اعتراف رئیس دفتر روحانی درباره افزایش عمدی قیمت ارز: قیمت واقعی دلار ۲۷هزار تومان نیست، برای اداره کشور ناچار بودیم!

محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی در سخنانی جنجال برانگیز گفته که قیمت واقعی دلار در ایران ۲۵ یا ۲۷هزار تومان نیست و «ما این کار را کردیم تا بتوانیم اقتصاد کشور را اداره کنیم تا امروز دشمنان بگویند که فشار حداکثری شکست خورده است!»

اعترافات محمود واعظی از یکسو سبب افزایش قیمت دلار در نخستین ساعات کاری امروز شنبه نهم اسفند شده و از سوی دیگر واکنش بانک مرکزی را در پی داشته است.

محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور شامگاه پنجنشبه هشتم اسفندماه در سخنانی با دفاع از عملکرد دولت روحانی گفته «زمانی که این جنگ [تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی] به کشور تحمیل شد روزانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت می‌فروختیم اما در این دوران، روزهایی را پشت سر گذاشتیم که زیر ۱۰۰ هزار بشکه فروش نفت داشتیم و نمی‌توانستیم حتی پول آن را جابجا کنیم، با وجود این ناچار بودیم فضایی را در کشور ایجاد کنیم که کمبود کالایی نداشته باشیم تا دشمن از این فضا سوءاستفاده نکند.»

او افزوده که «در این شرایط ناچار شدیم طی سه سال گذشته از ارز صادرکنندگان استفاده کنیم که به گفته دشمنان، فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده است و ما توانستیم با ارز صادراتی صادرکنندگان بخشی از مشکلات سفره و معیشت مردم را حل کنیم!»

رئیس دفتر روحانی به افزایش عمدی قیمت ارز اعتراف کرده و گفته که «از نظر اقتصادی نرخ ارز ایران ۲۵ یا ۲۷ هزار تومان نیست. ما این کار را کردیم تا بتوانیم اقتصاد کشور را اداره کنیم تا امروز دشمنان بگویند که فشار حداکثری شکست خورده و آنها به دنبال حل مسائل هستند و امروز ایران از موضع قدرت است!»

این سخنان واعظی بلافاصله با واکنش عبالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی روبرو شد. روابط عمومی بانک مرکزی با انتشار توئیتی از مسئولان خواسته که «اظهار نظر در خصوص مسائل تخصصی پولی و ارزی به بانک مرکزی واگذار شود.»

https://twitter.com/PRCBI/status/1365286869244739588

عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی نیز با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «بازار ارز، یک بازار حساس و تخصصی است. در اولین جلسه حضور در هیئت دولت قبل از انتصاب ودر اولین جملات خود از آقای رئیس جمهور و اعضای محترم دولت درخواست کردم که ، اگر به انتصاب اینجانب رأی می‌دهند، با این شرط همراه باشد که در خصوص مسائل ارزی، اعلام سیاست‌ها را به بانک مرکزی واگذار کنند و قطعاً این بهترین کمک مسئولین محترم به بانک مرکزی و نیز ثبات در بازار های پول وارز است.»

View this post on Instagram

A post shared by عبدالناصر همتی (@abdolnaser_hemmati)

همتی در این یادداشت اینستاگرامی افزوده که «از نیمه سال ۹۷، بانک مرکزی سیاست ارزی خود را، بر مبنای صیانت از ذخایر خود و همزمان تامین منابع لازم برای واردات کالاهای اساسی و دارو قرار داد. در دو سال گذشته این سیاست نشان داد که با موفقیت کشور را از میانه بزرگترین جنگ اقتصادی تاریخ به سلامت عبور داد. در این میان فشار زیادی از ناحیه تحریم های ظالمانه و غیرانسانی بر مردم عزیزمان وارد شد، اما اینکه بدون سیاست‌های بانک مرکزی در این دوره، چه سرنوشتی در انتظار متغیرهای اصلی اقتصاد مانند نرخ ارز و تورم بود قابل تصور نیست.»

