واژه‌سازی اجباری در مدارس: به جای «آپاندیس» بگو آویزه!

- حدادعادل: تقریبا دو سه سالی است که برخی افراد حول محور واژه‌های دروس زیست‌شناسی غوغا می‌کنند، اما در همه کتاب‌های درسی واژه‌های کاملا فارسی به کار برده شده‌ است.
- انتخاب واژگانی چون «آویزه» به جای آپاندیس، «ماهیچه‌نگار» به جای میوگراف، «آویزه آماس» به جای آپاندیسیت، «دگر گشت» به جای متابولیسم، «فام تن» به جای کروموزوم و «دنا» به جای دی.ان.ای بیش از همه جلب توجه می‌کند.

جمعه ۲۰ مهر ۱۳۹۷ برابر با ۱۲ اکتبر ۲۰۱۸


رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی می‌گوید دانش‌آموزان می‌توانند در خصوص تغییرات واژگان درسی خود نظر دهند ولی به شرط اینکه تحت‌ تأثیر «جوسازی» نباشد. او گفته کسانی به تغییر واژگان زیست‌شناسی انتقاد داشته‌اند «البته ما نیز با آن‌ها صحبت کردیم، اما بعضی از آن‌ها خیالات دیگری دارند.»

پس از تغییر حدود ۴۶ واژه علمی در دروس درسی پیش‌دانشگاهی انتقادات به دشواری یادگیری‌شان ادامه دارد ولی تغییری در این روند اعمال نشده است.


تغییرات بی‌دلیل و بی‌فایده در سیستم آموزشی و کتاب‌های درسی مدارس، دانش‌آموزان و معلمان را با معضلات بسیاری روبرو می‌کند؛ چرا که این واژگان به اجبار باید از سوی هر دو طرف آموزش دیده و آموخته شود. در حالی‌ که واژگان غیرکاربردی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در زندگی عادی مردم، چندان هم اجباری نیست.

این تغییرات به طور اساسی دو سال پیش در واژگان کتاب زیست‌شناسی دبیرستان اعمال شد و حدود ۴۶ واژه علمی مربوط به آن را به فارسی تبدیل کرده است. ولی همچنان معلمان و والدین از این واژگان انتقاد دارند و یادگیری آنها را برای دانش‌آموزان بسیار سخت می‌دانند. اما مقامات آموزش و پرورش در پاسخ گفته بودند که این واژگان بعد از مدتی جا می‌افتد و واژگان علمی بین‌المللی نیستند و باید جایگزین فارسی داشته باشند.


در فهرست واژگان جایگزین شده، واژگانی چون «آویزه» به جای آپاندیس، «ماهیچه‌نگار» به جای میوگراف، «آویزه آماس» به جای آپاندیسیت، «دگر گشت» به جای متابولیسم، «فام تن» به جای کروموزوم و «دنا» به جای دی.ان.ای بیش از همه جلب توجه می‌کند.

با شروع سال تحصیلی جدید حسن روحانی، دانش‌آموزان را بهترین افرادی خواند که می‌توانند در خصوص تغییرات کتاب‌های درسی خود نقد و انتقادی داشته باشند. اما غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان ادب و زبان فارسی می‌گوید دانش‌آموزان و والدین تا جایی می‌توانند ابراز نظر کنند که «جوسازی» نباشد!

وی در پاسخ به اینکه اگر دانش‌آموزان نقدی در خصوص واژه‌ها و عبارت‌های بکار گرفته شده در کتب درسی داشته باشند می‌توانند عنوان کنند، و اگر انتقاد موثری داشته باشند، از آن استقبال می‌کنید؟ گفته است: «بله، به شرطی که تحت تأثیر جوسازی‌های دیگران قرار نگرفته باشند و از هر آنچه که منطقی باشد استقبال می‌کنیم، حال چه از ناحیه دبیران و چه از ناحیه دانش‌آموزان.»

وی اما تأکید کرده که منظور از جوسازی «تحریک غیرمنطقی» است: «در واقع باید استدلال کنند که این واژه دقیقا چه عیبی دارد، در هر صورت حرف منطقی از هر کسی شنیده شود، مغتنم است.»

رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی درباره انتقادات وارده به واژگان زیست‌شناسی مدارس از سوی والدین و دانش‌آموزان گفته که «تقریبا دو سه سالی است که برخی افراد حول محور واژه‌های دروس زیست‌شناسی غوغا می‌کنند، اما در همه کتاب‌های درسی واژه‌های کاملا فارسی به کار برده شده‌ است. فقط یک عده به واژه‌های زیست‌شناسی اشاره دارند که البته ما نیز با آن‌ها صحبت کردیم، اما بعضی از آنها خیالات دیگری دارند.»

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=132873