیشتر نرفته‌ام که میبینم آب زیادی در کوچه جمع شده است، حساسیت همیشگی‌ام درباره آب، چشمم را به سوی منبع این آب هدر رفته می‌کشاند، محل وقوع جرم ناودان خانه همسایه است.
در این ساعت صبح این اتفاق دلیلی ندارد جز آب سر رفته از کولر، در بیشتر موارد و نقاط مختلف کولر در بیشتر مواقع روز به دلیل کمبود فشار آب خشک کار میکند و در طول شب با افزایش فشار آب پر میشود و آب از مخزن آن سر می‌رود، تا رسیدن به محل کار چند صحنه مشابه دیگر هم میبینم که جای تاسف دارد.
این صحنه آشنایی است که هر سال از اواخر بهار تا اواخر تابستان و گاهی بیشتر شاهد آن هستیم، شناور کولر که کار تنظیم آب ورودی به مخزن را انجام میدهد یا تنظیم نیست یا فرسوده است و یا سازنده‌اش آن را خوب نساخته است و یا مهمتر از همه افرادی که از آن برای خنک شدن استفاده می‌کنند بدون توجه هدر رفت آب کلید پمپ و سپس موتور کولر را می‌زنند.
آنچه در کولرهای آبی واضح است این است که در طراحی آن به موضوع جلوگیری از هدر رفت آب توجه جدی نشده است و هدف فقط خنک کردن بود و بس!»
فرهاد امینی، کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط‌زیست، در این باره گفته است: «کولر آبی فقط یکی از محصولاتی است که مانند استخوان در زخم فرو رفته است، با نگاهی به اطراف نمونه‌های مشابه بسیاری را میتوان دید، نزدیک‌ترین آن، همتای زمستانه کولر آبی، یعنی بخاری گازی است، گاز منوکسید کربن منتشر شده از این وسیله به قاتل خاموش معروف است و آمار بالای قربانیان آن تیتر خبرها میشود.»
به عقیده این کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست کولر آبی یک نمونه بارز و فراگیر «کم کاری» و «بد کاری» در طراحی است که تقریباً همه با آن سر و کار داریم و به همین دلیل خوب است نام این پدیده طراحی مساله‌ساز را «سندروم کولر آبی» بگذاریم.
او در تعریف سندروم کولر آبی می‌گوید: « سندروم کولر آبی اشاره به فرآیندهای طراحی پیش از ساخت دارد که هنگام طراحی، زمان و انرژی لازم و کافی را برای دیدن همه جوانب کار صرف نمی‌‌کنند یا از اساس از انجام این کار ناتوانند و نتیجه آن هم محصولی است که به چرخه زندگی خود ادامه میدهد در حالی که مشکلات اقتصادی و محیط زیستی ناشی از طراحی نامناسب آن در مقیاس کلان، به جای رفاه و آسایش، تخریب و دغدغه به ارمغان می‌‌آورد.»
این سندروم را در همه جا میتوان دید؛ در صنعت، کشاورزی، پزشکی، مخابرات، حمل و نقل، عمران، شهرسازی و هر جایی که انسان به رویارویی با چالش‌ها و رفع نیازهایش پرداخته است، سندروم کولر آبی، بیماری‌ای است که بر طراحی‌‌های انسان صنعتی و فرا صنعتی حاکم شده و دردها و معضلات بسیاری را برای او و کره زمین به ارمغان آورده است، بنابراین لازم است هر چه زودتر و با دقت و جدیت همه جوانب این بیماری را بررسی کنیم و آن را نادیده نگیریم چه بسا بدون انجام این کار به نجات محیط زیست هم امید چندانی نتوان بست.
