کره جنوبی به عنوان یکی از مهمترین خریدارن نفت ایران همچنان واردات نفت از ایران را متوقف نگه داشته و در ماههای سپتامبر و نوامبر به دلیل احتمال بازگشت تحریمهای ایالات متحده علیه ایران هیچ نفتی از این کشور خریداری نکرده است.
آمار منتشر شده توسط گمرک کره جنوبی نشان میدهد که با نزدیک شدن زمان از سرگیری تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی، آن کشور خرید نفت و میعانات گازی از ایران را در دو ماه سپتامبر و اکتبر کاملا متوقف کرد و به صفر رساند.
به گزارش خبرگزاری رویترز بر اساس دادههای منتشر شده توسط کره جنوبی، شرکتهای کرهای خریدار نفت ایران به علت وضعیت نامشخص در مورد اعطای معافیت از تحریمهای ایران، از خرید نفت ایران امتناع کردند و برای نخستین بار در شش سال اخیر است که واردات نفت کره جنوبی از ایران به صفر رسیده است.
آمارهای گمرک کره جنوبی همچنین نشان میدهد میزان واردات نفت این کشور در ماه اکتبر در حالی از ایران صفر بوده که مجموع واردات نفت کره جنوبی در ماه گذشته میلادی نسبت به یک سال قبل رشد قابل توجهی را نشان میدهد.
بر اساس این گزارش پنجمین واردکننده بزرگ نفت جهان در ماه گذشته میلادی در مجموع ۱۳٫۱ میلیون بشکه در روز نفت وارد کرد، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۱۲٫۴ میلیون بشکه بود.
اکنون کره جنوبی جزو کشورهایی است که در برابر تحریمهای آمریکا مورد معافیت موقت قرار گرفته و بر اساس این معافیت این کشور میتواند روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفع و میعانات گازی از ایران خریداری کند.
معافیت موقت برای واردات نفت و گاز از سوی آمریکا در حالی که نیاز کشورهای واردکننده را برطرف میکند اما لزوماً به معنای گشایش و یا راهی برای عبور از تحریمها برای ایران نیست چرا که ساز و کار دریافت درآمد نفتی حاصل از این معافیت با اما و اگرهایی روبروست و نهایتا هم در حسابی خارج از دسترس حکومت ایران نگهداری میشود تا صرف معاملات تهاتری و کالا در برابر نفت شود.
سوراب کومار سفیر هند در تهران هفته جاری در دیدار با مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران گفته است «برابر با معافیت موجود از خرید نفت، این کشور میتواند در شش ماه آینده روزانه معادل ۳۰۰هزار بشکه نفت از ایران بخرد که نیمی از پول حاصل از این فروش به ارز محلی روپیه به حساب بانکهای ایران نزد بانکهای هندی واریز میشود که ایران میتواند با آن تمامی نیازهای خود از کالاهای اساسی چون غذا و دارو گرفته تا کالاهای موردنیاز دیگر را، به شرط این که مشمول تحریم نباشند، از هند بخرد. این پول همچنین میتواند از طریق سفارت ایران در هند یا دانشجویان ایرانی در حال تحصیل در دانشگاههای هند مورد استفاده قرار گیرد یا توسط شرکتهای ایرانی در هند سرمایهگذاری شود.»
جدا از دریافت کالاهای اساسی به جای پول نفت، سوراب کومار نکته مهم دیگری برای نیمه دیگر درآمد ایران از صادرات نفت به هند را مطرح کرده که نشان میدهد ساز و کار دریافت درآمد حاصل از صادرات نفت ایران به کشورهای مورد معافیت قرار گرفته همچنان مبهم است. سفیر هند در تهران گفته است: «نیم باقیمانده دیگر نیز میتواند به یورو یا ارزهای دیگر تبدیل شود و ایران میتواند آن را برداشت و انتقال دهد. البته برای انتقال این پول باید مکانیسمی دیده شود که در صورت وجود آن، انتقال به خارج از هند ممکن خواهد بود.»
اکنون در شرایطی که مقامات جمهوری اسلامی معافیت چند کشور برای واردات نفت و گاز ایران آن هم به میزان محدود را شکست آمریکا و دونالد ترامپ ارزیابی میکنند، سخنان سفیر هند در تهران نشان میدهد این روند بازی برنده برندهای برای دونالد ترامپ و کشورهای واردکننده نفت و گاز ایران است و اتفاقاً ایران بازنده این میدان خواهد بود. دونالد ترامپ با ایجاد این معافیت توانسته است بار فشار دیگر کشورها برای برداشتن تحریمهای ایران به دلیل نیازشان به نفت و گاز ایران را کاهش دهد و همچنین مسیر جمهوری اسلامی را نیز برای راه انداختن موج تبلیغاتی بر سر تحریم دارو و غذا را سد کند. کشورهای واردکننده نفت و گاز ایران نیز توانستهاند به خواست خود یعنی واردات از ایران دست یابند. اما جمهوری اسلامی باز برای دریافت درآمدهای ارزی ناشی از این واردات پیرو تصمیم و اراده آمریکا خواهد بود.