پاسخ مردم به حسن روحانی: وُسع مردم فقط به پای مرغ می‌رسد، ماهی و میگو پیشکش!

حسن روحانی هفته گذشته گفته بود اگر عادت مردم از گوشت قرمز و مرغ به سمت آبزیان حرکت کند، تحول بزرگی است. رئیس دولت «تدبیروامید» آنقدر از وضعیت مملکت بی‌خبر است که نمی‌داند قیمت انواع ماهی و میگو خیلی بیش از مرغ و گوشت در کشور است.

سفره خانوارها در ایران به دلیل تورم و درآمدهای ناچیز هر ماه و هر هفته کوچکتر می‌شود و دولت در مدیریت بازار مواد غذایی ضروری و رایج هم ناتوان است. این ناتوانی از یکسو و اظهار نظرهای غیرواقعی مقامات درباره وضعیت بازار و قیمت‌ها از سوی دیگر سبب افزایش خشم عمومی در جامعه شده است.

حسن روحانی رئیس‌جمهور صبح پنج‌شنبه دوم اردیبهشت‌ماه گفته بود: «به نظر من، بخش پرورش ماهی و میگو بخش مهمی است و برای اینکه بتوانیم غذا و پروتئین مورد نیاز مردم را تأمین کنیم باید بیشتر به سمت آبزیان حرکت کنیم. اگر بتوانیم این‌ها را به قیمت و اندازه مناسب در اختیار مردم قرار دهیم تا عادت مردم از گوشت قرمز و مرغ به سمت آبزیان حرکت کند، تحول بزرگی است. آبزیان یک محصول ارزآور و صادراتی برای ما هستند.»

در آخرین روزهای اسفند گذشته قیمت هر کیلو ماهی سفید حدود ۱۶۸ تا ۲۰۰ هزار تومان، قزل آلا ۵۹ تا ۸۵ هزار تومان، سالمون هراز ۹۰ هزار تومان، ماهی شیر حدود ۱۹۵ هزار تومان، شوریده حدود ۲۰۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو میگو ۴۰۰ هزار تومان بوده است.

این سخنان روحانی نشان می‌دهد او از وضعیت قیمت‌ها در ایران خبر ندارد و تنها خواسته ناکامی دولت در مدیریت بازار مرغ طی ماه‌های گذشته را توجیه کند. با اینهمه دعوت او از مردم برای مصرف آبزیان به جای مرغ و گوشت با واکنش‌های زیادی همراه شده است.

پرویز زعیمی رئیس انجمن صنفی کارگران ایران پوپلین رشت درباره سخنان روحانی به خبرگزاری ایلنا گفته که «ما که بچه شمال هستیم، دیگر به ماهی دسترسی نداریم، چندین ماه است که نخریده‌ایم؛ ماهی سفید در بازار هست؛ ماهی‌های پرورشی هم هست؛ ولی در کل ماهی بسیار گران است و وقتی حساب کنیم، گران‌تر از گوشت و مرغ درمی‌آید؛ یک کارگر اگر یک روز حقوق خود را کامل کنار بگذارد، نمی‌تواند یک عدد ماهی سفید بخرد. قیمت ماهی سفید در بازار رشت حدود ۲۰۰ هزار تومان است! یک ماهیِ یک کیلویی، به کجای یک خانواده چهارنفره می‌رسد، حتی یک وعده را هم کفاف نمی‌دهد!»

او در ارتباط با سفره‌های کارگران و الگوی مصرفی اخیر آن‌ها گفته که «مرغ و گوشت به هر حال در برنامه‌ی هفتگی خانواده‌ها مورد نیاز است اما چه می‌شود کرد که ما کارگران نمی‌توانیم خریداری کنیم؛ راستش را بخواهید من از قیمت گوشت قرمز اطلاع دقیقی ندارم؛ می‌دانید چرا؛ چون از اسفند گوشت قرمز نخریده‌ام! بیشتر مرغ می‌خرم؛ همین پریروز مدت‌ها در صف ایستادم و سه تا مرغ با نرخ مصوب خریدم، شد ۱۴۶ هزار تومان؛ مگر حقوق من کارگر چقدر است! کارگران این روزها بیشتر با املت گوجه فرنگی و نان و سیب‌زمینی روزگار می‌گذرانند؛ تازه قیمت همین‌ها را اگر حساب کنیم، سر به فلک می‌کشد!»

یک کارگر شهرداری مریوان هم به خبرگزاری ایلنا گفته که ماه‌هاست برای خانواده‌اش «گوشت» نخریده و در واکنش به سخنان روحانی گفته است: «کاش لااقل چیزی نگویند!»

