بانک مرکزی گزارشی از رشد اقتصادی کشور در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۹ را منتشر کرده است. بر اساس محاسبات بانک مرکزی نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در بهار سال جاری منفى ۲.۸ درصد بوده است.
بر اساس محاسبات بانک مرکزی تولید ناخالص داخلی با نفت کشور در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ به ۱۴۵۹.۶ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه سال قبل به میزان ۲.۸ درصد کاهش یافته است. به بیان دیگر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در بهار سال جاری نسبت به بهار سال گذشته با کاهش ۲.۸ درصدی روبرو شده است.
همچنین رشد اقتصادی بدون نفت کشور در فصل اول سال ۱۳۹۹ به منفی ۰.۶- درصد رسیده است.
با توجه به وضعیت کلی اقتصاد، محاسبات فصلی نشان می دهد که اقتصاد ایران در فصل اول سال ۱۳۹۹ نسبت به دوره مشابه سال قبل با کاهش دوباره‌ی رشد اقتصادی مواجه بوده است.
از سوی دیگر آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد رشد هزینه ناخالص داخلی به قیمت بازار در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۲.۸ درصد کاهش یافته است.
برآورد ارزش افزوده فعالیت‌های مختلف اقتصادی در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که علت عمده کاهش نرخ رشد تولید ناخالص داخلی به دلیل کاهش ارزش افزوده فعالیت‌های «نفت، خدمات اجتماعی و شخصی و خانگی، بازرگانی، رستوران و هتلداری و حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات بوده است.
ارزش افزوده گروه نفت در سه ماهه اول سال ۱۳۹۹ از سوی بانک مرکزی حدود ۱۷۷.۲ هزار میلیارد ریال برآورد شده که نشان از رشد منفی ۱۶ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل دارد. این کاهش ناشی از کاهش تولید و صادرات نفت خام و صادرات میعانات گازی نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است.
در شرایطی که رشد اقتصادی ایران پیش از شیوع کُرونا نیز منفی بوده و نهادها و سازمان‌های اقتصادی پیش‌بینی رشد منفی اقتصادی در سال جاری و کوچکتر شدن اقتصاد ایران را داشته‌اند اما بانک مرکزی مدعی شده علت رشد اقتصادی منفی، شیوع بیماری کُرونا بوده است.
مرکز آمار ایران نیز ماه گذشته آمار مربوط به رشد اقتصادی بهار ۱۳۹۹ را منتشر کرد که وضعیت اقتصاد ایران را بدتر از آمارهای بانک مرکزی، نشان داده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران رشد اقتصادی کشور در بهار سال جاری با نفت منفی ۳.۵ و بدون نفت منفی ۱.۷ درصد بوده است.
بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود پیرامون چشم‌انداز رشد اقتصاد در دنیا، پیش‌بینی کرده است که رشد تولید ناخالص داخلی ایران منفی ۴.۵ درصد باشد. این نهاد در فروردین ماه سال جاری پیش‌بینی کرده بود رشد تولید ناخالص داخلی ایران منفی ۳.۹ درصد باشد.
صندوق بین‌المللی پول نیز پیش‌بینی کرده بود که تولید ناخالص داخلی ایران ۶ درصد کاهش خواهد یافت و به بیان دیگر رشد اقتصادی ایران از سوی صندوق بین‌المللی پول منفی شش درصد پیش‌بینی شده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز نیمه اردیبهشت‌ماه سال جاری در گزارشی اعلام کرد اقتصاد ایران تا پایان سال ۱۳۹۹ رکود تورمی بوده است.
در چنین شرایطی حسن روحانی معتقد است «وضعیت خوبی» در اقتصاد ایران حاکم است. حسن روحانی مدعی شده که در اقتصاد ایران «حرکت بسیار خوبی» در زمینه تولید و رشد اقتصادی در جریان است. او گفته که امروز «وضع صادرات غیرنفتی ما خوب است و شرایط تولید ما هم در تیر و مرداد و در هر دو ماه بسیار خوب است. مخصوصا در صنعت و کشاورزی شرایط خوبی داریم.»
در همین حال کارشناسان اقتصادی نظری متفاوت با دولت دارند و وضعیت اقتصاد کشور را ناگوار ارزیابی می‌کنند. برای نمونه مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی معتقد است «هیچ امیدی» برای اقتصاد ایران باقی نمانده است؛ چه رسد به رشد اقتصادی!
مسعود خوانساری «تصویر تلخ» اقتصاد ایران را توصیف کرده و گفته که «صادرات ایران در فصل اول سال جاری ۴۵ درصد کاهش داشته و در مرداد ماه هم نسبت به تیرماه باز با کاهش صادرات روبرو بوده است.»
او با طعنه به حسن روحانی گفته که «متاسفانه می‌بینیم که مصاحبه می‌شود و می‌گویند که مشکلی وجود ندارد و همه‌چیز حل‌شده است ولی آنچه در عمل شاهدیم و گفته می‌شود با هم کاملاً در تضاد است.»
مسعود خوانساری همچنین به وضعیت نقدینگی در کشور اشاره کرده و گفته که «نقدینگی سرگردان هر روز مثل بهمن یک بازاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد یک روز بازار سهام، یک روز مسکن، یک روز دلار و ارز و در این چند روز اخیر هم سکه، دلار و خودرو را تحت تأثیر قرارگرفته‌اند. این شرایط بحرانی است و هرروز که مردم از خواب بیدار می‌شوند مهم‌ترین مشکل و معضل زندگی‌شان این است که تا آخر وقت چه اتفاقی برای قیمت‌ها می‌افتد.»
