رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین معتقد است حتی اگر ایران در تحریم قرار نداشت هم نرخ رشد اقتصادی کشور بیشتر از ۲.۵ درصد نمیشد.
مرکز آمار ایران پس از یک تأخیر طولانی در اعلام آمار رشد اقتصادی کشور هفته جاری گزارشی درباره رشد اقتصادی ۹ ماهه نخست سال جاری را اعلام کرد. بر اساس این گزارش نرخ رشد اقتصادی ایران به ۷.۶- درصد رسیده است.
هرچند بسیاری از حامیان دولت مدعی هستند که این نرخ رشد اقتصادی منفی به دلیل تحریمهای اقتصادی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی رخ داده اما کارشناسان نظر متفاوتی دارند و معتقدند کوچک شدن اقتصاد ایران روندی است که حتی بدون تحریم هم اتفاق میافتاد.
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در اینباره معتقد است: «از آنجایی که منابع و سرمایههای ما محدود هستند، معلوم است که نرخ رشد اقتصادی ما چه رقمی است، حتی اگر تحریم هم نباشیم، نرخ رشد اقتصادی همان دو تا ۲.۵ درصد خواهد بود.»
حریری با انتقاد از نگاه دولت به مباحث کلان اقتصادی و جذب سرمایه خارجی گفته که «اگر فکر میکنیم عقب ماندهایم و باید رشد اقتصادی ما در یک بازه زمانی به شش درصد برسد، باید بپذیریم سرمایه بیرون از داشتههای خودمان به اقتصادمان تزریق شود. بخش دیگر قضیه این است که جذب سرمایهگذار خارجی الزاماتی دارد.»
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در ادامه افزوده است: «من فکر میکنم در شرایط فعلی، بهترین کار این است که ما روی خارجنشدن سرمایه از کشور متمرکز شویم تا جذب سرمایه. به این دلیل که ما الان میبینیم در کشور ترکیه در هر فصل ایرانیها اولین یا دومین خریدار آپارتمان هستند، یعنی سالی یکی- دو میلیارد دلار سرمایه از کشور ما به ترکیه تزریق و به ملک تبدیل میشود. پس، در شرایط کنونی ما باید روی حفظ سرمایه داخلی متمرکز شویم.»
https://kayhan.london/1398/11/22/%d8%a2%d9%85%d8%a7%d8%b1-%d8%aa%da%a9%d8%a7%d9%86%e2%80%8c%d8%af%d9%87%d9%86%d8%af%d9%87-%d8%a7%d9%8f%d9%81%d8%aa-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86
این در حالیست که برخی کارشناسان معتقدند آمارهای ارائه شده از سوی دولت وضعیت را بهتر از واقعیت نشان میدهند و اگر شاخصهای واقعی منتشر شود مشخص میشود که وضعیت آمارها خیلی بدتر از آن چیزیست که دولت اعلام میکند.
برای نمونه بهمن آرمان اقتصاددان و دبیر پیشین هیئت امنای صندوق ذخیره ارزی معتقد است که آمارهای اعلامی مقامات دولتی با واقعیت تطابق ندارد.
این اقتصاددان گفته است: «اگر چه تحلیل وضعیت شاخصهای اقتصادی با استناد به اطلاعات و آمارهای اعلامی از سوی مقامات دولتی ممکن میشود، با این حال آمارهای اعلامی در برخی موارد با برداشتهای میدانی تطابق لازم را ندارد. وزیر صمت اخیرا از رشد ۳۱ درصدی تولید سیمان و رشد تولید سرامیک و کاشی در کشور خبر داده است.»
