در حالی که مقامات دولتی سعی میکنند وضعیت بودجهی دولت را مطبوع نشان دهند، یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خبر داده که دولت به دلیل کسری بودجه مجبور به گرفتن تنخواه از خزانه شده است.
محمد حسینی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفته است دولت ۱۶ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تنخواه از خزانه دریافت کرد، زیرا جمع درآمدها ۱۲۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بوده که کمتر از هزینه پرداختی است.
به گفته این نماینده مجلس، سهم درآمدهای مالیاتی در این مدت ۴۳ هزار میلیارد تومان بوده که ۷۲ درصد محقق شده و از مصوب کل نیز ۳۷ درصد وصول شده است.
بر اساس گفته این نماینده مجلس، از محل نفت و میعانات گازی نیز ۴۵ هزار میلیارد تومان وصول شده که ۷۴ درصد ۶ ماهه و ۳۸ درصد مصوب کل را وصول کرده است. همچنین ۳۸۰۰ میلیارد تومان اوراق و ۳۸۰۰ میلیارد تومان اسناد خزانه فروخته شده است.
در بخش پرداختها اعتبارات هزینهای ۱۰۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که ۸۳ درصد ۶ ماهه و ۴۲ درصد مصوب کل محقق شده است. همچنین ۱۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی، ۱۹ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان حقوق کارکنان دولت به صورت ملی، ۴ هزار میلیارد تومان حقوق استانی و ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سایر هزینهها (آب، برق، گاز، بنزین، ناهار و …) بوده است.
حسینی با بیان اینکه ۷۶۰۰ میلیارد تومان به طرحهای عمرانی پرداخت شده است، میگوید: «۲۰ درصد از مصوب ۶ ماهه و ۱۱ درصد از مصوب کل سال محقق شده، ۲۱۰۰ میلیارد تومان پول نقد و بقیه آن از محل فروش اوراق و اسناد خزانه بوده است. همچنین دولت ۷۲۰۰ میلیارد تومان از سررسید بدهیهای مالی خود را پرداخت کرده است.»
او افزوده است: «تا پایان مهرماه نیز ۲ هزار میلیارد تومان به طرحهای عمرانی استانی اختصاص یافته که سرجمع آن ۴۶۰۰ میلیارد تومان است.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه تا پایان سال احتمالا حدود ۹۰ درصد از درآمدهای مالیاتی محقق میشود، میگوید طبق برنامه درآمدهای مالیاتی از سال ۹۷ باید به ۱۵۹ هزار میلیارد تومان برسد. همچنین دولت موظف است ۱۰ درصد از هزینههای جاری را کاهش دهد که البته بعید به نظر میرسد.
حسینی با اشاره به اینکه در خوشبینانهترین حالت میتوان ۴۰ هزار میلیارد تومان از اعتبارات عمرانی را پرداخت کرد، خاطرنشان کرد: «بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی و ظرفیت مالیاتی علیرغم رکود، وجود دارد اما به دلیل آنکه نمیتوان این بخش را شناسایی کرد، درآمدهای مالیاتی کم است همچنین گردش نقدینگی در حال حاضر معیوب بوده و ۴۰ درصد اقتصاد کشور به صورت چمدانی و زیرزمینی فعال است.»
موضوعی که محمد حسینی درباره فعالیت ۴۰ درصد اقتصاد ایران به صورت زیرزمینی مطرح کرده است یکی از مشکلاتِ بحرانساز در اقتصاد ایران است. در همین رابطه کارشناسان معتقدند از یک طرف افزایش در نرخهای مالیاتی، افراد را به سمت فعالیت در بخش زیرزمینی اقتصاد سوق میدهد و از طرف دیگر افزایش در حجم اقتصاد زیرزمینی، غالبا منجر به عدم ثبت فعالیتها در حسابهای رسمی و افزایش فرار مالیاتی میشود. در ایران البته رانت اطلاعاتی و سیاسی وابستگان به حکومت موجب افزایش حجم اقتصاد زیرزمینی شده است.