احمد رأفت – به دعوت «شورای خاورمیانه حزب محافظه‌کار» بریتانیا، روز دوشنبه ۲۷ نوامبر، نشستی در یکی از سالن‌های پارلمان این کشور با عنوان «آینده توافق هسته‌ای با ایران» برگزار شد.
اداره این میزگرد، که در آن دو روزنامه نگار صحبت می‌کردند، با ریچارد بیکن، رئیس «گروه ایران» در پارلمان بریتانیا بود. نازنین انصاری، مدیر مسئول کیهان لندن، و کن کوگلین، کارشناس خاورمیانه و مفسر روزنامه بریتانیایی تلگراف در این میزگرد حضور داشتند.
ریچارد بیکن در معرفی شرکت‌کنندگان در این میزگرد بر اختلاف نظر بین اروپا و آمریکا در رابطه با توافق هسته‌ای موسوم به برجام تکیه کرد، و از سخنرانان خواست در صحبت‌هایشان به این اختلاف نظر نیز بپردازند. نازنین انصاری در ابتدای صحبت‌هایش به شرایطی که جمهوری اسلامی در زمان آغاز گفتگو ها با گروه ۱+۵ در آن بسر می‌برد اشاره کرد و گفت در آن زمان کمر اقتصاد ایران زیر بار سنگین تحریم‌ها خم شده بود و در عمل بازار جمهوری اسلامی ایران در دست روسیه و چین بود. مدیر مسئول کیهان در بخش اول صحبت هایش این نکته را نیز یادآوری کرد که از سال ۲۰۰۵ تا زمان آغاز گفتگوهایی که به توافق ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵ منتهی شدند، رسانه‌‌ها در جمهوری اسلامی ایران حق نوشتن و ابراز نظر در مورد برنامه اتمی را نداشتند.
هزینه سنگین برنامه اتمی
نازنین انصاری به تردیدهای بسیاری که در آن سال‌ها در رابطه با برنامه هسته‌ای وجود داشت نیز اشاره کرد، از جمله به عواقبی که چنین برنامه‌ای می‌تواند برای محیط زیست کشور داشته باشد. هزینه‌ای که برای این برنامه‌ها پرداخت شده است نیز بخش دیگری از صحبت‌های مدیر مسئول کیهان لندن بود؛ هزینه‌هایی که به دلیل تحریم‌های سخت به اقتصاد و مردم ایران تحمیل شد، و همچنین عدم تناسب بین هزینه ساختن نیروگاه اتمی بوشهر و مقداری انرژی که این نیروگاه می‌تواند در بهترین حالت تولید کند.
تاسیسات بوشهر، بنا بر تخمین کارشناسان، بین ۲۲ تا ۲۵ میلیارد دلار هزینه برداشته است، و فن‌اوری استفاده شده در این تاسیسات، حداقل دو نسل نسبت به آنچه امروز در جهان در زمینه تولید انرژی هسته‌ای عرضه می‌شود، عقب‌تر است. نیروگاه اتمی بوشهر در نهایت، به گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، می‌تواند هزار مگاوات برق تولید کند.
این در حالیست که شرکت بریتانیایی «کرکوس»، اخیرا با جمهوری اسلامی قراردادی به ارزش ۶۰۰ میلیون یورو برای تاسیس یک نیروگاه انرژی خورشیدی بسته است، که قادر به تولید ۶۰۰ مگاوات برق خواهد بود. قرارداد مشابهی نیز در روزهای گذشته با شرکت نروژی «ساگا» برای تولید انرژی از خورشیدی به امضاء رسیده است. این نیروگاه جدید که هزینه آن دو و نیم میلیارد دلار تخمین زده شده است، قابلیت تولید دو گیگابایت برق را دارد.
برجام و حقوق بشر
نازنین انصاری در پایان سخنانش به افزایش موارد نقض حقوق بشر و گروگان‌گیری شهروندان دوتابعیتی در جمهوری اسلامی ایران، پس از توافق هسته‌ای اشاره کرد. مدیر مسئول کیهان لندن، محکومیت نازنین زاغری، شهروند ایرانی– بریتانیایی را که به ۵ سال زندان محکوم شده و در روزهای آینده باید مجددا در دادگاه برای پاسخگویی به اتهامات جدیدی حاضر شود، نمونه‌ای از نقض بارز حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران خواند. نازنین انصاری به حکم اعدام برای احمد‌رضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی که با دانشگاه‌های ایتالیا، سوئد و بلژیک همکاری داشته و در جریان سفری به دعوت دانشگاه تهران به ایران بازداشت شد نیز اشاره کرد.
سخنران بعدی، کن کوگلین، مفسر روزنامه بریتانیایی تلگراف بود، که در ابتدای صحبت‌هایش تقسیم حکومت در جمهوری اسلامی به افراطی و معتدل را اشتباه خواند، اگرچه افزود که بدون شک در جمهوری اسلامی ایران جناحی اعتقاد به گسترش رابطه با غرب برای تحکیم موقعیت خود در صحنه سیاست داخلی دارد.
عدم شفایت
این روزنامه‌نگار بریتانیایی در ادامه گفت به تعهد جمهوری اسلامی ایران به برجام نمی‌توان اطمینان کرد، زیرا قبل از این توافق نیز بسیاری از برنامه‌های هسته‌ای این کشور، چون تاسیسات نطنز، مخفیانه ایجاد شده بود و دولت تهران، تا زمانی که اطلاعاتی در مورد آنها منتشر نشد، وجود آنها و فعالیت‌هایشان را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش نکرده بود.
کن کوگلین افزود مقامات جمهوری اسلامی زمانی پای میز مذاکره نشستند و برجام را امضاء کردند که چاره دیگری نداشتند، زیرا اقتصاد این کشور به زانو درآمده بود. این روزنامه‌نگار در ادامه افزود جمهوری اسلامی هنوز هم در رابطه با ابعاد نظامی برنامه‌های هسته‌ای و نظامی‌اش، مانند موشک‌هایی که قابلیت حمل کلاهک اتمی دارند، مخفی‌کاری می‌کند و حاضر نیست در مورد آنها با شفافیت صحبت کند.
تغییر نظام
در ادامه‌ی این نشست، که به پرسش‌های حاضران و پاسخ‌های سخنرانان اختصاص داشت، سیاست‌های آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران در مرکز توجه قرار گرفت. نازنین انصاری در این رابطه گفت دونالد ترامپ اولین رئیس جمهوری آمریکا است که مستقیما علی خامنه‌ای و سپاه را نشانه رفته است. مدیر مسئول کیهان به حمایت برخی دولت‌های غربی از جناح خاصی در جمهوری اسلامی ایران، و لابیگری نهاد‌هایی چون «نایاک» در آمریکا در حمایت از سیاست‌های تهران نیز اشاره کرد.
کن کوگلین به سخنان مسئولین آمریکایی چون رکس تیلرسون وزیر خارجه، جیمز ماتیس وزیر دفاع، و هربرت مک‌مستر مشاور امنیت ملی کاخ سفید اشاره کرد، که از لزوم تغییر در جمهوری اسلامی ایران صحبت می‌کنند. او در ادامه افزود که جیمز ماتیس و هربرت مک‌مستر که هر دو در کشورهایی چون عراق و افغانستان و در خلیج فارس خدمت کرده‌اند، و بنابراین از نزدیک با ایران و سیاست‌های سپاه پاسداران در منطقه آشنایی دارند، می‌توانند در این زمینه به کاخ سفید در زمینه چگونگی برخورد با جمهوری اسلامی مشورت دهند.
