«سیکس پک» و بازوهای عضلانی به سلامت روانی مردان آسیب می‌زند

در سال‌های اخیر، عدم رضایت از اندام و یا شرمساری از فرم بدن در مردان رو به افزایش گذاشته است. این عدم رضایت از اندام در مردان فقط منحصر به مردان جوان نیست بلکه بطور وسیعی در گروه‌های سنی دیگر هم دیده می‌شود.

عدم رضایت از اندام و بدن، احساسی مضر است و تحقیقات نشان می‌دهد که می‌تواند منجر به افسردگی، سوء‌ مصرف استروئید و حتی خودکشی شود.

این نارضایتی با تمرین‌های ورزشی، رژیم‌های غذایی دشوار و افکار منفی، تشدید می‌شود که هرکدام می‌توانند تاثیر شدیدی بر عملکرد روزانه بدن ما داشته باشند.

احساس عدم رضایت از بدن در مردان ناشی از تلاش و میل به «کامل» بودن است و یکی از دلایلی به شمار می‌رود که تعداد مردانی که به دنبال باشگاه‌های بدنسازی و ساختن «سیکس پک» و بازوهای عضلانی هستند، رو به افزایش گذاشته است.

جلن یانوسکی پزشک و پژوهشگر حدود ۸ سال در زمینه نارضایتی مردان از اندام خود تحقیق کرده است. او برای اخذ مدرک دکترایش روی تعدادی از دانشجویان مرد عضو گروه‌های ورزشی دانشگاهی مطالعه کرد تا رابطه بین سلامتی و ظاهر این افراد را بررسی کند.

یانوسکی می‌گوید: «اعضای این گروه‌ها می‌گفتند که برای آنها نارضایتی از بدنشان به معنای هزینه پول برای لباس‌هایی است که هرگز نمی‌پوشند. همچنین آنها احساس می‌کردند که بیش از حد از بدن خود آگاه هستند و می‌دانند چه لباس‌هایی عیوب بدنشان را بیشتر نشان می‌دهد.»

این مردان همچنین درباره عدم تمایل به رابطه جنسی با معشوق خود نیز با یانوسکی صحبت کردند زیرا از عریان شدن مقابل شریک جنسی خود و واکنش وی نسبت به اندامشان هراس داشته و احساس شرمساری می‌کردند. برای بعضی از مردان، نارضایتی از اندام موجب اجتناب از فعالیت‌هایی شده بود که از آن لذت می‌بردند. یکی از شرکت‌کنندگان در تحقیقات یانوسکی می‌گوید: «من عضو یک گروه شنا بودم ولی الان جرأت نمی‌کنم که به استخر بروم!»

مبارزه با مشکل

این مردان برای مبارزه با نارضایتی از اندام خود نیاز به حمایت موثر دارند اما پیدا کردن اطلاعات کافی و قابل اطمینان بسیار کار سختی است.

به عنوان مثال، فقط ۳ درصد از مطالعات منتشر شده در یک نشریه مربوط به اختلالات تغذیه، درواقع به معنای تلاش واقعی برای جلوگیری از اختلالات تغذیه است! همچنین، برنامه‌هایی برای کاهش نارضایتی مردان از اندامشان وجود ندارد و آنهایی هم که هست، چندان سودمند نیستند. بدین دلیل که این برنامه‌ها به هر دلیلی مردان بدنساز را سرزنش می‌کنند و اصولا توصیه‌هایشان با سرزنش همراه است.

این برنامه‌ها فرض را بر این می‌گذارند که اگر یک مرد بتواند رفتار یا تفکرش را تغییر دهد و فشار ناشی از تغییر ظاهر را بطور درونی قطع کند و همچنین رسانه‌های متمرکز بر ظاهر و سر و وضع آدم‌ها مثل مجلات و مطالب شبکه‌های اجتماعی، این عامل محرک را کاهش دهند، سبب می‌شود که نارضایتی افراد از اندام خود کاهش پیدا کند.

