حنیف حیدرنژاد- بحران کُرونا در آلمان همه بخشهای کار و زندگی و اقتصاد و همچنین امور اداری، از جمله امور پناهندگی را تحت تاثیر قرار داده است. در این گزارش به برخی از این موارد اشاره میشود.
اداره فدرال امور پناهندگی و مهاجران در تاریخ ۱۷ مارس در وبسایت رسمی این اداره که بطور مرتب به روز میشود، برخی محدودیتها را اعلام کرد؛ از جمله:
– انجام مصاحبههای پناهندگی بطور موقت و تا اطلاع ثانوی معلق میشود. درخواست پناهندگی میتواند بطور کتبی ارائه شود. اداره امور پناهندگی کماکان رسیدگی به درخواستها را ادامه و احکام خود را صادر و آنها را بطور کتبی به اطلاع درخواستکنندگان خواهد رساند.
– قرارهای قبلی از سوی اداره امور پناهندگی برای بررسی مجدد قبولیهایی که سه سال از آنها میگذرد (Wiederrufsverfahren) تا تاریخ ۲۹ مارس ۲۰۲۰ معلق میشود. تصمیمات بعدی، بعدا به اطلاع خواهد رسید. در مواردی که افراد برگهی تستِ کُرونای منفی ارائه داده یا یک گواهی مبنی بر گذراندن ۱۴ روز قرنطینه ارائه دهند، مصاحبه انجام میشود.
– بازگشت داوطلبانه به کشور مبدأ به دلیل آنکه امکان انجام پرواز با هواپیما محدود شده، فعلا معلق است.
– در اطلاعیه اداره امور پناهندگی از تعلیق اخراج به کشور مبدأ یا اخراج در چهارچوب قرارداد دوبلین به کشورهای دیگر اتحادیه اروپا صحبت نشده است، اما میتوان فرض را بر این گذاشت که به دلیل محدود شدن پرواز و مسافرت، اخراج پناهجویان نیز میبایست فعلا معلق شده باشد.
در این میان، برخی سازمانهای حقوق بشری در ارتباط با بحران کُرونا و امور پناهندگی موضع گرفته و خواستههایی را مطرح کردهاند. سازمان «پِرو آزول؛ طرفدار پناهندگی» در اطلاعیهای به تاریخ ۱۹ مارس با مخاطب قرار دادن دولت آلمان از آن میخواهد که اخراج پناهجویان متوقف شود؛ پناهجویانی که در زندانهای اخراج نگهداری میشوند آزاد شوند؛ برای جلوگیری از سرایت ویروس کُرونا کمپهای پناهندگی بسته و پناهجویان بطور غیر متمرکز اسکان داده شوند؛ کماکان امکان ارائه درخواست پناهندگی در مرزها و فرودگاها ممکن باشد و سرانجام درست در این شرایط باید در همبستگی اروپایی، پناهجویانی از یونان پذیرش گردند.
سازمان «باف» که همچون اتحادیه مراکز رواندرمانی برای پناهجویان عمل میکند نیز درخواستهای خود را بر تضمین سلامتی جسمی و روانی پناهجویان متمرکز کرده و از جمله در اطلاعیه خود در تاریخ ۲۰ مارس تاکید میکند که کمپهای پناهندگی به دلیل آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی مشترک و به خاطر آنکه پناهجویان به تعداد زیاد و فشرده در یک محیط تنگ با هم زندگی میکنند، محیط مناسبی برای گسترش و سرایت ویروس کُرونا هستند و از این رو این کمپها باید بسته شوند.
این سازمان درخواست میکند: از آنجا که پناهجویان ساکن در کمپهای پناهندگی باید در شرایط حاضر تمام مدت در خوابگاههای خود باشند و ارتباطات اجتماعی آنها بسیار محدود شده، باید امکان دسترسی رایگان پناهجویان در خوابگاههای آنها به اینترنت فراهم شود.
از دیگر خواستهای مطرح شده از سوی این سازمان آن است که اداره امور پناهندگی در شرایط حاضر باید از صدور احکام منفی خودداری کند زیرا در این وضعیت امکان دسترسی به وکیل یا مراکز مشاوره بسیار محدود بوده یا اصلا امکانپذیر نیست. خواسته دیگر آن است که امکان دسترسی به امکانات پزشکی و درمانی برای همه پناهجویان، چه آنانی که در زندان اخراج بسر میبرند و یا آنها که فاقد برگه اقامت در آلمان هستند باید تضمین گردد.
در سطوح محلی و ایالتی نیز شوراهای پناهجویان خواستههای مشابه یا تکمیلی دیگری را مطرح کردهاند. در ایالت «نورد راین وستفالن» شورای پناهجویان از جمله خواستار آن است که قرارها یا مهلتهای داده داده شده از سوی اداره امور خارجیان معلق شود و عدم اجرای آنها نباید هیچ تاثیر منفی روی وضعیت اقامتی پناهجویان یا خارجیان داشته باشد. همچنین در مورد آندسته از پناهجویان یا خارجیان که تمدید اقامت آنها مشروط به کار کردن آنهاست، در شرایط کنونی که آنها امکان کار ندارند، بیکاری یا عدم درآمد آنها نباید تاثیر منفی بر تمدید اقامتشان داشته باشد.
شورای پناهجویان در برلین نیز در اطلاعیهای که از جمله به زبان فارسی منتشر کرده، اطلاعاتی را در اختیار پناهجویان قرار داده است.
اطلاعات مختلفی از دادگاههای شهرهای مختلف حاکی از آن است که دادگاههای امور پناهندگی نیز قرارهای خود را یا لغو کردهاند یا انجام آنها را مشروط به ارائه گواهی تست منفی کُرونا یا گواهی ۱۴ روز قرنطینه کردهاند.
مراکز مشاوره پناهندگی نیز اکثرا قرارهای خود را بجز موارد بسیار ضرری (که هر مرکز بسته به امکانات خود، آن را تعیین و تعریف میکند) لغو کرده و تلاش میکنند از طریق کار در خانه به مشاوره تلفنی بپردازند. البته به دلیل محدودیتهای تکنیکی، عملی کردن این روش نیز برای همه مراکز مشاوره امکانپذیر نیست.
برخی شهرداریها نیز برای اطلاعرسانی، به انتشار اطلاعات به زبان مادری در مورد کُرونا اقدام کردهاند.