۲۴ سال زندان؛ محمد نظری در چنگال مرگ تدریجی

فیروزه رمضان‌زاده- محمد نظری یکی از قدیمی‌ترین زندانیان سیاسی ایران در اعتراض به بی توجهی مقام‌های قضائی و دادگاه انقلاب، از ۱۸ مردادماه جاری در اعتصاب غذا بسر می‌برد.

این زندانی سیاسی ۴۶ ساله اهل شهرستان شاهین‌دژ از توابع استان آذربایجان غربی است که در ۹ خرداد ۱۳۷۳ هنگامی که بیست و سه ساله بود به اتهام عضویت در حزب دمکرات کردستان ایران و طرح ترور چهار مامور وزارت اطلاعات از سوی شعبه‌ یک دادگاه انقلاب شهر مهاباد بازداشت شد.

هرچند این زندانی سیاسی زیر شکنجه و پس از گرفتن اعتراف‌های اجباری به اعدام محکوم شد اما این حکم بعد از گذشت پنج سال در سال ۱۳۷۸ به تحمل حبس ابد کاهش یافت.

محمد نظری که از ۱۲ آذر ماه سال ۱۳۸۶ در سالن۱۲ بند ۴ زندان رجایی‌شهر زندانی‌ است تا کنون به مرخصی نرفته و از تمامی حقوق قانونی خود ازجمله آزادی مشروط محروم بوده است.

این زندانی در شهریورماه ۱۳۹۱ در اعتراض به وضعیت خود در زندان اعتصاب غذای تر کرد و لب‌های خود را به نشانه اعتراض دوخت.

او در مردادماه ۹۶ به مدت چند روز به سلول انفرادی منتقل شد و پس از بازگشت از انفرادی، از ۱۸ مردادماه تا کنون، خوردن مواد کمکی مانند قند یا نمک را حذف کرده و با صرف محدود آب به اعتصاب غذای خود ادامه می‌دهد. حالا پس از گذشت بیش از ۷۸ روز این اعتصاب غذا می‌تواند به مرگ او ختم شود.

با این وجود بر اساس گزارش های دریافتی از سوی خبرگزاری هرانا، روز سه شنبه ۱۸ مهرماه محمد نظری به بهداری زندان اعزام و به او سرم تزریق شد.

این زندانی سیاسی که بیش از نیمی از عمر خود را در زندان گذرانده خواستار اعاده دادرسی بر مبنای ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی جدید (تجمیع احکام) است که می‌تواند به آزادی او منجر شود. بر اساس این ماده قانونی، هرگاه فردی تا سه جرم مرتکب جرائمی شود که هر کدام مجازات‌های حبس مختلفی داشته باشد، آن مجازات‌ها با یکدیگر جمع نمی‌شوند بلکه تنها حکم حداکثری و طولانی‌ترین حکم صادر شده ملاک قرار می‌گیرد. بنابراین در صورت اجرای قانون جدید، حکم حبس ابد محکومانی نظیر محمد نظری که احکام آنها قبلاً صادر شده است می‌تواند به ۱۵ سال زندان تبدیل شود.

با این وجود، مقام‌های قضائی جمهوری اسلامی هیچ گونه اقدامی برای اجرای مواد قانونی و رسیدگی مجدد به پرونده او انجام نداده‌‌اند.

یکی از زندانیان سابق سیاسی که مدت دو سال و نیم  با محمد نظری در زندان رجایی شهر  هم‌بند بوده است به کیهان لندن می‌گوید: «یک ماه پیش با یکی از زندانیان سالن ۱۲ تماس تلفنی داشتم او به من گفت که محمد به شدت لاغر شده و به جز آب، لب به قند، شکر یا نمک لب نمی‌زند.»

این زندانی سابق سیاسی به نقل از یکی از هم‌بندیان محمد نظری توضیح می‌دهد که وقتی برای مدتی در انفرادی بوده رییس زندان از او درخواست می‌کند که  به آب داخل لیوان محمد نظری کمی قند اضافه کند ولی محمد نظری از خوردن آن آب امتناع کرد.

به گفته وی، حالا محمد نظری این بار می‌خواهد تا سر حد مرگ به اعتصاب غذای خود ادامه دهد تا مسوولان به تقاضای او رسیدگی کنند.

این زندانی سابق سیاسی که نخواست نامی از او برده شود اضافه می‌کند: «بعد از ۲۴ سال پرونده او گم شده، نه دادستانی کرج، نه اداره اطلاعات اورمیه و نه اداره اطلاعات تهران هیچ کدام جوابگو نیستند، محمد نظری بارها در زندان گفته است براساس  قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ که خودتان تصویب کرده‌اید من باید آزاد شوم حالا اگر آزادم نمی‌کنید حداقل مرا به زندان اورمیه بفرستید تا بقیه حبس‌ام را تحمل کنم.»

