مرحله دوم تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی شامل تحریم‌های بانکی، نفت و انرژی، کشتیرانی و شرکت‌های هوایی است.
این تحریم‌ها فعالیت‌های بندری ایران، کشتیرانی، کشتیسازی و نفتکش‌ها را به شدت محدود می‌کند و کار کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL)، شرکت ملی نفتکش ایران (NITC) و زیرمجموعه آنها و همچنین شرکت‌های کشتیرانی تحت پوشش سپاه پاسداران را مختل خواهد کرد.
بخشی از این تحریم‌ها شامل خدمات بیمهای است و طبق اعلام وزارت خزانهداری آمریکا هر شرکت بیمه که اقدام به همکاری با ایران کند با مجازات سنگین روبرو خواهد شد.
تحریم کشتیرانی و نفتکش‌های ایران نوعی تحریم دریایی است چرا که وقتی کشتیها بیمه نشوند امکان تردد آنها به شدت محدود می‌شود مگر اینکه با ریسک بالا و ترفندهای خاص مثل دستکاری سیستم‌های الکترونیک و ردیابی اقدام مخفیانه حرکت کنند.
با این شرایط در صورت بروز تصادف شناورهای ایرانی نه تنها خسارتی دریافت نمی‌کنند بلکه باید خسارات سانحهی احتمالی را نیز پرداخت کنند. از سویی دیگر شرکت‌های بیمه ایرانی نیز قادر نخواهند بود خسارات سنگین ناشی از حوادث حوزه دریایی را جبران کنند.
به عنوان مثال نشت نفت و حوادثی که برای نفتکش‌ها رخ می‌دهند بسیار پر هزینه هستند و جبران چنین سوانحی مثل عملیات نفتزدایی یا بیرون کشیدن شناورهای غرق شده صدها میلیون دلار تا میلیاردها دلار هزینه دارد. به این رقم باید هزینه دادرسیها و وکلا را نیز افزود.
وضعیتی که کشتی‌های باری و نفتکش‌های ایران با آن روبرو هستند ریسک حمل و نقل دریایی برای شناورهای دیگر کشورهای دنیا را هم بالا میبرد. در صورتی که کشتیها یا نفتکش‌های کشورهای دیگر یک طرف سانحه باشند و یا شناورهای ایران در بنادر کشوری دیگر دچار سانحه شود جبران خسارات آن از عهده طرف ایرانی خارج است.
اینها توصیههایی است که برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به شرکت‌های بیمه خارجی، شرکت‌های محل و نقل و دولتهایی کرده که قصد همکاری با ایران را دارند و گفته «ما خالصانه امیدواریم که سانحهای رخ ندهد، اما با توجه به سابقه ایران بروز چنین حوادثی بسیار محتمل است.» اشاره هوک به حادثه انفجار و غرق شدن نفتکش سانچی در دریای شرق چین است که در ژانویه ۲۰۱۸ اتفاق افتاد.
ویدئوی بالا مربوط به عبور نفتکش سانا در خلیج فارس و در حوالی جزیره خارک است.
این مقام آمریکایی هشدار داده «نفتکش‌های ایرانی با بیمه ایرانی برای بنادری که به آنها اجازه پهلو گرفتن می‌دهند، برای کانال‌هایی که به آنها اجازه عبور می‌دهند و برای شناورهایی که از کنارشان می‌گذرند یک خطر محسوب می‌شود و این دشواری بزرگی را متوجه کل شبکه حمل و نقل دریایی می‌کند.»
برایان هوک در بخشی از سخنان خود به ترفندهای رژیم ایران برای دور زدن تحریم‌ها نیز اشاره کرده و گفته «بر اساس دادههای معتبر، ما اکنون میدانیم که بیش از ۱۰ نفتکش ایرانی اخیراً سیستم‌های رهیابی خود را از کار انداخته‌اند و در عمل تاریک شده‌اند و این راهکار یک تهدید برای امنیت دریانوردی است.»
