گره کور در بازار مسکن ایران؛ یک قرن انتظار برای خرید خانه در تهران!

- میانگین اثرگذاری قیمت زمین در قیمت نهایی فروش مسکن در شهر تهران به ۸۰ درصد رسیده که در مقایسه با دوره‌های قبل بسیار بالاست.
- سیمان و فولاد نسبت به سال گذشته حدود ۳۰۰ درصد رشد قیمت داشته است.
- طول دوره انتظار برای خرید مسکن در تهران با نرخ فعلی پس‌انداز به ۱۰۹ سال رسیده است.

سه شنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ برابر با ۱۶ فوریه ۲۰۲۱


بازار مسکن ایران بیش از یک دهه است که به رکود تورمی گرفتار شده و «تدبیروامید» هشت ساله حسن روحانی هم تا امروز نه تنها گره‌ای از مشکلات بازار مسکن باز نکرده بلکه بر آنها افزوده است.

تازه‌ترین آمارهای ارائه شده از بازار مسکن در ایران نشان می‌دهد که میانگین قیمت یک مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران به ۲۷ میلیون تومان رسیده است.

نگاهی به قیمت املاک در محله‌های مختلف شهر تهران نشان می‌دهد قیمت ملک در شهرک‌های حاشیه‌ای جنوب تهران از حدود ۱۲ میلیون تومان آغاز و در شمال شهر تهران تا ۶۵ میلیون تومان افزایش می‌یابد. البته در شمال شهر تهران خانه‌هایی لوکس و ویژه با قیمتی بیش از ۱۰۰ میلیون تومان برای هر متر مربع هم آگهی می‌شوند. در مقابل اگر «خواص» پولدار را در نظر نگیریم، مردم در اقشار متوسط و فرودست توان خرید خانه را ندارند و در بهترین حالت قادر به تأمین هزینه رهن و اجاره مسکن هستند.

روزنامه دنیای اقتصاد با استناد به آمارهای رسمی مربوط به متوسط هزینه و درآمد سالانه خانوار، نرخ تورم عمومی و نوسانات قیمت مسکن و اجاره‌بها، ارزیابی کرده که هم‌اکنون نه تنها طول دوره انتظار برای خرید مسکن در تهران با نرخ فعلی پس‌انداز به ۱۰۹ سال رسیده است و در همین حال میزان انتظار برای خرید مسکن در دیگر نقاط ایران نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.

این گزارش افزوده که سهم اجاره‌بها به‌عنوان یک مولفه دائمی، ثابت و بدون قابلیت حذف از سبد خانوار، در سال جاری هم در تهران و هم در کشور افزایش یافته است و به‌طور کلی بازار مسکن در بخش خرید و اجاره در شرایط نامطلوبی قرار دارد. بررسی‌ها حاکی است هم‌اکنون طول دوره انتظار برای صاحب خانه شدن به حدود یک قرن افزایش یافته است و خانوارها برای صاحب خانه شدن با نرخ فعلی پس‌انداز بیش از یک عمر برای دسترسی به مسکن ملکی باید منتظر بمانند.

در ادمه این گزارش به «سهم مسکن در سبد هزینه‌ای خانوارها» اشاره شده و تأکید شده که در یک شرایط معمول، مسکن ۲۵ تا ۳۰ درصد یا معادل یک‌چهارم تا یک‌سوم سبد هزینه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد اما این میزان در کشور و به خصوص در پایتخت بسیار بالاتر از عدد متعارف است.

«زد و بند در بازار زمین»، «دلالی و سوداگری در حوزه مصالح ساختمانی»، «تخلیه تورم انتظاری» و «دورنمای اُفت ارزش ریال در بازار» و از همه مهمتر «ناکارآمدی و ناتوانی حکومت در ارائه یک برنامه مشخص و موثر برای مدیریت بازار مسکن» از جمله عوامل شکل‌گیری گره کور در بازار مسکن ایران هستند.

یکی از مهمترین عواملی که به ویژه در کلانشهرهایی چون تهران سبب افزایش قیمت مسکن شده «تأثیر قیمت زمین بر بهای مسکن» است. در طی ده‌های گذشته زمین‌هایی که در محدوده شهری بوده و به «زمین شهری» که دارای شرایط اخذ مجوز ساخت و ساز هستند، به یکی از کالاهای سرمایه‌ای در ایران تبدیل شده است.

همواره در همه بازارهای مسکن دنیا قیمت زمین در قیمت مسکن اثر ویژه‌ای دارد اما سهم این اثرگذاری در کلانشهرهای ایران با افزایش چشمگیری روبرو بوده است.

وبسایت تجارت نیوز در اینباره گزارشی بر آمارهای رسمی ارائه داده و نوشته است: «قیمت یک متر مربع زیربنای مسکونی در شهر تهران را حدود ۲۷ میلیون تومان برآورد می‌کند. در مقابل آمارهای مربوط به هزینه ساخت‌وساز نیز از میانگین ۴ تا ۵.۵ میلیون تومان برای ساخت هر مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران حکایت دارد؛ این یعنی میانگین اثرگذاری قیمت زمین در قیمت نهایی فروش مسکن در شهر تهران به ۸۰ درصد رسیده که در مقایسه با دوره‌های قبل بسیار بالاست.»

