تعدادی از سفیران کشورهای مختلف در ایران روز چهارشنبه، ۱۴ تیرماه، از سوی امور بین الملل دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه برای بازدید به زندان اوین برده شدند.
خبرگزاری ایسنا با انتشار این خبر تعداد این دیپلمات‌ها را ۴۵ نفر عنوان کرد که از زندان اوین دیدن کرده‌اند اما برخی دیگر از خبرگزاری‌ها تعداد دیپلمات‌ها را در این بازدید ۵۰ نفر عنوان کردند؛ بازدیدی که با وجود گل و شیرینی و تجهیزات از پیش آماده شده و دوربین‌ها و عکاسان و خبرنگاران زیادی که حضور داشتند بیشتر به یک کنفرانس خبری در حیاط اوین شبیه بود تا بازدید دیپلمات‌ها از وضعیت زندان و زندانیان!
کاظم غریب آبادی، معاون امور بین الملل دبیر ستاد حقوق بشر، در این بازدید و خطاب به دیپلمات‌های خارجی ساکن تهران مدعی شده است: «در جمهوری اسلامی ایران مجازات‌ها هدف تنبیهی و تحقیری نداشته بلکه با هدف بازدارندگی و پیشگیری انجام می‌شود.»
او همچنین گفته است بر اساس گفته آیت‌الله خمینی زندان باید دانشگاه باشد و تمامی برنامه‌ها در زندان‌های ایران بر مبنای این راهبرد اصولی برنامه‌ریزی می‌شود.
معاون دبیر ستاد حقوق بشر برخی کشور‌ها و رسانه‌های خارج از ایران را متهم کرده است که تصویری دروغین و ناصحیح از زندان‌های ایران نشان مردم می‌دهند و مدعی شده «زندانبانان در زندان‌های ایران با زندانیان رفتار انسانی و دوستانه دارند.»
کاظم غریب آبادی در حالی این ادعا‌ها را در مورد زندان‌های ایران مطرح کرده است که بار‌ها و بار‌ها اخبار و گزارش‌هایی از سوی زندانیان درباره رفتار بد زندانبانان، بهداشت و تغذیه نامناسب و نبود امکانات اولیه در زندان‌های ایران مطرح شده است.
زندان اوین که یکی از «بهترین» زندان‌های ایران در مقایسه با دیگر زندان‌ها است و روز چهارشنبه میزبان دیپلمات‌های خارجی مقیم تهران بود، مرگ هدی صابر، زندانی سیاسی، و ستار بهشتی، متهمی که هنوز جرم او ثابت نشده بود، و همچنین چندین زندانی سیاسی و عقیدتی دیگر مانند اکبر محمدی (۳۷ ساله) فعال دانشجویی و امیدرضا میرصیافی (۲۸ ساله) وبلاگ نویس را به خود دیده است. همچنین نرگس محمدی، فعال حقوق بشر محبوس در زندان اوین بار‌ها در زندان اوین به حمله‌های عصبی دچار شده است. موارد متعددی نیز درباره عدم رسیدگی پزشکی به زندانیان گزارش شده است.
زندان اوین همچنین پیشتر و در دهه شصت خورشیدی اعدام‌های گروهی صدها فعال سیاسی را دید که برخی تنها متهم بودند و نه تنها ارتکاب جرم از سوی آنها ثابت نشده بود بلکه بسیاری حتی محاکمه هم نشده بودند.
این مسئله در کنار برخورد بد زندانبان‌ها و مسئولان زندان که حتی از ساده‌ترین حقوق زندانیان مانند انتقال زندانی بیمار به بیمارستان و ملاقات زندانی با اعضای درجه یک خانواده جلوگیری می‌کنند تنها بخشی از مشکلاتی است که زندانیان با آن روبرو هستند.
