روزنامه همشهری در گزارشی به تشدید سانسور در مطبوعات و روزنامهنگاران در ایران پرداخته و از بدعتهای جدید سانسور و فشار بر رسانهها توسط دولت روحانی خبر داده است.
روزنامه همشهری در شماره روز دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸ در گزارشی با عنوان «خط قرمزهای پررنگتر از متن» نوشته است که «شکلگیری نهادهای موازی نظارتی»، «دریافت پیامهای متعدد محدودیت و ممنوعیت انتشار مطالبی از قبل» و «دریافت توصیهها از سوی دستگاههای دولتی و غیردولتی» به داستان جدی برای رسانهها بدل شده است.
در این گزارش آمده است که «مدیران رسانهای و سردبیران مطبوعاتی هر روز با خط قرمزهای جدیدی برای پوشش اخبار و مسائل روز که بخش مهمی از آنها هم اصلا جنبه سیاسی ندارند، روبرو میشوند و این محدودیتها از خودسوزی سحر خدایاری، هوادار یکی از تیمهای فوتبال تا تظاهرات معلمان در یکی از کشورهای عربی را هم شامل میشود.»
این گزارش افزوده است: «برخوردهای سلیقهای این روزها با رسانهها و بایدها و نبایدها بسیار افزایش پیدا کرده است؛ آنهم در شرایطی که بارها رئیس جمهور و معاون اول او و دیگر مسئولان بر آزادی مطبوعات و رسانهها و نقش مهم آنها در شفافیت و اطلاعرسانی تأکید داشتهاند و از ضرورت نقد و شکلگیری فضای گفتگو در کشور میگویند.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده که «علاوه بر دستگاه قضا، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، هیأت نظارت بر مطبوعات و شورایعالی انقلاب فرهنگی دیگر وزارتخانهها و نهادها هم برای نظارت و کنترل فضای رسانهای کشور پا به میدان گذاشتهاند و به بهانههای مختلف ازجمله «حساسیتهای شرایط کشور» که بیشتر آنها هم سلیقهای است به رسانهها تذکر داده و یا به قول خودشان توصیههای دوستانه میکنند. اتفاقاتی که در شرایط کنونی که فضای مجازی با سرعت در حال گسترش و توسعه است، امان از رسانهها بریده و هر روز پیکره آنها را نحیفتر میکند و اعتماد عمومی را نسبت به آنها مخدوش میسازد.»
مهدی رحمانیان مدیرمسئول اصلاحطلب روزنامه شرق به خبرنگار شهروند گفته است: «الان که اخبار در لحظه و با سرعت خیلی زیاد منتشر میشود، سانسور خبرها غیرممکن است و بیشتر به مزاح شبیه است. از نظر من در دنیای کنونی رسانهها سانسور یا ایجاد خطوط قرمز نه فایدهای دارد و نه تأثیری در گسترش پخش اخبار دارد و با افزایش این اتفاقات تنها رسانههای رسمی محدود شده و فضا را برای فعالیت رسانههای غیررسمی بیشتر میکند.»
عبدالله گنجی مدیرمسئول روزنامه جوان نیز گفته است: «چیزی که من به آن معترض هستم و چندبار هم خودم اعلام کردهام یک پدیده جدید است که در این دولت اتفاق افتاده که قانونی هم نیست. ما شاهد تفسیر مشکلاتی که میتواند رسانهها ایجاد کند از سوی شورایی هستیم که در یکی از وزارتخانههای مهم شکل گرفته است و هر خبر نقدگونهای در حوزه اقتصادی را که اصلا جنبه حقوقی هم ندارد و میتواند دستگاه مربوطه پاسخگوی آن باشد، منتشر میکنیم با تذکر روبهرو میشویم. این مواجهه با رسانهها و گزارشهای رسانهها بهنظرم یک روش غریبی است و اصلا در هیچ دورهای مدیران و اهالی رسانهای ندیده بودند که این وزارتخانه که مسئولیت اجرایی در کشور دارد متولی کنترل رسانه شود.»
این فعال رسانهای اصولگرا گفته که «ما با یک تعارض در عملکرد و مواضع مسئولان دولتی روبرو هستیم. از یک طرف رئیسجمهور میگویند که رسانهها باید مسائل را نقد کنند و آزاد هستند، ولی در مقابل این رفتارها را شاهد هستیم و روش هم روش عجیبی است. مگر میشود یک وزارتخانه که از نظر قانونی هیچ مسئولیتی در حوزه رسانهها ندارد از موضع بسیار بالا به مدیرمسئول نامه بزند و به دادسرای رسانه بگوید که با رسانه برخورد کرده و نتیجه را به ما اعلام کنید آن هم برای موضوعات و گزارشهایی که در انتشار آنها نه جنبه بیانصافی وجود دارد و نه تخریب. این مدل و روش برخورد با رسانهها و مطبوعات بسیار غریب است و اصلا پیش از این وجود نداشته است.»
همچنین سعید تقیپور سردبیر روزنامه جهان اقتصاد نیز در گفتگو با شهروند با اشاره به اینکه شاهد تعدد بالای مراکز تصمیمگیری در صدور ابلاغها به رسانه هستیم، گفته است: «متأسفانه دستگاههای مختلفی به رسانهها، محدودیت و ممنوعیت انتشار محتوای رسانهای را اعلام میکنند. این رویه، مطبوعات را تبدیل به شیرهای بییال و کوپالی کرده است که نمیتوانند وظایف خود را به درستی انجام دهند.»
سعید تقیپور افزوده است: «دولت بیشترین مسئله را با مطبوعات دارد. شاید دولت در بخشهایی حق دارد انتظار داشته باشد که یک مسئله اجتماعی مانند داستان سرنگهای آلوده که اخیرا مطرح شد و انتشار آن را نامناسب میدانست محدود کند. البته در این موضوع دو وجه وجود دارد که اول ناتوانی دولت در مدیریت بحران است و دوم فعالیت رسانههای بیشناسنامه که منجر به ایجاد بحران در جامعه میشود. دولتمردان باید بدانند که هرچقدر فضای رسانههای حرفهای و شناسنامهدار محدودتر شود مخاطبان با بیاعتمادی به سمت فضاهای مجازی و اخبار غیررسمی سوق پیدا خواهند کرد.»