در ادامه این گزارش آمده که «پیش ‌از این، کارشناسان و فعالان بازار مسکن، میانگین تأثیر قیمت زمین بر بهای مسکن شهر تهران را ۴۰ تا ۵۰ درصد عنوان می‌کردند که البته در برخی از مناطق خاص شهر تهران تا ۸۰ درصد نیز افزایش پیدا می‌کرد اما حالا میانگین شهر به ۸۰ درصد رسیده است.»

بازار زمین در کلانشهرها با فساد اداری و مالی مقامات مختلف دولت و شهرداری درآمیخته و بخش زیادی از پرونده‌های فساد اقتصادی مربوط به همین بخش است. طبیعی است در چنین روندی مافیاهای قدرتمندی حضور دارند که با استفاده از رانت نه تنها بازار زمین را در اختیار دارند که در افزایش قیمت‌ زمین اثر می‌گذارند بلکه با در دست گرفتن نبض ساخت و ساز، قیمت ملک را هم تعیین می‌کنند.

قیمت زمین در حالی به شدت به شکل نجومی افزایش پیدا کرده که قیمت مصالح ساختمانی نیز با افزایش چشمگیری روبرو شده و به عاملی برای افزایش قیمت مسکن تبدیل شده است.

محمدرضا رضایی کوچی رئیس فراکسیون عمران مجلس شورای اسلامی به تازگی از افزایش ۳۰۰ درصدی قیمت سیمان و فولاد خبر داده و گفته است: «متأسفانه علی‌رغم اینکه مصالح ساختمانی مانند فولاد و سیمان دو برابر بیش‌تر از نیاز کشور تولید می‌شود، شاهد افزایش سرسام‌آور قیمت این محصولات هستیم به گونه‌ای که سیمان و فولاد نسبت به سال گذشته حدود ۳۰۰ درصد رشد قیمت داشته است.»

به گفته محمدرضا رضایی کوچی «برای کنترل قیمت مصالح ساختمانی ماده‌ای تصویب شد که بر اساس آن دولت باید قیمت تمام شده مصالح ساختمانی مانند فولاد و سیمان را پس از استخراج با سود متعارف در اختیار طرح جهش تولید و تامین مسکن قرار دهد. از طرفی وزارت صمت مکلف شد بر بازار مصالح ساختمانی به ویژه فولاد و سیمان نظارت نماید تا قیمت‌ها صرفاً براساس بهای تمام شده و با سود متعارف باشد.»

قیمت سیمان تا چند هفته پیش ۲۷ تا ۳۰ هزار تومان بود اما اکنون به ۵۰ هزار تومان شده است. برخی گزارش‌ها از قطع پی‌درپی گاز و برق طی ماه‌های گذشته را بر گران شدن سیمان مؤثر می‌دانند و می‌گویند در روند تولید سیمان اختلال ایجاد شده است.

فرشید پورحاجت دبیر کانون انبوه‌سازان اما علت اصلی گرانی سیمان را دلالان و واسطه‌ها دانسته و گفته که «تولیدکنندگان می توانند برای دولت و مجلس توجیه بیاورند که سیمان ۴۵ هزار تومانی هم خریدار دارد و فتیله قیمتها را بالا ببرند. در حال حاضر قیمت سیمان درب کارخانه حدود ۲۰ هزار تومان است که با نرخ ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان مصوب دولت و مجلس تقریبا همخوانی دارد اما آنچه به رشد قیمتها دامن می زند فعالیت دلالان و واسطه ها در بازاراست.»

این اظهار نظرها نشان می‌دهد بازار مسکن و بازارهای وابسته به آن مانند بازار مصالح ساختمانی آنقدر آشفته و نابسامان هستند که حتی فعالان بازار مسکن از علت گرانی یک محصول عاجزند و هر یک ارزیابی خودشان درباره مشکلاتی که هر روز عمیق‌تر می‌شوند را دارند.

در آنسوی این آشفته‌بازار اما مردمی هستند که توان تحمل بار سنگین تأمین هزینه اجاره که حالا دیگر به صورت فصلی افزایش می‌یابد را ندارند و خرید مسکن برایشان به رویای ابدی تبدیل شده است.

طرح‌های حکومتی برای تولید مسکن ارزان و قسطی برای اقشار ضعیف جامعه نیز طی دهه گذشته شکست خورده و حاشیه‌های بیشتری برای بازار راکد مسکن ایجاد کرده است.

طرح مسکن مهر مهمترین طرح ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی برای تولید مسکن ارزان در کشور بود؛ طرحی که در دولت محمود احمدی‌نژاد آغاز شد و قرار بود اقشار فرودست و کارمندان و کارگران را صاحبخانه کند اما خروجی این طرح، اجرای نیمه‌کاره، ساخت منازلی بی‌کیفیت در شهرک‌هایی بدون امکانات زندگی، افزایش قیمت مسکن و بروز فساد در روند خرید و فروش واحدهای ساخته شده بود.

