یک استعفای چند ساعته‌؛ تلنگر یا ترفند ظریف؟!

- در حالی که اروپا از استعفای ظریف نگران شده بود، آمریکا نسبت به آن بی‌اعتنا ماند و وزیر خارجه این کشور با بی‌اعتمادی در توئیتی نوشت: از استعفای جواد ظریف مطلع شدیم؛ خواهیم دید آیا عملی می‌شود یا نه!
- در داخل کشور این استعفای چندساعته هیچ هیجان و تحرکی را در جامعه موجب نشد.

شنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۷ برابر با ۰۲ مارس ۲۰۱۹


محمدجواد ظریف رفت. محمدجواد ظریف برگشت. این بازی ساعاتی مقامات کشورهای اروپایی را سر کار گذاشت. استعفای اینستاگرامی محمدجواد ظریف در داخل کشور اما چندان توجه مردم را جلب نکرد. وزیر خارجه مدت‌هاست که دیگر «قهرمان» برجام نیست. توافق هسته‌ای بر خلاف انتظاری که بسیاری داشتند، نتوانست هیچکدام از مشکلات روزانه مردم، به ویژه مشکلات ناشی از بحران اقتصادی را حل کند. خروج آمریکا در ماه مه ۲۰۱۸ از برجام و بازگشت تحریم‌ها، آن روزنه امیدی را که امضای توافق هسته‌ای در تصور بسیاری باز کرده بود بست و پایکوبی خیابانی به مناسبت امضای این توافق را کاملا از یاد برده است. برجام کلیدی نبود که حسن روحانی با نشان دادن آن در کارزار انتخاباتی قول داده بود دریچه‌های امید را باز کند.

کلید «تدبیر» در دست حسن روحانی

مُهره‌ی اتمی

بخش عمده‌ای از مردم در داخل کشور هر امیدی به حل مشکلات‌شان با «نرمش»های قهرمانانه را از دست داده‌اند. استعفای فردی، که درست یا غلط، عامل اجرایی این «نرمش» به حساب می‌آمد، وقتی این «نرمش» تغییری در زندگی روزمره و وضعیت معیشت مردم ایجاد نکرد، دیگر اهمیتی در داخل کشور ندارد. تبلیغات و جوّسازی اصلاح‌طلبان و طرفداران دولت نیز نتوانست تحرکی در مخاطبان ایجاد کند.

دروغ‌های محمدجواد ظریف در زمینه «استقلال» قوه قضائیه و زندانیان دوتابعیتی و فعالان مدنی و سیاسی و عقیدتی، نقش فعال نمایندگی‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی در اقدامات تروریستی در کشورهای اروپایی و آفریقایی که منجر به بازداشت یک دیپلمات در اروپا، یک سفیر در آفریقا، و اخراج یک سفیر و چند دیپلمات از دیگر کشورها شد، نشان داد که وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز بخش جدانشدنی از نظامی است که نامش با ارعاب و وحشت‌آفرینی گره خورده است.

محمدجواد ظریف در استانبول؛ ۱۸ مه ۲۰۱۸

محمدجواد ظریف که هرگز در سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی نقشی ایفا نکرده، و حتا سفیران کشور در کشورهایی چون عراق، سوریه و لبنان ازسوی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعیین می‌شوند، باورکردنی نیست که به خاطر عدم حضور در دیدار بشار اسد با علی خامنه‌ای از دولت کناره‌گیری کرده باشد. اگر دلیل این استعفای چند ساعته مداخله نیروی قدس در سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‌بود، محمدجواد ظریف می‌بایستی سال ها پیش از وزارت خارجه کناره‌گیری می‌کرد.

