کنفرانس ورشو؛ خواب و خیالِ تبدیل «آتشِ» ترامپ به «گلستانِ» مذاکره با آمریکا

کنفرانس ورشو امروز و فردا، ۲۴ و ۲۵ بهمن برگزار می‌شود و سفر وزرای خارجه و نمایندگان کشورهای مختلف به لهستان برای حضور در این کنفرانس و گمانه‎زنی بر سر اینکه کدام کشورها و در چه سطحی در آن حضور خواهند داشت و نتایج و پیامدهای برگزاری آن همچنان بحث داغ تحلیلگران و رسانه‎هاست.

رویترز، چهارشنبه ۲۴ بهمن، نوشته وزیر خارجه آمریکا و مقام‎های بلندپایه حدود ۶۰ کشور جهان در کنفرانس ورشو جمع خواهند شد و ایالات متحده امیدوار است فشار علیه ایران را افزایش دهد آنهم در شرایطی که کشورهای مهم اروپایی در مورد بالاگرفتن تنش‎ها با تهران نگران‌اند.

عدم حضور وزرای خارجه آلمان و فرانسه نشان از تنش‎های فزاینده میان اتحادیه اروپا و ترامپ دارد. تنش‎هایی که با خروج آمریکا از برجام آغاز شد. شنیده‎ها حاکسیت جرد کوشنر داماد و مشاور ترامپ در این کنفرانس شرکت خواهد کرد و برنامه‎هایی برای صلح پایدار بین دولت خودگردان فلسطین و اسرائیل دارد.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل گفته کنفرانس ورشو خیلی از کشورها را در برابر اهداف جمهوری اسلامی ایران متحد می‌کند.

محمد فرازمند سفیر جدید جمهوری اسلامی در آنکارا با اشتراک گذاشتن صفحه اول روزنامه دیلی‌نیوز در صفحه توییترش نوشته‌ است: «ترکیه در نشست ورشو شرکت نمی‌کند، خبر اول دیلی‌نیوز یک روز قبل از نشست سران ایران، ترکیه و روسیه در سوچی.»

ترکیه در اجلاس ضد ایرانی در ورشو شرکت نمی کند.
خبر اول روزنامه دیلی نیوز یک روز قبل از اجلاس سران ایران،ترکیه، روسیه در سوچی pic.twitter.com/voLVNYzxe7

— Mohammad Farazmand. محمد فرازمند (@farazmandmohmad) February 13, 2019

روسیه، قطر و لبنان اعلام کرده‌اند در این کنفرانس حضور پیدا نخواهند کرد.

نگاه مسئولان جمهوری اسلامی، رسانه‎های حکومتی داخلی و اغلب کارشناسانی که با آنها گفتگو می‌شود یا خودشان ابراز نظر می‎کنند و همچنین تریبون‎های برون‌مرزی نظام، در مورد برگزاری کنفرانس ورشو در عباراتی مانند «یارگیری» و تشکیل «ائتلاف علیه جمهوری اسلامی»، «اردوکشی غربی، عربی، عبری علیه ایران»، «ادامه پروژه براندازی و فشار حداکثری»، «جدایی اروپا از ایران» و این قبیل بیانات خلاصه می‎شود، اما همه‌ی کسانی که با چنین  عباراتی به این کنفرانس می‌پردازند معتقدند این کنفرانس شکست خواهد خورد بدون آنکه توضیح بدهند که در این صورت نگرانی آنها از چیست!

حسین شریعتمداری در سرمقاله کیهان چاپ تهران، چهارشنبه ۲۴ بهمن، با اشاره به حضور حامیان رژیم در راهپیمایی حکومتی ۲۲ بهمن فهرستی از دشمنی‎های آمریکا با نظام در چهار دهه اخیر را یادآوری کرده و در نهایت در یک بیت شعر نوشته: «گرچه نمرود هیزم آورده‌ست/ باز دست خداست بالا دست». مدیر مسئول کیهان تهران این بیت را در استعاره و برای مقایسه شرایط جمهوری اسلامی و ابراهیم خلیل که بر اساس روایات مذهبی به فرمان خدا آتش بر او گلستان شد به کار برده است.

