بانک‌ها درباره مصوبات وام ازدواج: به اخبار و حرف‌های دولت نگاه نکنید! «چرت» است!

در شرایطی که بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی قرار بود امسال مبلغ وام ازدواج برای مردان زیر ۲۵ سال و زنان زیر ۲۳ سال به ۱۰۰ میلیون تومان برسد و وام‌گیرنده کارت دریافت یارانه نقدی را به عنوان ضمانت به بانک بدهد اما گزارش‌ها نشان می‌دهد مبلغ وام ازدواج ۷۰ میلیون تومان و برای وثیقه‌گذاری کارت دریافت یارانه نقدی باید کارت ۱۶ تا ۲۰ سرپرست خانوار به بانک سپرده شود. به بیان دیگر در حالی قوانینی برای کاهش سن ازدواج و احتمالا فرزندآوری بیشتر در جمهوری اسلامی تصویب می‌شد و همین قوانین ممکن است عامل تصمیم به ثبت ازدواج برای برخی دختران و پسران جوان شود اما قوانین روی کاغذ می‌ماند و اجرا نمی‌شود!

در روند بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ نمایندگان مجلس شورای اسلامی اصرار به افزایش مبلغ وام ازدواج داشتند. با اینهمه برخی مدیران بانکی معتقد بودند نظام بانکی توان پرداخت وام ازدواج در صورت افزایش مبلغ را ندارد و وزیر وزرش و جوانان نیز معتقد بود که افزایش مبلغ وام، جوانان را بدهکارتر و مشکلات آنها را افزایش می‌دهد.

محمدرضا جمشیدی دبیر کانون بانک‌های خصوصی در این ‌رابطه گفته بود: «هرچه رقم وام را بالاتر ببرند صف دریافت طولانی‌تر می‌شود. همچنین طبقاتی که به این پول نیاز دارند عموما درآمد و حقوق حداقلی دارند و درآمدشان پاسخگوی پرداخت اقساط بالاتر نیست پس بانک احتمال می‌دهد که فرد از پس بازپرداخت اقساط برنیاید، در چنین حالتی طبیعتا ممکن است بازی و بهانه جور کنند و از دادن وام امتناع کنند.»

کورش پرویزیان مدیرعامل بانک پارسیان و رئیس کانون بانک‌های خصوصی نیز هنگامی که موضوع افزایش مبلغ وام ازدواج در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی بود، گفته بود که اگر سقف وام افزایش پیدا کند امکان پرداخت به تعداد کمتری از متقاضیان فراهم می‌شود چرا که منابع بانک‌ها و میزان رشد آن مشخص و محدود است. درست مثل اتفاقی که سال گذشته هم با افزایش مبلغ وام افتاده بود.

در نهایت اما نمایندگان مجلس انقلابی افزایش مبلغ وام ازدواج را تصویب کردند و این موضوع در شورای نگهبان هم تأیید و به صورت قانون به دولت ابلاغ شد. افزایش رقم وام ازدواج نشان می‌داد که احتمالا سختگیری‌ها و کارشکنی‌های بانک‌ها نیز افزایش پیدا می‌‍کند تا به متقاضیان کمتری وام پرداخت شود.

بر اساس مصوبه مجلس وام ازدواج از ۵۰ به ۷۰ میلیون تومان و «به منظور کاهش سن ازدواج» وام ازدواج برای مردان زیر ۲۵ سال و زنان زیر ۲۳ سال تا ۱۰۰ میلیون تومان تعیین شد. این مصوبه تأکید داشت که بانک‌ها هم برای ضمانت صرفا یکی از سه مورد اعتبارسنجی، یا یک ضامن و سفته یا سهم فرد از حساب یارانه هدفمندی را به منزله ضمانت بپذیرند.

اکنون با گذشت چند هفته از سال جدید خورشیدی اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که این قانون از سوی بانک‌ها رعایت نمی‌شود و بسیاری از بانک‌ها حتی برای زوج‌های زیر ۲۵ و ۲۳ سال نیز حاضر به پرداخت وام بیش از ۷۰ میلیون تومان نیستند.

یکی دیگر از مشکلاتی که گزارش شده درباره ضمانت وام ازدواج است. پیشتر زوج‌ها می‌بایست دو ضامن آموزگار یا بازنشسته دولت می‌داشتند اما در حالی امسال تصویب شده بود که کارت پرداخت یارانه می‌تواند ضمانت وام ازدواج باشد، بانک‌ها خواهان دریافت چندین کارت هستند تا مجموع یارانه نقدی آنها برابر با اقساط وام شود.

وبسایت تجارت نیوز به نقل از یکی از جوانان متقاضی وام ازدواج نوشته است «ما که ضامن فرهنگی یا بازنشسته نداریم، گفتیم چه کنیم؟ که آمدند گفتن با ضمانت یارانه وام را می‌دهند. حالا مراجعه کردیم به بانک و می‌گویند باید برای خودت جدا و همسرت جدا هر کدام ٨ کارت یارانه سرپرست خانواده ر بیاوری در بانک گرو بگذاری که از یارانه‌شان کم کنند. آقا یعنی چی؟ چقدر مزخرف! ۱۶ تا خانواده را ضامن دو تا وام ازدواج کنیم؟!»

یک متقاضی دیگر نیز گفته که «من چند تا بانک رفتم سوال کردم برای مبلغ وام و ضامن هر کی یک چیزی می‌گفت. یکی میگه هر کدوم باید ۳ تا ضامن معتبر داشته باشید! یکی میگه به اخبار و حرفای دولت نگاه نکنید، چرته! خلاصه بانک‌ها هم اصلا توجه ندارند به حرف مردم و هر جور خودشان بخواهند رفتار می‌کنند و وام رو می‌پیچونند.»

و متقاضی دیگری نیز گفته بانک‌ها مصوبات را نمی‌پذیرند: «در بخشنامه جدید گفتند به جای ضامن میشه از ضمانت هدفمندی یارانه‌ها استفاده کرد. رئیس بانک‌ها هم میگن دولت واسه خودش داره حرف میزنه میگه دردسرزیادیه برامون چون برای هر نفر وام ازدواج باید کارت بانکی ١٠ نفر سرپرست خانوار از نزدیکانتون رو در بانک گرو بذارید .یعنی همون قبلا ک می‌گفتن یه ضامن فرهنگی یا بازنشسته میخواد بهتر بود که تا اینکه ١٠ تا ضامن ببریم!»

قابل توجه اینکه یکی از دلایل چنین مصوباتی که با تبلیغات گسترده‌ای نیز روبرو می‌شود آسان کردن ازدواج در اجرای سیاست‌های افزایش جمعیت است که بارها مورد تأکید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی قرار گرفته است. با اینهمه نتیجه‌ی تصمیمات غیرکارشناسی و تبلیغاتی این است که بانک‌ها نه منابع لازم را برای پرداخت وام دارند و نه امکان دریافت کارت یارانه نقدی برای ضمانت وام!