بهمن آرمان معتقد است: «بدیهی است چنین رشدی باید متاثر از رونق فعالیتهای عمرانی و ساختمانی اتفاق افتاده باشد. این در حالی است که بودجه طرحهای عمرانی در لایحه بودجه سال آینده به شدت کاهش یافته و بخش ساختمان نیز از تحرک کافی در اقتصاد برخوردار نیست و در رکود کامل به سر میبرد. از آنجا که وضعیت کارگاههای ساختمانی، تعداد جرثقیلهای بیکار و ساختمانهای نیمهکاره فراوان دیده میشود، رشد تولید مصالح ساختمانی غیرممکن به نظر میرسد.»
او همچنین گفته است که «این انتظار وجود دارد که به دنبال افزایش رشد اقتصادی، نرخ بیکاری نیز کاهش یابد، با این حال بررسیهای میدانی نشان میدهد که هر روز به تعداد جمعیت بیکار کشور افزوده میشود. افزایش تعداد دستفروشان، افزایش تعداد متکدیان و افزایش تعداد افرادی که در میادین شهر در انتظار برای کارگری به سر میبرند این موضوع را تایید میکند.»
هرچند مقامات جمهوری اسلامی تلاش دارند علت این وضعیت نابسامان اقتصادی را تحریمهای ایالات متحده جلوه داده و با این ترفند بر ناکارآمدیهای خود سرپوش بگذارند اما واقعیت اینست که تحریمهای شدید از آبانماه سال گذشته آغاز شده اما کشورهایی چون ترکمنستان، آذربایجان با وجود کمتر از ۲۵ سال از شکلگیری و حتی عراق که در ۴۰ سال گذشته همواره با ناآرامی و جنگ روبرو بوده، رشد اقتصادی بین ۱۰ تا ۵۰ برابر داشتهاند. در مقابل، طی چهار دهه گذشته اقتصاد ایران با وجود پول نفت تنها پنج برابر رشد کرده است.
در این شرایط اما اظهار نظرهای مقامات ارشد دولت از جمله عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی نشان از پریشانی خاطر و بهم ریختگی اوضاع دارد. همتی در روزهای گذشته گفته «با اینکه عدهای تلاش میکنند تا شرایط اقتصادی کشور را وخیم و آینده سختتری را ترسیم کنند، اما با تدابیر اتخاذ شده بر اساس دادههای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شاخصهای مهم اقتصاد کلان از قبیل رشد بخش غیرنفتی، تورم و سایر متغیرها همگی خبر از ثبات نسبی و روند بهبود تدریجی اوضاع و خروج اقتصاد از رکود دارند و این در مقایسه با آنچه دشمنان دنبال آن بودند و تصور آن را داشتند فوقالعاده است.»
رئیس کل بانک مرکزی در حالی وضعیت اقتصاد ایران را دارای «ثبات» و «فوقالعاده» خواند که چند روز پس از این اظهارات قیمت دلار از مرز ۱۴هزار تومان عبور کرد!
https://kayhan.london/1398/11/22/%d8%b4%d8%a8-%d8%b3%d8%a7%d9%84%da%af%d8%b1%d8%af-%d9%be%db%8c%d8%b1%d9%88%d8%b2%db%8c-%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%af%d9%84%d8%a7%d8%b1-%db%b1%db%b4
عبدالناصر همتی در سخنان متناقض دیگری گفته است: «واقعیت این است که در حال حاضر بسیاری از مبادلات خارجى پولى و مالى خود را با روشهاى غیر تحریمی انجام مىدهیم چون بانکهاى مهم جهان اصلا حاضر نیستند با ما کار کنند. بنابراین بودن یا نبودن FATF تاثیر زیادى در اقتصاد ما ندارد و اگر تمام تمرکز خود را روى FATF بگذاریم، شاید خیلی چیزهای دیگر را از دست بدهیم.»
همتی یک روز پس از این سخنان نیز گفته است: «متاسفانه در جنگ و فشار اقتصادی و تحریمهای همه جانبه دشمنان خارجی ما درگیر عدهای فرصتطلب و رانتخوار هستیم که سعی بر ایجاد التهاب در جوّ روانی جامعه دارند.»
ولاکن، اقتصاد مال خر است. – امام خمینی