در پی گرانی مداوم و متوقف نشدنی کالاهای اساسی در ایران، روزهای گذشته قیمت هر شانه تخم مرغ به ۳۰هزار تومان رسید. معاون وزیر جهاد کشاورزی این قیمت را «غیرقابل قبول» خوانده است.
قیمت بسیاری از کالاها و خدمات از ابتدای سال جاری تا کنون گاه چندین برابر افزایش یافته است. در روزهای گذشته تخم مرغ و برنج ایرانی با افزایش قیمت قابل توجهی روبرو شد و قیمت هر شانه تخممرغ به ۳۰هزار تومان رسیده است. همچنین طبق اعلام سامانه اطلاعرسانی سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، قیمت هر کیلوگرم برنج «طارم» از ۲۲ هزار و ۸۰۰ تا ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان، هر کیلوگرم برنج «هاشمی» با قیمت حداقل ۲۱ هزار و ۳۰۰ تومان و حداکثر ۲۵ هزار تومان و قیمت برنج «خزر» نیز برای هرکیلوگرم، بین ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان تا ۱۷هزار و ۷۰۰ تومان در بازار تعیین شده است.
افزایش قیمت همچنین شامل برنج خارجی نیز بوده بطوری که هر کیلو برنج تایلندی از ۴۸۰۰ تومان به ۱۶۰۰۰ تومان رسیده و هر کیلو برنج هندی از حدود ۶۵۰۰ تومان به ۱۸۰۰۰ تومان افزایش یافته و در بسیاری از فروشگاهها نایاب شده است.
قیمت دیگر مواد غذایی نیز با افزایش قابل توجهی روبرو بوده است. هر کیسه ۵ کیلویی قند شکسته از ۳۹ هزار تومان به ۵۲ هزار تومان، هر بسته ماکارونی ۵۰۰ گرمی از ۴۲۰۰ تومان به ۷۰۰۰ تومان و هر بسته ماکارونی ۷۵۰ گرمی از ۴۵۰۰ تومان به بالای ۹۰۰۰ تومان رسیده است. همچنین قیمت هر کیلو گوشت منجمد برزیلی از ۴۰۰۰۰ تومان به ۷۰۰۰۰ تومان افزایش یافته و البته کمیاب نیز هست!
در این میان افزایش قیمت تخم مرغ که بیشتر جزو اقلام خوراکی قشرهای ضعیف است، با واکنشهای زیادی روبرو شده. مرتضی رضایی معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی در واکنش به افزایش قیمت تخممرغ گفته است: «افزایش قیمت تخممرغ به هیچ عنوان برای ما و تولیدکنندگان قابل قبول نیست.»
مرتضی رضایی درباره علت گرانی تخممرغ گفته که «هیچ اتفاقی در این هفته نیفتاده است. مرغداران دوره طولانی در ضرر بودند زیرا صادرات انجام میشد، اما به دلایلی ممنوع شد. ولی در حال حاضر صادرات از سر گرفته شده است.»
هرچند وزارت جهاد کشاورزی توضیح مشخصی برای گران شدن تخممرغ ندارد اما گزارشی که صداوسیمای جمهوری اسلامی در گفتگو با مقامات سازمان تعزیرات حکومتی و فعالان بازار تهیه کرده، «افزایش قیمت نهادههای دامی به ویژه سویا»، «صادرات تخممرغ و کمبود آن برای مصرف داخلی» و «واسطهها» را عوامل گرانی تخم ارزیابی کرده است.
خبرگزاری «مهر» در گزارشی به بررسی عملکرد مافیایی رانتی در روند واردات نهادههای دامی پرداخته و نوشته است: «طی حدود هفت ماه گذشته نابسامانی گستردهای در حوزه واردات و عرضه نهادههای دامی به وجود آمده و این مسئله باعث شده نهادههای دامی که با صرف میلیاردها دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور میشود به دست مصرف کننده نهایی یعنی دامداران و مرغداران که فعالان صنعت دام و طیور کشور را تشکیل میدهند، نرسد و دامداران و مرغداران ناچار شوند که برای تأمین نهاده مورد نیازشان به بازار سیاه روی آورند و نهادهها را با دو برابر قیمتهای مصوب، از دلالان و واسطهها تهیه کنند»
در این گزارش آمده که «وضعیت تولیدکنندگان صنعت دام و طیور روز به روز بدتر میشود و قیمت نهادهها نیز بطور سرسامآوری در حال افزایش است. گفته میشود ادامه این شرایط طی ماههای آینده کشور را با چالش تولید محصولات پروتئینی مواجه میکند.»
احمد مقدسی رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران به خبرگزاری مهر گفته که نابسامانی در بازار نهادههای دامی همچنان ادامه دارد و شرایط به گونهای است که انگار با قحطی نهادههای دامی مواجه هستیم.
احمد مقدسی قیمت هر کیلوگرم ذرت را ۲۷۰۰ تومان، جو را ۲۲۰۰ تومان و سویا را ۵۶۰۰ تومان اعلام کرده که تقریبا دو برابر نرخ مصوب از سوی دولت است.
به گفته این فعال صنفی، ارز ۴۲۰۰ تومانی عامل اصلی بروز این نابسامانی است: «تولیدکنندگان عمده نهادههای دامی مورد نیاز خود را از بازار آزاد و به قیمت بالا تهیه میکنند. در واقع ارز ۴۲۰۰ تومانی به نام تولیدکننده اما به کام دلالان است. بنابراین ما موافق هستیم که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شود چرا که این ارز نصیب تولیدکننده نمیشود و کسان دیگری سود آن را میبرند.»