نجف دریابندری نویسنده و از پیشگامان ترجمه در ایران در سن ۹۰ سالگی درگذشت. او مترجم نام‌آشنای آثار معروفی چون «وداع با اسلحه» (اثر همینگوی) بود و بیش از ۳۴ عنوان ترجمه و تالیف بر جای گذاشته است.
نجف دریابندری مترجم و نویسنده، پس از تحمل سال‌ها بیماری آلزایمر، روز گذشته ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ بر اثر عوارض ناشی از کهولت چشم از جهان فرو بست.
پیکر او قرار است فردا (۱۷ اردیبهشت‌ماه) در کنار آرامگاه فهیمه راستکار همسرش و از بازیگران پیشکسوت در «بهشت سکینه» کرج به خاک سپرده شود. به دلیل شیوع کُرونا، برگزاری هرگونه مراسم یادبودی به آینده موکول شده است.
نجف دریابندری از مترجمان بنام ایران بود که برخی از مهمترین اثرها در زمینه رمان، نمایشنامه، تاریخ، تاریخ هنر، تاریخ سینما، فلسفه غرب و تاریخ فلسفه غرب را به فارسی برگرداند و موهبت خواندن ارزشمندترین آثار معاصر و مهم دنیا به زبان فارسی را به خوانندگان ایرانی تقدیم کرد.
ترجمه شاهکارهای ادبی نویسندگانی چون ارنست همینگوی، نظیر رمان‌های معروف «وداع با اسلحه»، «پیرمرد و دریا» و «برف‌های کلیمانجارو» توسط دریابندری انجام شد. دریابندری به مناسبت ترجمه آثار ادبی آمریکایی جایزه تورنتون وایلدر را از دانشگاه کلمبیا دریافت کرد.
دریابندری سال‌ها به‌عنوان ویراستار ارشد در انتشارات معتبر و قدیمی فرانکلین تهران کار می‌کرد که پس از وقوع انقلاب در ایران، تعطیل و مصادره شد و اکنون تحت عنوان انتشارات «علمی و فرهنگی» زیر نظر وزارت کار فعالیت می‌کند.
از دیگر آثار نجف دریابندری می‌توان به ترجمه «تاریخ روسیه شوروی» نوشته ای. اچ. کار، «تاریخ سینما» نوشته آرتور نایت، «پیامبر و دیوانه» به قلم جبران خلیل جبران، مجموعه نمایشنامه‌های ساموئل بکت، نمایشنامه «خانه برناردا آلبا» نوشته فدریکو گارسیا لورکا، «متفکران روس» نوشته آیزایا برلین، «رگتایم» و «بیلی باتگیت» نوشته ای. ال. دکتروف، «یک گل سرخ برای امیلی» و «گور به گور» نوشته ویلیام فاکنر، «معنی هنر» نوشته هربرت رید، «بازمانده روز» نوشته کازوئو ایشی گورو، «تاریخ فلسفه غرب» نوشته برتراند راسل و «چنین کنند بزرگان» نوشته ویل کاپی اشاره کرد.
نجف دریابندری همچنین با همکاری فهیمه راستکار کتاب «مستطاب آشپزی از سیر تا پیاز» را به عنوان دایره‌المعارف فرهنگ غذایی ایران و تاریخ غذا در ایران جمع‌آوری کرد و به نگارش درآورد.
نام نجف دریابندری، نویسنده و مترجم پیشکسوت، در سال ۱۳۹۶ توسط سازمان میراث فرهنگی به عنوان «گنجینه زنده بشری در میراث خوراک» در فهرست حاملان میراث ناملموس ثبت شد.