همتی افزوده که «بانک مرکزی همچنان اعتقاد راسخ داردکه نرخ ارز باید توسط سازوکار بازار و مستقل از سیاست‌های مالی و بودجه ای تعیین شود و انتظار دارد که با تصحیح انتظارات و تخلیه اثر شوکهای سیاسی، نرخ ارز در مسیر اصلاح توسط ساز و کار بازار قرار گیرد. بارها گفته‌ام، تقویت ارزش پول ملی، مهمترین دغدغه بانک مرکزی است و تا به حال نیز تمام تلاش خود را علیرغم برخی مرارت‌ها، به کار بردم تا نیازهای بودجه‌ای دولت نتواند در این مسیر خدشه زیادی وارد کند.»

سخنان واعظی اما با واکنش‌های گسترده در شبکه‌های مجازی همراه شد. برخی کاربران این اعتراف واعظی را «ماندگار در تاریخ» دانسته و برخی دیگر معتقدند که واعظی به دزدی نظام از جیب مردم اعتراف کرده است.

واعظی گفته ما دلار رو گرون کردیم تا بتونیم اقتصاد کشور رو اداره کنیم.
شما مملکت‌داری نکردید اقای محترم! دست کردید تو جیب مردم و دزدی کردید. این کاری که شماها کردید مملکت‌داری نبود‌. دزدی محض بود.پا گذاشتید روی کمر و شانه‌های این مردم بیچاره و رفتید بالا و همه رو نابود کردید

— zahra arab (@zahraarab5) February 26, 2021

مجتبی یوسفی نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی نیز با انتشار توئیتی نوشته که «اعتراف آقای واعظی به بالا بردن قیمت ارز برای اداره اقتصاد کشور، هر چند دیر اما اظهر من الشمس بود. باید دید چه وقت زمان اعتراف به دخالت دولت و بورس و جمع سرمایه مردم و سپس کاهش یک سومی آن می‌رسد؟»

اعتراف آقای #واعظی به بالا بردن قیمت ارز برای اداره اقتصاد کشور، هر چند دیر اما اظهر من الشمس بود. باید دید چه وقت زمان اعتراف به دخالت #دولت در #بورس و جمع سرمایه مردم و سپس کاهش یک سومی آن می‌رسد ؟#ارز #بازار

— مجتبی یوسفی (@mojtabayousefy) February 26, 2021

این واکنش‌ها در نهایت واعظی را ناچار به توجیه و پس گرفتن اعتراف‌‌اش کرد: «عامل افزایش نرخ ارز ، تحریم‌هاست و منظور من این بود که دولت علی‌رغم اینکه معتقد بود قیمت واقعی ارز ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان نیست، اما با مقاومت، کشور را اداره کرد. هیچ‎گاه به دنبال گرانی ارز نبودیم!»

قیمت دلار که در سال ۱۳۹۶ در کانال ۳ هزار تومان بود از سال ۱۳۹۷ و همزمان با خروج دونالد ترامپ از برجام افزایشی شد. روند افزایشی قمیت ارز، قیمت دلار را تا ۳۲ هزار تومان در ماه‌های گذشته افزایش داده و در حال حاضر قیمت دلار در کانال ۲۶ هزار تومان قرار دارد.

دولت با افزایش قیمت دلار، ارزی که در دست داشته را با معادل ریالی بیشتری معاوضه نموده و در نتیجه‌ی دریافت این ریال بیشتر، بخشی از کسری بودجه را جبران کرده است.

اعتراف محمود واعظی مبنی بر افزایش عمدی قیمت ارز، پیشتر از سوی بسیاری از تحلیلگران اقتصادی مطرح شده بود. تحلیلگران اقتصادی می‌گویند بازار ارز در ایران مستقل نیست و دولت با دستکاری و دخالت در تعیین قیمت‌های مصنوعی، از این بازار و به بهای دزدی از جیب مردم، سود می‌برد.