گفتگوی وزرای خارجه آمریکا و انگلیس درباره برجام در حاشیه نشست «گروه هفت»

آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا دوشنبه سوم ماه مه (۱۳ اردیبهشت) پیش از آغاز نشست «گروه هفت» در لندن با دومینیک راب وزیر خارجه بریتانیا درباره ‌ایران گفتگو کرد.

جزئیات چندانی از این ملاقات منتشر نشده اما درباره وضعیت زندانیان دوتابعیتی که توسط جمهوری اسلامی به گروگان گرفته شده‌اند از جمله نازنین زاغری صحبت شده است.

دیدار مقامات آمریکایی و انگلیسی در لندن در شرایطی صورت می‌گیرد که پیش از آن در مورد مبادله زندانیان و آزاد ساختن هفت میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران شایعاتی در رسانه‌های حکومتی مطرح شد.

با وجود اینکه هرگونه مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا و آزاد ساختن پول‌های بلوکه شده ایران توسط مقامات آمریکا و انگلیس بطور رسمی رد شده است اما آسوشیتدپرس می‌نویسد چنین تبادلاتی می‌تواند اقدامی اعتمادساز برای احیای توافق اتمی باشد.

جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید در نشست «گروه هفت» در لندن «مباحث مهمی» درباره ایران و کره شمالی مطرح شد. او تأکید کرد «به‌ عنوان هماهنگ‌کننده برجام، من بر لزوم استفاده از روزنه فرصت کنونی برای حرکت به سمت بازگشت آمریکا به توافق و اجرای کامل آن تاکید کردم.»

Glad to be in London for the #G7UK ministerial meeting, which kicked off with important discussion on Iran & DPRK.

As coordinator of the #JCPOA, I highlighted the need to use the current window of opportunity to advance towards return of the US & full implementation of the deal.

— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) May 3, 2021

از سوی دیگر، خبرگزاری فارس نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌نویسد با وجود آنکه دولت بایدن برای بازگشت به برجام ابراز تمایل کرده اما دولت جدید آمریکا نیز سیاست‌های مشابه دولت ترامپ دنبال می‌کند و بازگشت ایران به تعهدات کامل برجامی را به عنوان پیش‌شرط لغو تحریم‌ها تعیین کرده است.

به نظر می‌رسد در کنار تأیید و تکذیب‌هایی که مطرح می‌شود، تحولاتی پشت صحنه‌ی مذاکرات در جریان است که جزئیات آنها مشخص نیست از جمله پیچیده شدن گفتگوها برخلاف ادعای همه طرفین که گویا مذاکرات «سازنده» و «رو به پیشرفت» است.

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در توییتی می‌نویسد «نظرات برخی تحلیلگران را با تعجب می‌خوانم که ادعا می‌کنند گفتگوهای وین درباره برجام در حال فروپاشی است. این خیالات واهی و باطل از سمت کسانی است که با تلاش‌ها برای تقویت رژیم عدم اشاعه هسته‌ای بر اساس ان‌پی‌تی مخالف هستند. اما واقعیت است که مذاکرات در حال پیشرفت است.» این شوق و ذوق و طرفداری نماینده وسیه درباره برجام درحالیست که محمدجواد ظریف در فایل صوتی که از وی منتشر شده به صراحت تأکید می‌کند که روسیه مخالف شکل گرفتن برجام است و هر معامله جمهوری اسلامی با غرب به ویژه آمریکا منافع روسیه را به خطر می‌اندازد!

Read with surprise comments of some analysts who claim that the Vienna talks on #JCPOA are “collapsing”. This is wishful thinking of those who are against efforts to strengthen nuclear non-proliferation regime based on #NPT. In real life the talks are making progress.

— Mikhail Ulyanov (@Amb_Ulyanov) May 3, 2021

حالا نیز اگرچه مشخص نیست نماینده روسیه دقیقا در مورد چه موضوعی صحبت می‌کند اما در داخل ایران جریانی قدرتمند با انگیزه‌های بالا از جمله گرفتن سهم بیشتر از قدرت و پیروزی در رقابت‌های انتخاباتی ترجیح می‌دهد اگر قرار بر معامله با آمریکا باشد نه توسط دولت روحانی بلکه با دولت آینده انجام گیرد که ممکن است در دست خودشان باشد.

در همین ارتباط، سردار پاسدار حسین دهقان مشاور علی خامنه‌ای و از داوطلبان نامزدی سیزدهمین انتخابات رئیس جمهوری اسلامی در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفته «باز گرداندن آمریکا بی‌معنی است… آمریکا از برجام بیرون رفته و اکنون باید خودش برگردد و امتیازی نیز باید از آن بگیریم چون یکطرفه از برجام بیرون رفته و اینهمه هزینه بر ملت تحمیل کرده است. اینکه بخواهیم منت آمریکا را بکشیم که به برجام برگردد خیلی …»

از سوی دیگر، تیمی از مقامات آمریکایی به خاورمیانه سفر کرده و با مقامات کشورهای عربی منطقه به عنوان متحدان آمریکا در حال رایزنی‌ هستند. به گزارش «عرب نیوز» کریس مورفی از سناتورهای نزدیک به بایدن که در این هیأت آمریکایی حضور دارد بخشی از مذاکرات در مورد یمن را پیش می‌برد. او گفته «تا وقتی که ما هنوز اقتصاد ایران را تحریم می‌کنیم… فشار به حوثی‌ها برای تن دادن به آتش‌بس دشوار خواهد بود.»

او می‌افزاید «توافق هسته‌ای بسیار مهم است و شاید برای صلح در یمن هم بسیار مهم باشد و بدون آن ایرانی‌ها یمن را فرصتی برای شرارت علیه ایالات متحده و متحدان ما خواهند دید.»

مخالفان احیای برجام می‌گویند شبه‌نظامیان ابزار جمهوری اسلامی برای باج‌گیری و اخاذی از غرب است. آنها نسبت به لغو تحریم‌های تهران که دوباره منابع مالی رژیم ایران را افزایش می‌دهد هشدار می‌دهند.