سرپرست اتاق ایران وزارت خارجه آمریکا در پایان گفته «نفتکش‌های بیمه شده توسط ایران که با داشتن چندین تُن نفت خام به فعالیت‌های غیرایمن دست میزنند، با سوانح فاجعه‌بار بازی میکنند.»
نفتکشی که بیمه نباشد خریدار و فروشنده ریسک خرید و فروش را بر عهده نمی‌گیرند
جمهوری اسلامی از تحریم کشتی‌های باری و نفتکش‌های خود بسیار نگران است چون ترانزیت دریایی به عنوان شریان اصلی حمل و نقل ایران مختل خواهد شد.
جلیل رحیمی جهان‌آبادی رییس کمیته بین‌الملل کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی به ایسنا گفته، آمریکایی‌ها از طریق نفوذی که در جهان دارند و از طریق روابط اقتصادی خود و یا از طریق خدماتی که به شرکت‌های بیمه ارائه می‌دهند نوعی فشار اقتصادی به این شرکت‌ها وارد میکنند که اگر نفتکش‌های ایرانی را بیمه کنند قراردادهای اقتصادی خود را و یا خدماتی را که به این شرکت‌ها ارائه می‌دهند و دامنه فعالیت آنها در آمریکا را محدود خواهد کرد.
البته این نماینده پیشبینی کرده، «تمام شرکت‌های بیمه با آمریکا دارای روابط اقتصادی گسترده نیستند که بخواهند از ایالت متحده حرف‌شنوی کنند.» او میگوید، بطور مسلم این شرکت‌ها در مقابل بیمه هر نفتکش سود زیادی می‌برند و این فرصت را از دست نمی‌دهند که بخواهند به خاطر فشار آمریکا از سود خود صرف نظر کنند.
با این وجود رحیمی جهان‌آبادی توضیح داده «وقتی کشتی نفتکش با حجم بالایی از نفت که قیمت زیادی هم دارد بیمه نباشد نه خریدار و نه فروشنده ریسک انجام این خرید و فروش را نمی‌پذیرد. بهترین موضوع این است که نفتکش‌ها بیمه شوند. بر همین اساس شرکت‌های بیمه با توجه به سودی که می‌برند و ارتباط اقتصادی متقابلی که بین خریدار، فروشنده و خود ایجاد می‌کند از این موضوع صرف نظر نمی‌کنند.»
شرکت‌های بیمه از تهدید می‌ترسند
محمد کاظمی یکی دیگر از اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس میگوید «عنوان حقوقی هشدار آمریکا به بیمه‌گذاران نفتکش‌های ایرانی تهدید است و شرکت‌های بیمه به هیچ وجه تعهدی برای رعایت این مسئله ندارد.»
او توضیح داده «شرکت‌های بیمه عموما خصوصی هستند و در حیطه موسسات خصوصی فعالیت میکنند. آنها دولتی نیستند و در واقع یک وزارتخانه دولتی آمریکا نیستند که بر اساس تصمیم دولت آمریکا اقدام کنند.»
با این حال کاظمی هم گفته «سابقه نشان می‌دهد که شرکت‌ها از تهدید می‌ترسند و از منافع مسلم خود می‌گذرند، اما اگر بخواهند مقررات را رعایت کنند نباید به این تهدیدها توجه کنند.»
تنگناهای ایران در تحریم کشتیرانی بسیار زیاد است تا آنجا که حتی به گفته این عضو کمیسیون حقوقی چون جمهوری اسلامی طرف موضوع نیست حتی نمی‌تواند طرح دعوا کند. کاظمی میگوید، «طرف قرارداد این نوع بیمه‌ها ایران نیستند و چون شرکت‌های خصوصی هستند می‌توانند بگویند که کشتی‌های ایرانی را بیمه نمی‌کنیم.»
راه‌های دور زدن تحریم‌ها بسته شده
یحیی کمالی‌پور نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در اظهاراتی گفته «باید توجه کنیم آمریکا در تحریم‌های خود خیلی پایبند مقررات، معاهدات و اعمال‌های بین‌المللی نیست. مطمئناً طبیعی است که کشتی‌های در آب‌های منطقه‌ای، فرامنطقه‌ای و آزاد دچار خسارات احتمالی می‌شوند و اگر بیمه نباشند دچار مشکل خواهند شد.»