در سال‌های گذشته مصرف سرانه مواد گوشتی و پروتئینی در میان خانوارهای ایرانی به کمترین حد ممکن رسیده است و بسیاری از کارشناسان تغذیه نسبت اثرات کاهش مصرف مواد پروتئیتی در میان‌مدت و درازمدت هشدار می‌دهند.

آمارهای ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی نشان می‌دهد مصرف گوشت به ازای هر ایرانی در کشور، سالانه کمتر از ۱۲ کیلوگرم است، این در حالیست که سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) سرانه مصرف گوشت قرمز و سفید در کشورهای جهان را ۴۱ کیلوگرم اعلام کرده که ایران از این نظر رتبه ۹۸ را درمیان ۱۹۶ کشور جهان را به دست آورده است. همچنین سرانه مصرف آبزیان در ایران ۱۳.۳ کیلوگرم اعلام شده است اما سرانه مصرف سالانه ماهی در جهان به ۲۱ کیلوگرم می رسد.

این در حالیست که بسیاری از خانوارها گوشت و مرغ را از سفره‌های خود حذف کرده یا به ندرت خریداری می‌کنند.

مهمترین علت حذف گوشت و مرغ از سفره خانوارها عدم مدیریت بازار توسط دولت است. تولید گوشت و مرغ مانند دیگر بخش‌های تولیدی به بی‌توجهی و حتی تخریب دولت روبرو شده است و به نظر می‌رسد وضعیت در ماه‌های پیش رو بدتر نیز خواهد شد.

علیرضا عباسی نماینده کرج در مجلس شورای اسلامی گفته که «مشکل نهاده‌ها و گرانی مرغ ربطی به تحریم ندارد بلکه به بی‌تدبیری و خودرأیی رئیس جمهور مربوط است. مقاومت و اصرار شخص رئیس جمهور در برابر اجرای کامل قانون انتزاع یکی از مهمترین مشکلات بود که تولیدکنندگان مرغ را بین دو نهاد تصمیم گیری جهاد کشاورزی و صنعت سرگردان می‌کرد و نهایتا منجر به آشفتگی در این میدان شد.»

به گفته علیرضا عباسی «اصرار غیر کارشناسی، سلیقه‌ای و سیاسی رئیس جمهور بر ثبات قیمت مرغ به هر قیمتی و بی‌توجهی به نظر کارشناسان دلسوز باعث عدم عرضه محصول در بازارهای مرسوم و توزیع آن در بازارهای غیر مرسوم و نهایتا منجر به گرانی مرغ و صف‌های طولانی و لگد مال کردن عزت مردم شد.»

جواد مقدم رئیس هیات مدیره تعاونی مرغداران نمونه ساوه نیز گفته که «قیمت دارو و واکسن گران شده و این افزایش قیمت هزینه تمام شده تولید را افزایش می‌دهد.»

جواد مقدم افزوده که «هم‌اکنون برخی از تولیدکنندگان با مشکل تامین جوجه مواجه هستند و کمبود جوجه موجب شده است که با قیمتی فراتر از قیمت مصوب دولتی که ۴۸۰۰ تومان اعلام شده و به قیمت ۶ الی ۷ هزار تومان به تولیدکننده عرضه شود.»

کمبود و گرانی جوجه که در آینده سبب کمبود تولید مرغ می‌شود از سوی حبیب اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی نیز مورد توجه قرار گرفته است: «بنا بر آمار تولید جوجه ۱۰ درصد کاهش یافته که امیدوار هستیم با افزایش سن کشتار این کسری جبران شود.»

اکنون نه تنها تولید مرغ به دلیل کاهش جوجه‌ریزی واحدهای مرغداری می‌تواند نشانی از ادامه بحران مرغ در کشور باشد بلکه تولید گوشت نیز با ابهام روبرو است. حسین نعمتی رئیس هیات مدیره اتحادیه دامداران گفته است: «در سال‌ جاری با کاهش میزان بارندگی شاهد خشکی مراتع هستیم و از سوی دیگر که نهاده‌های دولتی نیز علاوه بر اینکه کفاف دام را نمی‌دهد بلکه بیشتر به دام‌های سبک صنعتی و مرغ داری‌ها تعلق می‌گیرد که این دو عامل مشکلات عدیده‌ای را برای تولیدکنندگان دام‌های بزرگ به ویژه تولیدات سنتی ایجاد کرده است.»

حسین نعمتی افزوده که «حضور دلالان در بازار تولیدات دامی همواره یکی از معضلاتی بوده که بیشترین آسیب را هم برای مصرف کننده و هم برای تولیدکننده داشته است، چرا که در حالیکه قیمت هر کیلو دام زنده ۵۰ تا ۵۵ هزار تومان است در بازار مصرفی به قیمت ۱۴۰ تا ۱۸۰ هزار تومان فروخته می‌شود که بیشترین منافع از این فاصله قیمتی به جیب دلالان می‌رود.»