پس از آنکه شرکت‌های اتومبیل‌سازی خارجی قراردادهای همکاری خود با اتومبیل‌سازان ایرانی را یکطرفه و به دلیل اجرایی شدن تحریم‌ها لغو کردند این شرکت‌ها با مشکلات بزرگی روبرو شدند و خریداران نیز به بخشی از جامعه معترض ایران تبدیل شدند.
حسن روحانی و دولتش که برجام را راهگشای مشکلات می‌دانستند اکنون می‌بینند که حاصل‌اش میلیاردها دلار زیان مالی برای تولید و صنعت ایران شده ولی آنها سکوت کرده و حتی حمایتی از اتومبیل‌سازی‌ها یا خریداران ماشین نمی‌کنند!
با بازگشت تحریم‌های اقتصادی آمریکا شرکت‌های خارجی که قراردادهایی با شرکت‌های ایرانی بسته بودند، آنها را لغو کردند و یکی پس از دیگری از ایران خارج شدند.
در این میان لغو همکاری شرکت‌های اتومبیل‌سازی خارجی با شرکت‌های ایرانی از یکسو دست تولیدکنندگان اتومبیل را در پوست گردو گذاشته و از سوی دیگر موجب افزایش قیمت اتومبیل‌ها و عدم توانایی ساخت اتومبیل‌های پیش‌فروش شده است.
این روزها خریداران اتومبیل‌های رنو از جمله افرادی هستند که به تحویل نگرفتن اتومبیل‌های خود اعتراض دارند. فرانسوی‌هایی که پس از برجام از سوی این شرکت در ایران مستقر شده بودند نیز بار سفر بسته و ماه‌هاست ایران را ترک کرده‌اند. اکنون شرکت پارس خودرو در حالی که شرکت فرانسوی رنو دست تنها رهایش کرده است، پاسخگوی تعهدات به مشتریانی است که برای تحویل گرفتن اتومبیل‌های خود پافشاری می‌کنند.
در این میان بسیاری دولت را مورد انتقاد قرار داده‌اند که با باور کاذب به برجام و راه انداختن جوّ تبلیغاتی در این رابطه موجب وارد شدن ضرر و زیان مضاعفی به واحدهای تولیدی و صنعتی داخلی شدند که پیشتر در زیر بار فشار تحریم‌ها و رکود تورمی به سختی حیات خود را حفظ کرده بودند.
برخی منتقدان نیز می‌گویند شرکت‌های اتومبیل‌سازی داخلی و دولت با هم مقصر هستند و با توجه به اینکه برجام، قراردادی سُست و شکننده بود، چرا در قرارداد با شرکت‌های اتومبیل‌سازی مفادی درباره بازگشت تحریم‌ها با گرفتن خسارت در صورت عدم انجام تعهدات از شرکت‌های اتومبیل‌سازی خارجی پیش‌بینی نکردند.
از سوی دیگر هنگامی که موضوع بازگشت تحریم‌ها مطرح شد برخی در دولت و برخی در شرکت‌هایی مانند پارس خودرو از داشتن برنامه‌ای به عنوان پلان بی (Plan B) برای عبور از بحران ناشی از بازگشت تحریم‌ها سخن گفتند؛ پلانی که امروز مشخص شده وجود نداشته و صرفاً ادعایی تبلیغاتی بوده است.
ناتوانی شرکت‌های اتومبیل‌سازی وقتی بیشتر قابل توجه می‌شود که قیمت اتومبیل هر روز و هر ساعت با افزایش روبرو شده و همین موضوع بر گسترش موج اعتراض مشتریان می‌افزاید.
بررسی قیمت حاشیه بازار اتومبیل‌های داخلی در یک هفته گذشته نشان می‌دهد قیمت این اتومبیل‌ها از ۸ تا ۲۱٫۲۱ درصد و به‌طور میانگین ۱۳٫۵ درصد افزایش داشته که بیشترین افزایش قیمت مربوط به دنا پلاس به میزان ۲۱ میلیون تومان و کمترین افزایش قیمت مربوط به پژو ۲۰۰۸ مشکی با ۸ درصد بوده و در گروه اتومبیل‌های رده قیمتی پایین نیز انواع پراید ، تیبا و پژو رکورددار رشد قیمت‌ها بوده است.
سعید مؤتمنی رئیس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل نیز در همین رابطه در گفتگو با همشهری گفته است: «قیمت همه محصولات تولید داخل سایپا و ایران‌خودرو در طول یک هفته گذشته بین ۵تا ۲۱ میلیون تومان افزایش یافته که میزان افزایش قیمت‌ها با توجه به قیمت‌های قبلی این خودروها در بازار متفاوت بوده است.»
به گفته او تعداد خریداران در بازار اتومبیل به شدت کاهش یافته اما روی کاغذ شیب افزایش قیمت تندتر شده و در برخی مواقع قیمت‌ها روزانه و حتی ساعتی تغییر می‌کند.
سعید مؤتمنی با تأکید بر اینکه جهش قیمت اتومبیل‌ها در بازار آزاد بعد از تعطیلات اخیر تندتر هم شده، افزوده است: «افزایش قیمت خودرو باعث شوک به فعالان بازار شده و همه از این شیوه گرانی بی‌دلیل تعجب می‌کنند. وقتی با نزدیک کردن قیمت خودرو به نرخ حاشیه بازار، نبض بازار خودرو بدون هیچ نظارتی در اختیار خودروسازان قرار گرفته، نمی‌توان انتظاری بیش از این داشت.»
مؤتمنی معتقد است حمایت بی‌چون و چرای دولت از اتومبیل‌سازان عامل افزایش قیمت اخیر در بازار تقاضای اتومبیل است: «واقعیت آن است که خودروسازان بازار را به گروگان گرفته‌اند. اگر قیمت ارز افزایش یافته، تحریم یا مشکل جدیدی برای تولید و عرضه خودرو ایجاد شده یا خودروسازان کیفیت و آپشن محصولاتشان را افزایش داده بودند شاید این شیوه افزایش قیمت قابل توجیه بود.»