زندان‌های دیگر ایران وضعیتی به مراتب بد‌تر از زندان اوین دارند. آتنا فرقدانی، یکی از زندانیان سیاسی که در زندان قرچک ورامین حکم خود را گذارنده، آخر خردادماه امسال روایتی تلخ که گویای تنها بخشی از فاجعه جاری در بند زنان این زندان است منتشر کرد: «اینجا تنها ۴ دوش حمام برای سالنی ۱۸۹ نفره موجود است که در طول شبانه روز تنها ۲ ساعت آب گرم دارد… هپاتیت و ایدز فراگیر است چون خودارضایی با شیلنگ توالت و همجنس‌گرایی بیداد می‌کند… اینجا آب شوری دارد و خرید آب معدنی در توان بسیاری از زندانیان نیست… در اینجا برای آنکه از اعتراضات به وضعیت موجود جلوگیری شود تهدید می‌کنند که به سلول انفرادی انتقال داده می‌شوند؛ سلولی که همه ما می‌دانیم در آن زنی نگهداری می‌شود که در همان جا با دسته تی زمین شوی به دختری تجاوز می‌کند و دختر فوت می‌شود!»
نکته قابل توجه دیگری که در این بازدید قابل توجه بود، گزارشی است که وب سایت مانیتورینگ حقوق بشر ایران درباره اقدامات پیش از ورود سفیر‌ها به زندان از سوی مسئولان زندان صورت گرفته است.
به گزارش سایت مانیتورنگ حقوق بشر ایران، مسئولین بند چهار زندان اوین پیش از این بازدید کارن وفاداری، پرفسور احمدرضا جلالی و علی کبریت ساز توکلی، زندانیان دو تابعیتی را از این بند خارج و به بندهای دو-الف و ۲۰۹ زندان اوین انتقال دادند.
رضا ملک، امین افشار نادری و هادی عسگری، زندانیان سیاسی- عقیدتی، نیز از بند چهار اوین به دادسرا منتقل شدند و از ارتباط و مکالمه با سفرای سازمان ملل متحد بازماندند. این زندانیان سیاسی- عقیدتی و امنیتی ساعت یک بعدازظهر روز چهارشنبه، به بند چهار زندان بازگردانده شدند.
از هفته گذشته مسئولین اقدام به رنگ‌آمیزی دیوارهای تخریب‌شده زندان و تمیزکاری راهرو‌ها و سلول‌ها کرده‌اند تا جلوه بهتری برای بازدید نمایندگان بین‌المللی داشته باشد.
تعدادی از زندانیان شناخته شده با اتهامات مالی، از جمله فیروز ریخته‌گران، برادران روز چنگ و حسین هدایتی نیز به اندرزگاه شش منتقل و از ارتباط‌شان با بازدیدکنندگان جلوگیری شده بود.
گفتنی است رسانه‌های جمهوری اسلامی در حالی تبلیغات گسترده‌ای در مورد این بازدید انجام دادند که سال‌هاست فرستادگان ویژه سازمان ملل، از جمله احمد شهید، اجازه ورود به ایران برای بازدید و تهیه گزارش پیرامون وضعیت حقوق بشر در ایران نیافتند و هم اکنون نیز از ورود عاصمه جهانگیر، که پس از احمد شهید به این مأموریت گماشته شد، جلوگیری می‌شود.
وبسایت میزان، وابسته به قوه قضاییه، در انتهای گزارشی که از این بازدید منتشر کرده نوشته است: «بازدید تمام شد و روسیاهی به زغال ماند». حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا واقعا دست اندرکاران و تدارک‌بینندگان این بازدید گمان می‌کنند مردم ایران، خانواده زندانیان، روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر با توجه به گزارش‌های زیادی که توسط زندانیان محبوس در زندان اوین و دیگر زندان‌های جمهوری منتشر شده است، این دیدار را معیار ارزیابی خود قرار می‌دهند؟ آیا دیپلمات‌هایی که در بازدیدی از پیش تدارک دیده شده توانستند از چند بخش زندان دیدار کنند زندان اوین را اینگونه باور خواهند داشت؟
با توجه به مانور تبلیغاتی گسترده رسانه‌های حکومتی درباره بازدید تعدادی دیپلمات از زندان اوین، این اقدام تنها جنبه نمایشی داشته و در جهت برنامه‌های پسابرجامی جمهوری اسلامی است. در غیر این صورت به جای سفیرانی که ساعاتی را به خوردن و نوشیدن و گپ زدن در یکی از بدنام‌ترین زندان‌های ایران گذرانده‌اند، می‌بایست از عاصمه جهانگیر گزارشگر ویژه حقوق بشر دعوت می‌کردند تا بدون هر نمایشی از زندان اوین دیدار کرده و با زندانیان گفتگو کند.
