کالاهای وارداتی در سال ۱۳۹۷ که سالی سخت از نظر اقتصادی بود ۴ برابر کالاهای صادراتی ارزش داشته است.
با وجود شرایط تحریم و لزوم مدیریت کارآمد در حوزه اقتصاد به ویژه مدیریت بازار ارز در کشور آمار گمرک نشان از آن دارد که ارزش کالاهای وارداتی طی سال ۱۳۹۷ چهار برابر بیشتر از ارزش کالاهای صادراتی بوده است.
این روند ناهمخوان صادرات و واردات در حالی رخ داده که دونالد ترامپ در آغاز سال ۱۳۹۷ خروج ایالات متحده از آمریکا و بازگشت تحریم‌های این کشور علیه ایران را اعلام کرده بود و تحریم‌های اقتصادی از اوایل آبان‌ماه ۱۳۹۷ اجرایی شدند. همچنین بحران ارزی سنگینی از نخستین روزهای سال ۱۳۹۷ گریبان اقتصاد ایران را گرفته بود.
مهدی میراشرفی رئیس کل گمرک متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی را ۳۸۰ دلار و میانگین قیمت هر تن کالای وارداتی را حدود ۱۵۰۰ دلار اعلام کرد که بر این اساس می‌توان گفت ارزش کالاهای وارداتی حدود چهار برابر کالاهای صادراتی بوده است.
مهدی میراشرفی در نشست خبری روز سه‌شنبه ۲۰ فروردین‌ماه ضمن ارائه آمارهای تجارت خارجی ایران در سال ۱۳۹۷ گفت: «سال گذشته ۴۴٫۴ میلیارد دلار صادرات و ۴۲٫۶ میلیارد دلار واردات داشته‌ایم که ۸۵ درصد از واردات را کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای بخش تولید تشکیل داده‌اند و اگر بتوانیم واردات را تسهیل کنیم، به رفع مشکلات بخش تولید کمک کرده‌ایم.»
رئیس کل گمرک ایران در حالی مدعی شده که ۸۵ درصد از واردات را کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای بخش تولید تشکیل داده‌اند که غالب تولیدکنندگان عدم واردات مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای مانند تجهیزات به دلیل افزایش نرخ ارز را از جمله عمده‌ترین مشکلات خود عنوان کرده‌اند. به دلیل همین مشکل بسیاری از کارخانه‌ها میزان تولید خود را کاهش یا فعالیت خود را معلق کردند و کارگران آنها اخراج شدند.
مهدی میراشرفی همچنین با اشاره به اینکه متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ایران ۳۸۰ دلار و میانگین هر تن کالای وارداتی حدود ۱۵۰۰ دلار است، افزود: «در بحث صادرات به طور نسبی از خام‌فروشی فاصله گرفته‌ایم اما باید در این زمینه اقدامات مؤثرتری انجام دهیم.»
به گفته رئیس کل گمرک ایران پنج شریک اول تجاری ایران طی سال ۱۳۹۷ کشورهای آسیایی از جمله چین، عراق، افغانستان و کره جنوبی بوده‌اند.
این در حالیست که بیشترین صادرات ایران شامل گاز و نفت است و با وجود تحریم‌های آمریکا علیه ایران کشورهایی چون چین و کره جنوبی و عراق در نیمه دوم سال ۱۳۹۷ توانستند با کسب معافیت موقت از آمریکا برای خرید نفت ایران همچنان مشتری نفت و گاز ایران بمانند. همین امر موجب شده است که طی سال گذشته این سه کشور مهمترین شرکای تجاری ایران به شمار بروند.