وی میافزاید: «مقررات بین‌المللی اجازه نمی‌دهد کشتیها بدون بیمه در آب‌ها حرکت کنند؛ بنابراین با این وجود باید به دنبال راهکاری حقوقی و بین‌المللی در این خصوص باشیم. همانگونه که در سایر موارد تحریم‌ها را دور می‌زدیم باید کاری کنیم تا بیمه نفتکش‌ها هم دچار مشکل نشود. البته در گذشته هم این مسائل بوده است. ما از کشتی‌هایی که تحت حمایت کشورهای دیگر بودند استفاده می‌کردیم، ولی متاسفانه آمریکا آنها را شناسایی کرده و این راه هم برای ما بسته شده است.»
یحییپور توصیه کرده «دولت و دستگاه دیپلماسی ما باید در این خصوص برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشد چرا که این موضوع موجب کندشدن و ایجاد مشکل برای نفتکش‌ها و کشتی‌های ما می‌شود. باید راهکاری در این خصوص ایجاد شود. واقعیت این است با توجه به اینکه میزان اعظمی از مبادلات تجاری بین‌المللی به گونه‌ای مرتبط با تجارت آمریکا و تحت مبادله ارزی دلار است، معمولاً شرکت‌های خصوصی کمتر خود را دچار ریسک میکنند.»
اعتراض ایران به سازمان بین‌المللی دریانوردی
آخرین خبرها حاکیست سفارت جمهوری اسلامی در لندن در نامه‌ای به دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی تحریم‌های آمریکا علیه کشتیرانی و نفتکش‌های ایران را نقض معاهدات بین‌المللی دریانوردی به‌ویژه در زمینه ایمنی دریا دانسته و ضمن محکوم کردن این اقدام خواستار بررسی موضوع در اجلاس شورای سازمان بین‌المللی دریانوردی شده‌اند.
حمید بعیدینژاد سفیر جمهوری اسلامی در لندن گفته «بدون شک ایران به دلیل خواست غیرقانونی آمریکا نمی‌تواند از فعالیت ناوگان کشتی‌های خود برای صدور نفت و همچنین صادرات و واردات کالاهای تجاری و صنعتی ممانعت کند و قطعا آمریکا مسئول ایجاد هر حادثه‌ای در دریا خواهد بود.»
برخی منابع غیررسمی میگویند آمریکا برای شناسایی کشتی‌های شبح ایران از توان ماهوارههای خاص و ناوگان دریایی ارتش خود مأمور در آب‌های آزاد استفاده خواهد کرد. ضمن اینکه نفتکش‌های ایران برای انتقال نفت مجبور خواهند بود از خلیج فارس و دریایی عمان عبور کنند که شناسایی آنها را از مبداء راحتتر خواهد کرد. شنیدههای دیگر حاکیست یکی از راههایی که جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌های نفتی استفاده خواهد کرد بند چابهار است که در دهانه اقیانوس هند واقع است و به این ترتیب دسترسی به آب‌های آزاد را برای کشتی‌های ایران آسانتر خواهد کرد. ضمن اینکه بندر چابهار برای دریافت اقلام غذایی، دارویی و انسان دوستانه از تحریم معاف شده است. با این حال برخی شرکت‌های راداری که کار ردیابی کشتیها را انجام می‌دهند اعلام کردند تحت هر شرایطی خواهند توانست نفتکش‌های ایران را شناسایی کنند.
ملیجک رژیم میگه تحریم ها جنگ روانی اند و بی هنران درباری ابتکار دارو توسط خودی ها رو میگذارند به حساب امریکا و همه شون تمرین خباثت و بی شرمی رو مدام در تلویزیون و روزنامه ها بشدت انجام میدن و فکر میکنند بر خر مراد سوار
صبح سحر ما نزدیکه