اما استعفای ظریف تنها برخی از کشورهای اروپایی را نگران ساخت. چشم‌انداز نشستن بر سر میز مذاکره با وزیر خارجه‌ای که حتا با زبان رایج دیپلماسی آشنایی ندارد، برای اروپا که تجربه‌ی مذاکره با دولت‌های خاتمی و احمدی‌نژاد را دارد، اصلا خوشایند نیست. بطوری که نگرانی در راهروهای مقر اتحادیه اروپا در بروکسل، در پیامد استعفای چند ساعته محمدجواد ظریف، بیش از  تهران به چشم می‌خورد. اروپا در موقعیت کنونی که درگیر بحران‌های جدیتری چون «برکسیت» برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپاست، نمی‌خواهد پرونده بحران دیگری را بگشاید؛ آنهم بحرانی که می‌تواند موقعیت‌اش را در مقابل آمریکا تضعیف کند.

برای اتحادیه اروپا و کشورهای بانفوذ این قاره چون آلمان، فرانسه، بریتانیا و حتا ایتالیا، که مهمترین شریک اقتصادی جمهوری اسلامی در اروپاست، استعفای محمدجواد ظریف، و از دست دادن مخاطبی قابل قبول در تهران، نشان از شکست بزرگتری برای اروپا دارد: سرخم کردن و پذیرفتن سیاست‌های دونالد ترامپ در قبال جمهوری اسلامی.

احمد بارکی‌زاده kayhan.london©

این در حالیست که ایالات متحده آمریکا به استعفای ظریف بی‌اعتنا ماند و مایک پمپئو وزیر خارجه این کشور با بی‌اعتمادی نسبت به این استعفا در توئیتی نوشت: «از استعفای جواد ظریف مطلع شدیم؛ خواهیم دید آیا عملی می‌شود!» و در ادامه یادآوری کرد که «او و حسن روحانی فقط سخنگویان یک مافیای فاسد مذهبی هستند. ما می‎دانیم همه تصمیم‎های نهایی را خامنه‌ای می‌گیرد» و تأکید نمود: «سیاست ما تغییری نمی‎کند- ر‍‍ژیم باید مثل یک کشور نرمال رفتار کند و به مردمش احترام بگذارد.»

«تلنگر» یا ترفند؟

ظریف پیش از آنکه از استعفایش پشیمان شود و هنوز نرفته، به صندلی خود بازگردد، ادعا کرده بود که خواسته تا استعفایش «تلنگری برای بازگشت وزارت خارجه به جایگاه قانونی‌اش» باشد. اما در همان ساعاتی که محمدجواد ظریف از سمت خود استعفا کرد، نگرانی در اتحادیه اروپا کاملا محسوس بود. یکی از دستیاران فدریکا موگرینی، به شرط اینکه نامی از او برده نشود به کیهان لندن گفت: «تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی و جایگزینی محمدجواد ظریف با فرد دیگری که انعطاف کمتری نشان دهد، عملا ما را مجبور می‌سازد در مقابل سیاست‌های آمریکا در قبال جمهوری اسلامی سر خم کنیم و چنین عقب‌نشینی‌ای در شرایط کنونی واقعا موقعیت اروپا را بسیار تضعیف می‌کند.»

دیپلمات دیگری در بروکسل استعفای چند ساعته محمدجواد ظریف را ترفندی برای فشار بر اروپا از سوی جمهوری اسلامی می‌داند. این دیپلمات به کیهان لندن می‌گوید: «کشورهای اروپایی در هفته‌های اخیر مواضع سخت‌تری در قبال جمهوری اسلامی اتخاذ کرده اند. این تغییر در مواضع اروپا در قبال سیاست‌های موشکی جمهوری اسلامی، هشدار رسمی در رابطه با فعالیت‌های سایبری مخرب ایران در برخی از کشورهای اروپایی، فعال شدن مجدد هسته‌های تروریستی وابسته به تهران، و به ویژه عدم همکاری فعال ما با جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا، جمهوری اسلامی را در موقعیت نامناسبی قرار داده است.» همین دیپلمات در ادامه می‌افزاید: «استعفای صوری ظریف، بیش از آنکه حکایت از اختلافات درون نظام داشته باشد، که البته داستانی قدیمی است، ابزار فشاری بر اروپا بود تا با نرمش بیشتری با جمهوری اسلامی برخورد کند و بیش از حد سیاست‌هایش را با کاخ سفید همگام و همراه نکند.»

موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمدجواد ظریف

یک دیپلمات سابق جمهوری اسلامی و نزدیک به جناح اصلاح‌طلب، تظاهر به استعفای محمدجواد ظریف را «اقدامی بسیار زیرکانه» از سوی وزیر خارجه ارزیابی می‌کند. این دیپلمات بازنشسته به کیهان لندن می‌گوید: «محمدجواد ظریف با رد استعفایش از سوی رهبری و مجبور ساختن قاسم سلیمانی به دلجویی از او، یک هدف داشت و آنهم فشار حداکثری برای تسریع تصویب لوایح چهارگانه موسوم به FATF بود که در راهروهای مجمع تشخیص مصلحت نظام گیر کرده است.» عدم تصویب این لوایح در رابطه با مبارزه با پولشویی و حمایت مالی از تروریسم، به گفته این دیپلمات سابق «سدی جدی در روابط اقتصادی نه تنها با کشورهای اروپایی بلکه حتا کشورهای آسیایی چون چین و هند است». این دیپلمات جمهوری اسلامی معتقد است که  ظریف پس از این استعفا «قویتر از گذشته به وزارت خارجه بازگشته است و در آینده از آزادی عمل بیشتری برخوردار خواهد بود». وی استعفای ظریف را «تلنگری» به علی خامنه‌ای نیز تلقی می‌کند که می‌تواند «برای مدتی جناح‌های تندرو را به حاشیه براند و مجبور به سکوت کند.»

به هر حال استعفای چند ساعته محمدجواد ظریف هیاهوی گذرایی را سبب شد که نتایج عملی آن هنوز معلوم نیست. بقای ظریف در مقام قبلی‌اش به خودی خود نشانه و یا سبب هیچ تغییری نیست. اینکه آیا استعفای اینستاگرامی ظریف خواهد توانست از فشارهای بین‌المللی بر جمهوری اسلامی و به ویژه ازسوی کشورهای اروپایی بکاهد، پرسشی است که پاسخ آن در هفته‌های آینده داده خواهد شد. آیا این استعفای صوری خواهد توانست از فشارهای داخلی بر دولت و وزارت خارجه بکاهد نیز پرسش دیگری است که پاسخگویی به آن محتاج به زمان است اما شواهد کنونی بیانگر چنین موضوعی نیست.

آنچه مسلم است، محمدجواد ظریف با این حرکت نشان داد که نمی‌توان به رفتار و حرف‌های او اعتماد کرد. نه زمانی که صحبت از استقلال قوه قضائیه می‌کند، نه زمانی که منکر می‌شود که در جمهوری اسلامی کسی اسرائیل را تهدید به نابودی کرده است و نه حتی زمانی که از مقام خود استعفا می‌دهد.
احمد رأفت

[کیهان لندن شماره ۲۰۱]

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=148154

13 دیدگاه‌

  1. farid2

    کار بجایی رسیده که خاتمی اخیرا گفت: «امروز من از سوی مردم با این سوال مواجهم که ما را کشاندید پای صندوق رای، یک مورد نشان دهید که در راستای اصلاحات واقعی باشد!….
    دیگر خیلی سخت است که به مردم بگوییم بیایید رأی بدهید.
    آیا فکر می‌کنید در دور آینده انتخابات به حرف من و شما مردم پای صندوق‌ها خواهند آمد؟!

  2. farid1

    جمهوری اسلامی ۴۰سال است که هر ۸ سال یک‌بار اصولگراها (تحت حمایت روسها) را سر کار می‌اورد و مردم را در تنگنای اقتصادی وچپاول میلیاردی و سرکوب و زندان و اعدام قرار می‌دهد و ۸ سال به اصطلاح اصلاح‌طلب‌ها( تحت حمایت انگلیس ) را علم می‌کند که مردم را دوباره پای صندوق‌های رای بکشاند و چند صباحی به عمرش اضافه کند.
    کسانی مثل اسحاق جهانگیری و عارف و ظریف و روحانی و خاتمی و رفسنجانی و علی مطهری و زیباکلام و یزدی وجنتی و نوچه اش احمدی نژاد.. الا آخر و این روند و بازی سیاسی ادامه داشت تا که مردم به این نتیجه رسیدند که اصلاح طلب‌ها اپوزیسیون ظاهری و خودساختۀ جمهوری آخوندی به رهبری ولایی خامنه‌ای هستند!