روزنامه انگلیسی «گاردین» با اشاره به اینکه حضور کشورهای اروپایی در نشست ورشو کمرنگ خواهد بود می‎نویسد جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا نشست ورشو را زود ترک خواهد کرد و پیگیر مسائل برکسیت است؛ فرانسه یک کارمند دولتی و آلمان دستیار وزیر خارجه‌اش را به لهستان فرستاده‌اند. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این نشست شرکت نخواهد کرد.

گاردین می‌نویسد، آمریکا ابتدا در پی این بود که نشست ورشو راهی برای اعمال سیاست‌های تندتر علیه جمهوری اسلامی باشد اما بعد از آنکه کشورهای اروپایی به واشنگتن اعلام کردند برگزاری چنین نشستی برای برجسته کردن اختلافات اروپا و آمریکا در موضوع ایران هوشمندانه نیست دستور کار برگزاری نشست ورشو تغییر کرد.

گرچه عنوان این نشست تغییر کرده و به گونه‎ای انتخاب شده که گویی تمرکز فقط روی ایران نیست اما به نوشته گاردین دولتمردان اروپایی نگران سخنرانی‌های مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و مایک پنس معاون اول دونالد ترامپ علیه جمهوری اسلامی هستند.

اتحادیه اروپا با اینکه از برنامه‎های موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی انتقاد می‌کند ولی همچنان از برجام حمایت می‌کند و در همین رابطه ساز و کار مالی برای مقابله با تحریم‌ها و ادامه تجارت با ایران طراحی کرده‌اند که هنوز سرنوشت اجرای آن نامعلوم است.

گزارش گاردین در مورد کنفرانس ورشو شباهت زیادی به گزارش روزنامه «جوان» وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارد که در تیتری با عنوان «سیرک بی‎رمق ورشو» ادعا کرده «حتی متحدین اروپایی آمریکا هم در پایین‌ترین سطح سیاسی ممکن در آن شرکت خواهند کرد.»

در مقابل اما مخالفان جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی در حمایت از نشست ورشو با هشتگ «#WarsawSayNoToMullahs» به بیان دیدگاه‎های خود در این مورد پرداخته‌اند.

پالس‎های مذاکره با آمریکا

در ایران طی چند روز گذشته زمزمه‎های بیشتری در مورد مذاکره با آمریکا شنیده می‎شود. اینکه این پالس‎ها با چه هدف و انگیزه‎ای ارسال می‎شود یک روی سکه است. روی دیگر آن آثار و نتایج بی‌فایده‌ی آنست که از شواهد پیداست چیزی تا کنون عاید جمهوری اسلامی و لابی‎هایش نشده است.

حشمت‎الله فلاحت‎پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی که این روزها خود را به عنوان یکی از امیدواران به مذاکره با آمریکا نشان داده برای چندمین بار در دو سه هفته گذشته باز هم مواضع خود را تکرار کرده و ۲۳ بهمن نیز در مصاحبه با شبکه العربی قطر گفته است «آمریکا مجبور خواهد شد با ایران وارد مذاکره شود.» او پیش از این نیز گفته بود «می‌توانیم آمریکا را وادار به مذاکره کنیم» و در جای دیگری هم عنوان کرده بود باید به تدریج شرایط مذاکره با آمریکا را فراهم کنیم.

فلاحت‎پیشه یک اصولگراست و از این نظر که اغلب مهره‎های نظام در این جناح مخالف مذاکره‌ با آمریکا هستند مواضع او اهمیت ویژه‎ دارد به‌خصوص که وی تدارکاتچی نظام در لایه‎های امینتی‎ است. در جناح اصلاح‎طلب نیز فشار به نظام و تلاش برای مذاکره با آمریکا در این روزها بسیار زیاد شده است.

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر سیاسی در روزنامه آرمان می‎نویسد، در عالم سیاست دوست و دشمن دائمی وجود ندارد و واقعیت این است که ما در عالم خلاء بسر نمی‌بریم و در یک عالم واقعی روی زمین داریم صحبت می‌کنیم و اگر ترامپ ۱۲ شرط را کنار بگذارد و به دنبال توافق بُرد- بُرد باشد می‎شود با آمریکا مذاکره کرد.