دوست و هم‌بندی سابق محمد نظری در ادامه به کیهان لندن می‌گوید: «حدود سال ۹۱ بود که او را با سه زندانی اهل آذربایجان غربی به زندان اورمیه منتقل کردند اما زندان اورمیه از پذیرش محمد نظری امتناع کرد و دوباره او را به زندان رجایی شهر فرستادند.»

او به موضوع اتهام محمد نظری نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «محمد نظری بارها در زندان به من و سایر هم‌بندیان خود گفته بود که عضو یا هوادار حزب دمکرات کردستان نبوده و در سال ۷۳ بعد از بازداشت و تحت فشار قرار گرفتن زیر شکنجه و وعده‌های دروغ بازجویان، به طراحی ترور ۴ تن از ماموران اطلاعات اعتراف کرده.»

به گفته وی، ماموران امنیتی در آن زمان به محمد نظری گفته بودند تو به دلیل رفت و آمد به کردستان عراق با کمک حزب دمکرات کردستان قصد برنامه‌ریزی برای ترور این چهار نفر را داشتی در حالی که او خودش بارها گفته است که نه عضو و نه هوادار این حزب بوده و تمامی این اتهامات کاملا بی اساس و دروغ هستند.

این زندانی سیاسی محمد نظری را فردی آرام و ساکت توصیف می‌کند و می‌افزاید: «اولین بار او را نزدیک فروشگاه زندان دیدم به شوخی به او گفتم پیرمرد؛ او هم لبخندی زد و گفت من فقط ۴۴ سال دارم.  او برخلاف برخی از زندانیان، اهل گلایه و شکایت کردن نیست، در اوقات بیکاری کتاب می‌خواند و با وجودی که تمام موهای سر و ریش‌اش سفید شده تا به حال یک نخ سیگار هم نکشیده است.»

به گفته هم‌بندی سابق محمد نظری، پدر و مادر این زندانی سیاسی سال‌هاست از دنیا رفته‌اند و تنها خواهر او به خاطر دور بودن مسافت، سالی یک بار به دیدن او می‌آید. خواهرش، به خاطر شرایط خانوادگی قادر به رسیدگی و دنبال کردن پرونده برادرش نیست.

بنا برگزارش خبرگزاری هرانا، محمد نظری در اسفند ۱۳۹۵ در نامه‌ای که از زندان منتشر کرد گفته بود که در سال‌های ۸۰ از من خواستند تا پنج میلیون تومان وثیقه فراهم کنم تا با آزادی مشروط من موافقت کنند ولی من نتوانستم این مبلغ را فراهم کنم. دو نفر از هم‌بندان که پرونده مشابهی داشتند در آن زمان با فراهم کردن وثیقه توانستند به صورت مشروط آزاد شوند.

آبان‌ماه همان سال، محمد نظری درخواست انتقال به زندان اورمیه، زندان نزدیک به محل سکونت خانواده‌اش را داده بود اما باوجود موافقت دادگاه، درخواست وی به دلیل دخالت نهادهای امنیتی رد شد.

خبرگزاری هرانا، نامه‌ای از محمد نظری منتشر کرده است که سه ماه پیش از شروع اعتصاب غذای وی به این خبرگزاری رسیده است.

محمد نظری در بخشی از این نامه گفته است که بنا بر نظر رئیس بهداری و متخصص قلب زندان رجایی شهر کرج باید به بیمارستان اعزام می‌شده، اما دادگاه از صدور مجوز اعزام وی به بیمارستان خودداری کرده است.

در چند روز گذشته بسیاری از فعالان مدنی و سیاسی در حمایت از این زندانی سیاسی کردزبان، با انتشار هشتگ#محمدنظری و FreeNazari  طوفان توییتری وسیعی بە راه انداختەاند و برای آزادی این زندانی سیاسی در فضای مجازی تلاش می‌کنند.

بهمن احمدی عمویی، روزنامه‌نگار حوزه اقتصادی که در زندان محمد نظری را از نزدیک دیده است در توییتر خود نوشته: «پنج سال پیش #محمد_نظری را در زندان رجایی شهر دیدم. ۱۷سال در سکوت حبس ابدش را می‌گذراند به امید اینکه دلی به رحم آید. سرانجام صدایش بلند شد.»

او در پستی دیگر در توییتر خود گفته است: «محمد_نظری ،خالد فریدونی و عمر فقیه‌پور سه زندانی کرد برای دو دهه در زندان هستند. همه اتفاقات زندگی دیجیتالی برای آنها بی‌مفهوم و ناشناس است.»

شاهد علوی، روزنامه‌نگار و فعال مدنی نیز در توییتر خود نوشته است: «اعتصاب غذای محمد نظری ۷۰ روزه شد. فشار خون زیر ۹ و ضربان قلب زیر ۵۰.»