بیش از ۴۶۰ نفر از کنشگران حوزههای مختلف اجتماعی روز دوشنبه، نهم مردادماه، در بیانیهای خواستار توقف فوری طرح «کارورزی» و طرحهای مشابه آن نظیر «مهارتآموزی در محیط کار» شدهاند و از همه مردم درخواست کردند، نسبت به تصویب و اجرای چنین طرحهایی تحت عنوان شعار «خارج کردن جامعه از بحران» اعتراض کنند.
در بخشی از این بیانیه که به امضای افرادی چون یوسفعلی اباذری، محمد مالجو، فریبرز رییسدانا، مراد فرهادپور، پرویز صداقت، فریدا آفاری و ناصر زرافشان رسیده، نوشته شده است: «ما امضاکنندگان این بیانیه ضمن تاکید بر ماهیت استثماری «برنامه اشتغال فراگیر» (بهویژه طرح کارورزی) اعلام میکنیم که این طرح هدفی جز تامین نیروی کار بسیار ارزان و بیثبات برای سرمایهگذاران خارجی و داخلی ندارد و پیامد آن افزایش ناامنی شغلی و تضعیف بیش از پیش سطح زندگی برای طبقات فرودست است.»
به اعتقاد امضاکنندگان این بیانیه، طرح «کارورزی» شرایط کاری را برای کارگران، شکننده و بیثبات میکند و با اجرای چنین طرحی، کارفرما به راحتی میتواند کارگران موقت را که قراردادهای بیثبات و وضعیت بیمه نامشخصی دارند، اخراج و به جای آنها، کارورزان ارزانقیمت را جذب کند.
در ادامه این بیانیه همچنین عنوان شده است: «ما با صراحت اعلام میکنیم که مشکل طرح کارورزی- و طرحهای مشابه- به هیچ عنوان محدود به نواقص آییننامهای و حقوقی نیست بلکه این طرح از اساس استثماریست و مشکلات آن ریشهایتر است و پیامدهای اجتماعیِ آن فاجعه به بار میآورد. بیتردید قانون کار کنونی، خود بخشی از مشکلات وضعیت کارگران ایران است. به کار گماردن دانشآموختگان دانشگاهی به مدت چهار تا شش ماه- بیهیچ تضمینی برای استخدام- و سپس جایگزین کردن چند دانشآموخته دیگر، تنها آمارهای مقطعی بیکاری را کاهش میدهد. از طرفی، طرح «کارورزی» تنها فرافکنی بحران در آموزش عالی و سرپوشگذاشتن بر آن است.»
در پایان این بیانیه نیز آمده است: «با استناد به تمام دلایل فوق و در همراهی با اعتراضات گسترده اقشار مختلف، که آماج حملات چنین طرحهایی هستند، ما امضاکنندگان این بیانیه خواستار لغو «طرح کارورزی» هستیم. همچنین از آحاد جامعه میخواهیم تا نسبت به تصویب و اجرا شدن چنین طرحهایی تحت عنوان شعار «خارج کردن جامعه از بحران» اعتراض کنند. اینگونه طرحهای ضداجتماعی و سودمحور، نه تنها با کرامت و زیست انسانیِ کارگران، دانشجویان و بیکاران، که با قوانینی چون قانون کار که حداقل پشتوانههای حمایتی از نیروی کار را تأمین میکنند، مغایرت دارند. در نتیجه خواست فوری و صریح ما الغای طرح کارورزی و طرحهای مشابه آن نظیر «مهارتآموزی در محیط کار» است. ما مصرانه از معلمان، پرستاران، کارگران، دانشجویان و تمامی متعهدان به آرمان برابری و عدالت میخواهیم در برابر این حملات غیرانسانی به نیروهای کار بایستند.»
طرح کارورزی، با هدف اشتغال سالانه ۱۵۰ هزار فارغالتحصیل بیکار، جدیدترین طرح وزارت کار برای مهار بران بیکاری در ایران است که دانشآموختگان دانشگاهی گروه سنی ۲۳ ساله تا ۳۲ ساله در همه رشتههای دانشگاهی میتوانند از آن استفاده کنند.
بر اساس این طرح هر واحدی که امتیاز استفاده از این طرح را داشته باشد میتواند به ازای سه کارگر بیمه شده شاغل، یک کارورز را پذیرش کند. کارورز مدت چهار تا شش ماه در این واحد به صورت تمام وقت مشغول به کار میشود در حالی که تنها یک سوم حداقل دستمزد مصوب اداره کار ایران را دریافت خواهد کرد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند این طرح تنها با هدف کاهش میزان بیکاری به اجرا گذاشته شده است و ضمن اینکه به بیگاری کشیدن از جوانان فارغالتحصیل دانشگاهها منجر میشود، فاصله طبقاتی را نیز بیشتر کرده و در درازمدت بحرانهای جدی ایجاد خواهد کرد.
از سوی دیگر به کار گرفتن نیرو با این شرایط دستمزد احتمال بیکار شدن کارگران را افزایش میدهد و امنیت شغلی آنها را به خطر میاندازد.
نکته قابل توجه دیگر اینست که کارفرما هیچ تعهدی ندارد پس از اتمام دوران کارورزی، کارورز را استخدام کند و حتی برخی پیشبینی میکنند با توجه به بیکاری گسترده در جامعه، بسیاری از کارورزان با پایان دوره نیز حاضر خواهند بود بدون تسهیلات و با حقوقی یک سوم حداقل حقوق قانونی در واحد شاغل بمانند. به همین دلیل کارشناسان اقتصادی این طرح را طرحی با کاهش کاذب میزان بیکاری ارزیابی کرده و معتقدند دولت باید به جای آمارسازی از طریق چنین طرحهایی به ایجاد اشتغال پایدار اقدام کند.
اکنون بیش از ۴۶۰ نفر از کنشگران حوزههای مختلف اجتماعی نیز خواستار توقف این طرح و اعتراض مردمی به این طرح شدهاند.