  3. saed

    واکنش عجولانه و ذوق زدگی اپوزیسیون و سران امریکا و اسرائیل به این خیمه شب بازی ناشی از درک ناچیز آنها از فرایند پیچیده سیاست ورزی رژیم است.

  4. زنده بگور

    جواد چاخان اول از همه نیشت را ببند !
    مردک !
    ریس جمهور سوریه به تهران مسافرت میکند و با سید علی گدا مذاکره میکند و تو خوش خیال و دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه ات اصلا اطلاع ندارد !
    خجالت نمیکشی بچه پر رو اصفهونی !
    حتی روباه بنفش هم تا قبل از برگشت اسد به فرودگاه از این سفر بی اطلاع بوده است .
    به تو توصیه میکنیم که مراقب باش تا کلکت توسط باند سید علی گدا که از بابت استعفایت زخم خورده است در وقت مناسب باش !
    لعنتی بی همه چیز خجالت بکش ، در بعضی از رستوانها خورشت بدون گوشت فروخته میشود ؟!!!

  5. پاسخ یه ضدانقلاب

    مدیر FATF اروپائی نیست بلکه آمریکائی است بنابراین فرصت چهارماهه با توافق آمریکا به جمهوری اسلامی داده شده است. تئوری‌های دائی جان ناپلئوتنی ما را از حقیقت دور می‌کند

  6. داریوش

    واکنش وزیر امور خارجه نشان داد که او یک سیاست مدار کاملا آگاه و لایق است، آخوندها سر دو راهی ظریف، سلیمانی گیر کردند چون هر دو به نابودی نظام می انجامد، راه اول یعنی تسلیم و تحویل حکومت به تکنوکرات ها، راه دوم یعنی تحویل حکومت به شبه نظامیان افراطی و جنگ، دیگر راه شیره مالیدن و وقت خریدن به پایان رسیده و اتفاقا این اروپاست که با روش در باغ سبز قاتل جان نظام شده

  7. عسگرآقا

    ما در ایران اصلا ظریف داریم ؟! بچه ملا، بچه مصدق داریم و…

    ملا خمینی داریم، شیخ حسن مصدر پرزیدنته داریم و ملاهای…داریم و یک گروه جنایتکار دزد استمرار طلب هم داریم، هر اندازه دلتون بخواهد هم…برهنه های حرام لقمه بچه ملا، بچه بازاری و آقازاده … داریم. از همه بالاتر یک خلیفه مـــــــــــلا علی ذل السلطان داریم که یک جنایتکار جنگی را که باعث قتل عام پانصدهزار انسان و آواره کردن بیش از ده میلیون مردم از سرزمینشان شده را، قهرمان ملی مقاومت می نامد! سید علی اسد…الله که بیش از ۲۰۰ میلیار دلار سرمایه پابرهنه های ایرانی را در لوله بافور دود هوا کرده…

  8. بشر

    ادامه،
    چه بسا، این اینستاگرام ظریف ناشی از یک دعوای زناشویی، پاسخ ندادن مادام فدریکا موگرینی به چتهای رومانتیکش، تشرهای سردار عارف ولایت معاشان برون مرزی، تغییرات هورمونی ، اختلال مزاجی و‌معدی‌، دلخوری از رییسانش ویا صرفا یک ناز و عشوه دلبرانه بوده باشد. نوسان تناوبی چهره او‌ از اخم عبوسانه به خنده کریه و ترسناک یک نمونه است. اینگونه رفتارها و‌گفتارها البته ریشه در فرهنگ سنتی و عوامانه نیز دارند و نباید جدی گرفته شوند.

