تحریم‌ها فعالیت بخش‌هایی از ناوگان هوایی ایران را مختل کرده

(+ویدئو) با آغاز مرحله دوم تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران از چهارم نوامبر و پس از اعلام رسمی آن توسط مایک‌ پمپئو و استیون منوچین وزرای خارجه و خزانه‌داری آمریکا تحریم‌های هوایی ایران آغاز شد.

در پی تحریم‎های آمریکا بسیاری از پروازهای ایران از جمله پرواز دبی، کی‎یف (اوکراین)، ایروان، بانکوک، پکن، رم، گوانگ‎ژو و …لغو شد و این روند ادامه خواهد داشت.

ایران‌ایر (هما) و ۶۵ فروند هواپیمای متعلق به این شرکت در مرحله دوم تحریم‎های آمریکا در لیست سیاه قرار گرفته‌اند.

۳۹ فروند هواپیمای متعلق به شرکت‎های ماهان، معراج، کاسپین و پویا ایر (متعلق به سپاه) در فهرست تحریم‌های (OFAC) قرار دارند.

۵ فروند هواپیما متعلق به معراج، ۹ فروند متعلق به کاسپین، ۴ فروند متعلق به پویا ایر و ۱۱ فروند متعلق به ماهان است.

۲۴ مه (سوم خرداد) سال ۱۳۹۷، در وبسایت وزارت خزانه‎داری آمریکا مشخصات هر کدام از هواپیماها به تفکیک نوع و شماره سریال آنها درج شده است. این بدین معناست که پروازهایی که از تهران به مقصد سوریه، لبنان یا عراق تحت عنوان مسافربری یا باری (کارگو) بودند و ثبت تجاری داشتند اما مورد استفاده نظامی قرار می‌گرفتند حتی با وجود دستکاری در ثبت آنها توسط جمهوری اسلامی ایران، باز هم شناسایی شده‌اند.

تحریم‎شدگان به نیروی قدس سپاه پاسداران و رژیم ایران در انتقال سلاح، پول و نیروی نظامی به شبه‌نظامیان از جمله حزب‎الله کمک و رژیم ستمگر بشار اسد را تقویت کرده‌اند.

استوین منوچین وزیر خزانه‎داری آمریکا پیش‎ از این گفته بود «کشورها و شرکت‌های سراسر جهان باید متوجه خطرات صدور مجوز فرود و ارائه خدمات هواپیمایی به خطوط هوایی که ایران از آنها برای صدور تروریسم در منطقه استفاده می‌کند باشند.»

گزارش‌ها حاکیست پرواز شانگهای چین به سمت تهران، پنجم نوامبر ۲۰۱۸، با بیش از ۶ ساعت تأخیر انجام شد. به این علت که با آغاز تحریم‎ها ترکمنستان مجوز مسیر پروازی را صادر نکرد و این هواپیما مجبور شد از مسیری دورتر به افغانستان پرواز کند و از آنجا به تهران بازگردد.

مسافرین پرواز ماهان در فرودگاه شانگهای بلاتکلیف بودند.

دور جدید تحریم‌‌های آمریکا شامل سوخت‌رسانی به هواپیماهای ایرانی نیز می‌‎شود. قبل از آغاز رسمی تحریم‌ها هم برخی فرودگاه‌های بین‌المللی از تحویل سوخت به هواپیماهای ایرانی خودداری کردند. پرواز استانبول به تهران هواپیمایی زاگرس به این علت که در فرودگاه آتاتورک نتواست سوخت‌گیری کند مجبور شد در میانه‎ی راه در فرودگاه تبریز فرود آید و بعد از سوخت‌گیری به تهران پرواز کند.

همچنین جمعه ۱۱ آبان، رویترز گزارش داد هواپیماهای متعلق به چند شرکت هوایی ایرانی نتوانسته‌اند در فرودگاه بین‌المللی استانبول سوخت‌گیری کنند و به همین دلیل، دست کم یک پرواز لغو شده و دیگر هواپیماها هم برای کاهش وزن و ایجاد امکان رسیدن به مقصد با همان سوخت کم موجود، برخی از مسافران خود را سوار نکرده‌اند. شرکتی که از ارائه سوخت به هواپیماهای ایرانی خودداری کرده «پترول آفیسی» ترکیه نام دارد. شرکت‌های هوایی ماهان، آتا، قشم و آسمان از تهران به استانبول پرواز دارند و هنوز تکلیف آنها مشخص نیست.

برخی از هواپیماهای ایرانی نیز در فرودگاه‌های بین‌‎المللی زمین‎گیر شده‌اند. یکی از آنها هواپیماى ایرباس A320 شرکت هواپیمایى «آتا» با رجیستر EP-TAB است که برای چک‌های فنی موتور زمین‎گیر بود اما منابع فرانسوى اعلام کردند شرکت تعمیرکننده موتور پس از اورهال موتورها از ارسال آنها به دلیل تحریم‌‎هاى آمریکا خودداری کردند. این هواپیما در محوطه پارکینگ فرودگاه پریپگنان در فرانسه منتقل شده است.

جمهوری اسلامی پس از امضای توافق اتمی (برجام)، با شرکت‌های بویینگ و ایرباس و ATR قرارداد خرید هواپیما امضاء کرد که بخشی از آن عملی شد اما در میانه‏ راه پس از خروج آمریکا از توافق برجام، قرارداد خرید از این شرکت‌‎ها نیز لغو شد.