احیای تحریم‌‌های آمریکا علیه تأسیسات اتمی فردو

یک مقام وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری روسی «تاس» گفته ایالات متحده از ۱۵ دسامبر (۲۴ آذر) تحریم‌‌های یکجانبه خود علیه تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم در فردو از سر می‌گیرد.

همه استثنائات قبلی که پیش از این تأسیسات فردو در تحریم‌‌ها داشت از روز یکشنبه منقضی می‌شوند.

این مقام وزارت خارجه توضیح داد، «مایک پمپئو وزیر خارجه ۱۸ نوامبر اعلام کرده بود که آمریکا از ۱۵ دسامبر ۲۰۱۹ لغو تحریم‌های مربوط به اصلاح آبشارهای سانتریفیوژ (برای اهداف منع گسترش) در تأسیسات هسته‌ای فردو را خاتمه خواهد داد.»

پس از توافق اتمی در ژوئیه سال ۲۰۱۵ بین ایران و کشورهای ۱+۵ تأسیسات هسته‌‌ای فردو معافیت‌‌هایی را بطور محدود دریافت کرد با این حال ایران در ماه‌‌های اخیر پس از آنکه اروپایی‌ها نتوانستند سیستم مالی اینستکس را فعال کنند بی‌توجه به هشدارهای جهانی، غنی‌سازی در فردو را از سر گرفت.

خبرگزاری تاس می‌نویسد این دیپلمات آمریکایی پاسخی به این پرسش نداد که آیا احیای تحریم‌ها بر فعالیت روسیه تأثیر خواهد گذاشت یا نه.

اخیرا سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه گفته بود این کشور طرح مدرن سازی تأسیسات هسته‌ای فردو را متوقف کرده و بعد از مدتی اجرای این طرح را از سر خواهد گرفت.

رژیم ایران هشتم ماه مه سال ۲۰۱۹ (۱۸ اردیبهشت) اولین گام را برای کاهش تعهدات برجامی خود یا نقض توافق اتمی برداشت و اعلام کرد که اگر اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند بخش بیشتری از تعهدات برجامی خود را متوقف خواهد کرد.

جمهوری اسلامی ششم نوامبر ۲۰۱۹ (۱۵ آبان) تزریق گاز به سانتریفیوژ‌های مرکز زیرزمینی فردو را شروع کرد که در عمل به معنای گام چهارم زمامداران ایران برای نقض تعهدات برجام بود.

بهروز کمالوندی معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ۱۸ آذر گفته بود «تلقی ما این است که روس‌ها به خاطر تمدید نشدن معافیت‌های آمریکا کنار نمی‌کشند، چه اینکه نیروگاه ۲ و ۳ بوشهر را در دست اقدام دارند. همچنین باید بگویم که ما می‌توانیم حتی بدون روس‌ها به لحاظ فنی در رابطه با تولید ایزوتوپ‌های پایدار کار را ادامه دهیم، البته به لحاظ سیاسی اگر روس‌ها کنار ما باشند، حتما بهتر است.»

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران افزود «در آینده نزدیک درباره همکاری با روس‌ها در این مورد یا انجام این پروژه بدون حضور روس‌ها به افکار عمومی توضیح خواهیم داد.»

این سخنان در حالیست که روسیه فعالیت‌های خود در فردو را متوقف کرده است و شرکت TVEL  پیمانکار این پروژه اعلام کرده غنی‌سازی اورانیوم و همزمان تولید رادیو ایزوتوپ‌های پایدار نمی‌تواند در یک مکان انجام گیرد و پراکندگی ذرات اورانیوم با تولید ایزوتوپ با اهداف درمانی ناهمخوان است.

https://kayhan.london/1398/09/14/%d8%b1%d9%88%d8%b3%db%8c%d9%87-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%b3%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d9%86%db%8c%d8%b1%d9%88%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%a7%d8%aa%d9%85%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%af%d9%88-%d8%b1%d8%a7-%d8%a8%d9%87-%d8%ad

گرچه روسیه دلایل فنی را عامل توقف فعالیت‌‌های خود در تاسیسات فردو اعلام کرده اما به عقیده‌ی برخی تحلیلگران، تحریم‌‌های آمریکا سبب شده که روسیه نیز عقب‌نشینی کند.

اکنون اروپایی‌‌هایی که در برجام مانده‌اند به دلیل تحریم‌‌های آمریکا نمی‌توانند برای حفظ این توافق قدمی بردارند و این رویه به اختلاف میان تهران و اتحادیه اروپا دامن زده و احتمال اینکه رژیم ایران «گام پنجم» را در نقض تعهدات اتمی خود بردارد افزایش پیدا می‌‌کند.

اروپایی‌‌ها اخیرا در سه بیانیه به جمهوری اسلامی هشدار داده‌اند در صورت ادامه نقض برجام «مکانیسم ماشه» را فعال می‌‌کنند. در صورت فعال شدن این مکانیسم پرونده اتمی جمهوری اسلامی به شورای امنیت ارجاع شده و تحریم‌‌های سازمان ملل مجدد احیا می‌‌شود.

روس‌‌ها یک هفته زودتر از پایان دوره‌‌ای که آمریکا برای معافیت‌‌های فردو در نظر گرفت فعالیت خود را به حالت تعلیق درآورد گرچه برخی اطلاعات حاکیست که روس‌‌ها ماه‌‌هاست پروژه را به کندی پیش می‌‌برند و فعالیت‌شان در عمل متوقف شده بود.