دولت روحانی نیز چند طرح را مورد بررسی و معرفی قرار داد که هیچیک طی هشت سال گذشته به جایی نرسید و در نهایت طرح مسکن ملی با کپی‌برداری از طرح مسکن مهر در دستور کار قرار گرفت و تا کنون بخشی از ثبت‌نام متقاضیان آن انجام شده است.

نمایندگان مجلس یازدهم هم طرحی مشابه را در دستور کار قرار دادند. همه این طرح‌ها به دلیل عدم کارشناسی و هدف‌گذاری دقیق و همچنین تبدیل شدن به بستری برای رانتخواران در حوزه ساخت و ساز، نمی‌توانند اقشار ضعیف را بدون تحمیل فشار و دردسر صاحب خانه کنند.

 

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=230885

4 دیدگاه‌

  1. اقتصاد مال خره .. و جمهوری در ایران یعنی غارتگری .. یعنی حکومت خر تو خری ..

    به جناب سلاتون .
    مشکل اصلی غارت و غارت و – – غارت ایرانه .. با شعارنمایشی و دروغین – راه قدس از کربلا میگذرد –
    مرگ برامریکا – و مرگ بر اسراییل گفتن – جهت سرکوب – هر صدای معترض و ازادی خواه ایرانی –
    فرزندان کورش کبیر میباشد ..
    وگرنه ایران یکی از ثروتمند ترین کشورهای جهان بود و میباشد و میتواند باشد ..
    اما مافیای سیاست فروشان غرب وشرق .. با برپایی اولین جمهوری غارتگران در ایران سرزمین کورش کبیر .. ۴۲ ساله دارند توسط رژیم جنگ افروز – و ضد هویت ایرانی کشور ملت کورش کبیر را – غارت میکنند .

    چگونه است در زمان پهلوی ایرانساز – برای رشد اقتصاد کشور با کمبود کارگر مواجه بودیم و امریکایی ها و
    – کره ای ها و – اروپایی ها – در ابادانی برای رفاه نسیبی ایرانیان – در کشور ما مشغول کار بودند .
    چرا امروزه با میلیونها فارغ التحصیل دانشگاهی درصد بیکاری فلج کننده – یقه اقتصاد کشور ما را گرفته و درامد هر ایرانی – به یک صدم در امد متوسط زمان محمد رضا شاه پهلوی ایرانساز سقوط کرد ه ..
    و ارزش – هر دلار ۷ تومان – رسیده به هردلار ۳۰۰۰۰ تومان – چرا ؟
    چونکه بقول رهبر علی بابا و چهل دزد لندن .. خمینی ملعون ..
    اقتصاد مال خره .. و جمهوری در ایران .. یعنی حکومت خر توخری ..

  2. سلاتون

    قیمت مسکن یا هیچ چیز دیگری در ایران بالا نیست بلکه درآمدها کم است .هر کالایی در هرجاای دنیا لااقل ۸۰ درصد به قیمت سایر کالاها برحسب دلار وابسته است بنابراین کالاها باید با دلار محاسبه شوند .بر این اساس ۱۰ نان سنگک ۱دلار و مسکن متوسط در کلان شهر تهران متری ۱۵۰۰ دلار و … نشان از این دارد که تهران ارزانترین کلانشهر دنیاست . مشکل لصلی در درآمدهاست که متوسط دستمزدها کمتر از ۲۰۰ دلار می باشد و از هر ۳/۸ نفر ایرانی فقط یک نفر شاغل می باشد که برای مثال همین عدد در ترکیه اروپا و امریکا کمتر از ۲ است.به عبارت روشن مشکل اصلی فقر وبیکاریست نه قیمت مسکن

  3. روح الله خمینی

    ما شما را به انسانیت میرسانیم به شما مسکن آب و برق مجانی میدهیم پول نفت را سر سفره ی شما میآوریم
    لعنت بر من لعنت بر این نظام لعنت بر این دولت مرگ بر این حکومت ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما

  4. خرید مسکن در تهران - مثل خرید مسکن در جهنم پیش روی میباشد :

    زلزله ای بس مخوف و خطرناک در انتظار تهران میباشد .
    تلافات میلیونی و گسترش بیماری از عفونت لاشه ها در سطح شهر – به علت سیستم غلط شهرسازی – نبود امکانات برای حادثه در اینگونه ایام –
    مدیریت کاملا فاسد شهرداری و شورای شهر که همگی از دزدان و رشوه بگیران هستند ..
    کمبود لوازم و ناقض بودن انها برای اتش نشانی در کنترل اوضاع ساختمانهای
    بلند و چندین طبقه .. همه و همه و همه ..
    از انفجار بمب اتم هم بدتر میباشد ..

Comments are closed.