وضعیت نابسامان اقتصادی در ایران و لایحه بودجه‌ای که ماه گذشته حسن روحانی به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد، با واکنش بسیاری از اقتصاددانان روبرو شده است و آنها نسبت به بحران‌های در کمین نشسته هشدار دادند؛ در آن سو اما حسن روحانی و دولتمردانش در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌هایی که انجام می‌دهند وضعیت اقتصادی ایران را مطلوب بیان می‌کنند.
حسن روحانی مدعی ایجاد ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار شغل در فعالیت چهارساله دولت نخستش شده بود؛ ادعایی که مرکز آمار ایران آن را رد کرد. به گفته روحانی دولت تدبیر و امید موفق شده بود سالانه بیش از ۶۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کند اما با توجه به آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران مشخص شد مشاغل ایجاد شده در یک دهه گذشته سالیانه ۶۶ هزار و هفتصد مورد بوده است و اقتصاد ایران حتی توان ایجاد ۱۰۰ هزار شغل در سال را هم ندارد.
از آن سو اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس دولت، تنها یک روز پیش از آغاز اعتراضات سراسری در ایران گفت: «رشد اقتصادی ۶ درصدی، تورم یک رقمی و ایجاد ۷۰۰ هزار شغل در نیمه نخست امسال، بیانگر وضعیت خوب اقتصادی کشور است.»
هر چند دولت تلاش می‌کند با ارائه آمارهای ساختگی وضعیت اقتصادی ایران را مثبت نشان دهد اما فشار معیشتی، عملی نشدن وعده‌های مختلف روحانی در ۵ سال گذشته و ناامیدی نسبت به آینده موجب شکل‌گیری تظاهرات سراسری در ایران شده است؛ تظاهراتی که از روز پنجشنبه، هفتم دی‌ماه، آغاز و تا کنون به حدود ۷۰ شهر ایران گسترده شده است.
با وجود اینکه فشار اقتصادی موجود صبر جامعه را لبریز کرده است اما به نظر می‌رسد سال آینده اوضاع وخیم‌تری در انتظار ملت ایران است.
وحید شقاقی، تحلیلگر مسائل اقتصادی، در گفتگو با وب‌سایت فرارو و در تشریح ضعیت کلی اوضاع کنونی اقتصاد ایران می‌گوید: «اکنون خط فقر در تهران به بالای ۴ میلیون تومان رسیده است. در کلان‌شهرهای دیگر بین سه و نیم تا چهار میلیون تومان است. نابرابری هم به شدت افزایش پیدا کرده است. آخرین اطلاعات بانک مرکزی نشان می‌دهد ضریب جینی به بالای ۰٫۴ رسیده است و شکاف بین دهک بالا و پایین یعنی دهک دهم و دهک اول به اندازه‌ای افزایش یافته که طبق اعلام بانک مرکزی این تفاوت به ۱۱۵ میلیون تومان در سال رسیده است. یعنی دهک دهم ۱۲۳ میلیون تومان در سال ۹۵ هزینه داشته است، دهک اول ۸ میلیون تومان، مابه تفاوت آن ۱۱۵ میلیون تومان بوده که بسیار عدد بالایی است.»
در ادامه این اقتصاددان فقر و نابرابری را پاشنه آشیل دولت دوازدهم ارزیابی کرده است: «طبق آمار بانک مرکزی روند تشدید نابرابری و فقر صعودی بوده است. این پاشنه آشیل دولت دوازدهم است. این دولت باید در حوزه کاهش خط فقر و کاهش نابرابری طی برنامه‌های خودش تا پایان دولت تصمیمات بسیار سختی را اتخاذ کند. اگر دولت می‌خواهد یارانه نقدی را حذف کند، باید در دهک‌ها پایین یارانه نقدی را افزایش دهد چون اگر این مسیر را دنبال نکند، دهک‌های پایین درآمدی هر روز وضعیتشان بدتر از دیروز می‌شود. به این ترتیب با توجه به اینکه ۳۰ میلیون نفر را از پرداخت یارانه حذف می‌کنند باید یارانه ۵۰ میلیون نفر دیگر افزایش یابد اما متاسفانه این افزایش در بودجه دیده نشده است. باید در زمینه فقرزدایی و افزایش قدرت خرید مردم اقدامات جدی صورت بگیرد در غیر اینصورت کشور وارد فاز تازه‌ای از بحران و اعتراضات مردمی می‌شود.»
برخلاف ادعای دولت روحانی درباره «اشتغال محور» بودن لایحه بودجه ۹۷ وحید شقاقی می‌گوید: «باید به این نکته توجه داشت که اشتغالزایی با توزیع پول اتفاق نمی‌افتد. اشتغالزایی نیازمند بهبود فضای کسب و کار، امنیت اقتصادی و وجود یک نگاه نرم‌افزاری است. توزیع پول اشتغالزایی ایجاد نمی‌کند و این همان سیاست دولت‌های گذشته است که در این دولت نیز در پیش گرفته شده است.»
این تحلیلگر مسائل اقتصادی معتقد است نه تنها در سال آینده تورم تک رقمی نخواهد شد بلکه مردم باید آمادگی تورم ۱۳ تا ۱۵ درصدی را نیز داشته باشند: «با توجه به این که دولت نرخ دلار در بودجه را ۳۵۰۰ تومان دیده است، نسبت به امسال حدود ۲۰۰ تومان افزایش نرخ دلار در بودجه را افزایش داده است، این بار تورمی دارد، از طرف دیگر روند دلار در بازار صعودی است وقتی دلار در بازار گران می‌شود قطعا تورم را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. دولت ۱۰ درصد هزینه‌های جاری را افزایش داده است اما برداشت من این است که سال آینده اگر شوک تورمی به اقتصاد وارد نشود تورم حدود ۱۳ تا ۱۵ درصد خواهد بود. یعنی قطعا سال آینده دیگر تورم تک رقمی اتفاق نخواهد افتاد.»