اما به گفته پروفسور برین آستین استاد دانشگاه هاروارد، این فرض «محدودکننده» و حتی «غیر اخلاقی» است و بار مسئولیت را تنها بر دوش افراد می‌گذارد، در حالی که محیط‌های مسموم و بازیگرانِ اجتماعیِ این مشکل را به پرسش نمی‌کشد.

همچنین در این برنامه‌ها گرایش به سرزنش زنان برای ابراز نارضایتی از مردان وجود دارد. مادران به دلیل کم‌کاری و سهل‌‌انگاری در رفتارهای غذایی ناسالم فرزندانشان سرزنش می‌شوند. فمینیست‌ها در دنیا از یکسو به عنوان مروج مثبت بودن جسم زنانه و از یکسو به عنوان منتقدان بی‌رحم مردان به تصویر کشیده شده‌اند. همچنین زنان بطور کلی متهم به نگه داشتن ظاهر مردان در استانداردها و کلیشه‌هایی می‌شوند که خود مردان نمی‌توانند آنها را تحقق بخشند!

اما این سرزنش‌ها و اتهامات نه تنها غیرمنصفانه نسبت به زنان است- که خودشان شدیدا گرفتار نارضایتی از اندام خود هستند و فشارهای شدیدتری را نیز تحمل می‌کنند- بلکه در رابطه با مردان نیز ناعادلانه است، چون علت واقعی این نارضایتی‌ها در مردان و زنان اساسا نادیده گرفته می‌شود.

عدم امنیت خاطر آدم‌ها از ظاهرشان

عجیب نیست که مردان نسبت به ظاهر خودشان عدم اطمینان و امنیت دارند، باتوجه به اینکه تحقیقات نشان می‌دهد چگونه بسیاری از تصاویر منتشر شده در مجلات پرفروش، وبسایت‌های دوست‌یابی و همچنین پورنوگرافی (هرزه‌نگاری) از مردان، ظاهری با بازوهای عضلانی و شکم‌های چندتکه و البته همواره مردان جوانی را نشان می‌دهند که تقریبا همیشه موهای آنچنانی دارند! بنابراین هر کسی که با این مفهوم «جذابیت» که توسط دیگران اختراع و ارائه می‌شود، مطابقت نداشته باشد، احساس می‌کند که به اندازه کافی خوب و جذاب و زیبا نیست.

اکنون مردان نه تنها از عضلات و موها و چین و چروک‌ها و چربی‌های بدن‌شان احساس نارضایتی می‌کنند بلکه حتی از زاویه‌ی فرهنگی و تبلیغات تجاری نیز برای نداشتن استانداردها و کلیشه‌های ظاهری سرزنش می‌شوند! یکی از جذاب‌ترین نمونه‌های این تحمیل‌ها، این است که تولیدکنندگان اسباب‌بازی به عروسک‌های مرد، عضلات را اضافه کرده‌اند و چربی‌های بدن عروسک‌ها را برداشته‌اند! این تغییرات مشابه را می‌توانید در مدل‌های مجلات هم مشاهده کنید.

ارائه‌ی این تصاویر غیرواقعی از زنان و مردان واقعی، باعث افزایش رونق بازارهای فروش پروتئین، جراحی زیبایی، محصولات اپیلاسیون، لوازم آرایش و کرم‌های سلولیت مخصوص مردان شده است. شما می‌توانید حتی پودرهای پروتئین‌ را در سوپرمارکت‌ها و مغازه‌های محل زندگی خود به راحتی پیدا کنید بطوری که وسوسه نشده و اجتناب از خریدن این محصولات را بسیار دشوار می‌کند.

سوزی اورباخ روان‌درمانگر و نویسنده انگلیسی در مقاله‌ای نوشته است که چطور احساس عدم امنیت انسان‌ها نسبت به ظاهرشان توانسته بازار پررونق و پرسودی را برای برخی شرکت‌های تولیدکننده ایجاد کند که محصولاتشان اتفاقا همین عدم رضایت زن و مرد از ظاهرشان را تشدید هم می‌کند!