  9. بشر

    انسانهای مذهبی، اغلب افرادی مذبذب، دمدمی مزاج، منفعل، تابع احساسات و نه عقل و شعور، بوقلمون صفت و هیجانی هستند که بطور خلاصه با یک مویز گرمی اشان می شود و با یک غوره سردی. رهبران و‌ پایوران جیم الف،‌ هیچ نقشه و اندیشه و طرح و برنامه ایی ندارند و اعمال و رفتار و‌گفتار آنها از بصل النخاع اشان سرچشمه می گیرد و نه بخش قدامی مغز.‌ تضادهای رفتاری و گفتاری بزرگان دینشان نیز ناشی از این قضیه است.

  10. - 2

    …….چه اقدامی صورت گرفته است ؟ به نظرم هیچ !
    – رییس جمهور سوریه بصورت محرمانه و سری برای دیدار با سید علی گدا به تهران میاید .
    – رییس جمهور امریکا در اوایل سال میلادی بصورت محرمانه و چراغ خاموش برای دیدار با سربازان امریکایی به عراق میرود !
    – از تحریم های سخت و بی سابقه گفته شده چندان خبری نیست و راه های تنفس بسیاری پیش روی حکومت گشوده است .
    – این وضعیت کج دار و مریز باعث سختی بسیار برای مردم شده است . مردم شب عید مشکل داری را پیش رو دارند . اینرا ویسکی خورها و قهوه خورها بی درد میفهمند ؟
    – انهائی که بسیار چیز فهم هستند بفرمایند سال ۹۸ چه خواهد شد ؟

  11. ضد انقلاب - 1

    عجب شیر تو شیری است !
    – اروپا به حکومت برای تصویب FATF برای چندمین بار چهار ماه دیگر فرصت میدهد !
    – بررسی الحاق ایران به پالرمو از جانی ملاها به بعد از تعطیلات نوروز موکول شده است !
    – با خروج امریکا از برجام و شروع تحریمها از مرداد ماه تا حالا تنها موردی که برای مردم گرفتار داخل کشور قابل لمس است اینکه کالاهای مصرفی و مسکن و خودرو و….بیش از سه برابر شده است .
    – مخالفین حکومت همچنان پراکنده و متفرق هستند .
    – برای حاکمان ولایت وقیح و کارتلهای مالی چه اتفاق خاصی افتاده است ؟ فعلا هیچ
    – برای تروریستی اعلام شده سپاه و افشای حسابهای ارزی ملاها در بانکهای خارجی و….. که قبلا قولش را امریکایی ها داده بودند ……….

  12. پويا

    بیشک آقاى رأفت خبرنگارى ارزشمند و داناست و از رویه خبرنگارى در این نوشتار نیز نخواسته است فاصله بگیرد.
    جمهورى اسلامى نظامى است که حتى کار علمى دانشگاهى مربوط به مهندسى هم دخالت مى کند و فقط افرادى را مى پذیرد که در همه زمینه ها مجیز گو باشند.
    من بر این باورم که جواد ظریف اعتقاد چندانى به جمهورى اسلامى ندارد ولى مجبور است در همه موارد از نظام دفاع کند. از این رو پاسخ هایش در جواب سوال ها حاوى دروغ هاى واضح و مضحک است بگونه اى که افراد غیر سیاسى را نیز تحریک مى کند که در برابرش بایستند.
    من آینده وى را بسیار خطرناک مى بینم و بعید نمى دانم که وى قربانى یکى از توطئه هاى نظام شود.

  13. irani

    چهل سال پیش نطفه خدعه و نیرنگ و دروغ توسط خمینی هندی و همپیمانان به اصطلاع روشنفکر او و حمایت غارتگران شرق و غرب در ایران کاشته شد و امروز تبدیل به هیولای حامی شماره یک تروریست بین المل . اما پیوستن به قطنامه پالرمو یعنی بلوکه شدن اموال میلیارد دلاری این جماعت که ظرف این مدت غارت کردند و در بانکهای خارجی سرمایه گذاری کردند با هزار بهانه کلید میخورد و انگاه جناب آق مم جواد حکومت اخته شده را میگذارد و برای تدریس حقوق بشر به دانشگاههای اروپا اعزام.

Comments are closed.