تارا سپهری‌فر – مصاحبه‌کننده می‌پرسد «چند ساله هستی؟»
پسر، در لباس نظامی، پاسخ می‌دهد «سیزده».
مصاحبه‌کننده، با غرور، تکرار می‌کند «سیزده سال. سیزده ساله!»، و همزمان دوربین به بالا می‌رود و چهره‌های ریشدار و خندان مردانی در لباس نظامی (ظاهراً سربازان ایرانی) را نشان می‌دهد که بر پشت سرباز جوان می‌زنند.
در روز ۲۵ نوامبر، ویدیویی با نمایه‌ی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بر وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایرانی توزیع شد که این پسر را در البوکمال، شهری مرزی در سوریه، نشان می‌داد. او گفت که یک «مدافع حرم» است. مدافع حرم عبارتی است که دولت ایران برای سربازانی به کار می‌برد که به سوریه و عراق اعزام می‌کند.
پسر، که می‌گوید از استان مازندران ایران است، به فارسی درباره‌ی انگیزه‌اش از پیوستن به نیروها در سوریه و پیامش به ایرانیان می‌گوید. مصاحبه نقش نظامی او را روشن نمی‌کند.
این ویدیو، اگر واقعی باشد، نشان می‌دهد که با وجود انکارهای اخیر از سوی سفارت ایران در کابل، ایران با به کار گیری کودک‌سربازها قوانین جنگ را نقض می‌کند. دیده‌بان حقوق بشر و رسانه‌ها پیش از این با مستند کردن به کار گرفته شدن کودک‌سربازهای افغان از ۱۵ سال به بالا در نیروی تحت حمایت ایران فاطمیون در سوریه این نقض را نشان داده بودند. در طول جنگ ایران و عراق در دهه‌ی ۱۹۸۰ نیز ایران هزاران کودک سربازرا به عنوان نیروی داوطلب به کار گرفت. آنها با آموزشی محدود در خطرناک‌ترین موقعیت‌های جنگی می‌جنگیدند.
تحت قانون عرفی بین‌الملل، به کارگیری کودکان زیر ۱۵ سال جنایتی جنگی است. پروتکل اختیاری کنوانسیون حقوق کودکان ۱۸ سالگی را به عنوان حداقل سن برای به‌کارگیری یا شرکت در درگیری‌ها تعیین کرده است. ایران پروتکل اختیاری را امضا کرده است اما مجلس هنوز آن را به تصویب نرسانده است.
وقتی مقامات و دیگران با مدارک به کارگیری کودکان مواجه می‌شوند به توجیه‌هایی بر خلاف قانون پناه می‌برند: آنها امکانات بررسی کودکان «داوطلب» را ندارند، یا الزامات نظامی آنها را وادار به استفاده از کودکان می‌کند. در شرایطی که ایران مدعی بوده است که حضورش در سوریه محدود و مستشاری است، به سختی می‌تواند ادعا کند که برای جنگ باید به کودکان اتکا کند.
ایران تنها طرف درگیر در جنگ سوریه نیست که از کودک‌سربازها استفاده می‌کند، اما این عذر موجهی نیست. به جای تجلیل از شرکت آنها، ایران باید به سرعت به این عمل پایان دهد، پروتکل اختیاری را تصویب کند، و اطمینان حاصل کند که کودکان در برابر به کارگیری در نیروهای نظامی محافظت می‌شوند. هیچ کشوری نباید افتخار کند که کودکانش مدرسه را ترک می‌کنند تا سلاح به دست گیرند.
*منبع: دیده‌بان حقوق بشر
