در حالی که مرگ دستجمعی ماهیان، گونه‌ی لاک‌پشت فراتی در حال انقراض و سقط جنین گاومیش‌ها فاجعه‌ای را در تالاب هورالعظیم به وجود آورده، وزیر منابع آب عراق نیز می‌گوید جمهوری اسلامی حقابه‌ی رودخانه‌های مشترک در مرزهای شرقی عراق را نمی‌دهد.
بر اساس گزارش «العربیه فارسی»، مهدی رشید الحمدانی وزیر منابع آب عراق نسبت به ندادن حقابه رودخانه‌های مشترک در مرزهای شرقی با ایران هشدار داده که «به دلیل قطع حقابه رودخانه‌های مشترک در مرزهای شرقی عراق»، «عدم التزام ایران به عهدنامه‌های بین‌المللی» و «نادیده گرفتن دستورالعمل‌های الزام‌آور در شرایط کم‌آبی» از تهران به سازمان‌های بین‌المللی شکایت خواهد کرد.
مین‌ها هم آمدند!
این شهروند خوزستانی می‌گوید آب که خشک شد هیچ؛ مین‌ها هم که از زمان جنگ عراق و ایران باقی مانده سر درآوردند! pic.twitter.com/aWL6XFeZ6l
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 11, 2021
این وزیر عراقی تاکید کرده است که ایران بدون در نظر گرفتن حقوق آبی عراق همچنان با قطع آب رودخانه‌های سیروان، کارون، کرخه و الوند بطور فزاینده‌ای حقابه‌ی عراق از این رودخانه‌ها را کاهش می‌دهد و به شهروندان و کشاورزان عراقی که زندگی‌شان وابسته به آب این رودخانه‌هاست زیان‌های زیادی وارد می‌کند.
او اشاره کرد تهران به بهانه برگزاری انتخاباتش چندین‌بار نشست مشترک درباره موضوع رودخانه‌های مرزی را به تعویق انداخته است.
در گزارش العربیه همچنین آمده که کاهش آب رودخانه‌های دجله و فرات به دلیل «سدسازی‌های بی‌رویه ایران و ترکیه» و «تخلیه فاضلاب شهری در دو رودخانه مذکور»، اروندرود (شط‌العرب) با کاهش فزاینده آب ورودی و کیفیت آب مواجه و در نتیجه باعث «ورود آب شور دریا به زمین‌های زراعی کشاورزان عراقی و نابودی محصولات آنان شده است.»
در روزهای گذشته تصاویر و ویدئوهای دردناکی از نابودی محیط زیست «هورالعظیم» منتشر شده که حاکی از مرگ فاجعه‌بار گاومیش‌ها و ماهیان بر اثر بی‌آب شدن این بزرگترین تالاب در مرز ایران و عراق است.
https://kayhan.london/1400/04/17/%d9%81%d8%a7%d8%ac%d8%b9%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c%d9%85-%d9%85%d8%b1%da%af-%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%ac%d9%85%d8%b9%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%e2%80%8c
دوسوم هورالعظیم در ایران و یک‌سوم در عراق قرار دارد که از آب رودهای کرخه در ایران و دجله در عراق تأمین می‌شود و زیستگاه منابع جانوری و گیاهی بسیار متنوع است.
با وجود این، عدم پرداخت حقابه‌ی هورالعظیم را خشکانیده و منابع اصلی تأمین آب آن، از هر دو سو به دلیل سدسازی‌های وسیع در مسیر رودخانه‌های منتهی به این تالاب از جمله در ایران و ترکیه، بخش وسیعی از این زیستگاه عظیم در جنوب غرب ایران را نابوده کرده است.
خشک شدن تالاب هورالعظیم همچنین تهدید جدی برای زیستگاه‌های اطراف نیز به شمار می‌رود و نقش مهمی در به راه افتادن توفان شن و ریزگرد در کل منطقه دارد.
اعتراض مردم در اهواز به #بی_آبی و کم‌آبی
سه‌شنبه ۱۹ تیر ۱۴۰۰مردم شعار می‌دهند:
آب رودخانه پر از زباله است؛ رودخانه تشنه است!
و
به نام دین از ما سرقت کردند! pic.twitter.com/Iqwzr8ckdz— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 11, 2021
سال‌هاست که پرداخت نکردن حقابه هورالعظیم و سدسازی‌های بی‌رویه و پولساز برای نهادهای حکومتی و زیانبار برای کشور و مردم، باعث شده تا منابع اقتصادی و کسب و کار مردم این منطقه نیز از بین برود و به بحران فقر، مهاجرت و حاشیه‌نشینی در خوزستان دامن بزند. از این رو، بخش عمده‌ای از مردمان هور به سوی اهواز رفته‌اند و در این منطقه ساکن شده‌اند.
بازتاب منفی گسترده‌ی مرگ ماهیان و گاومیش‌های تشنه در شبکه‌های اجتماعی، باعث رها ساختن ۱۰۰ میلمتر در ثانیه آب از سد کرخه به سمت پایین‌دست شد! حقابه‌ای که کارشناسان محیط زیست می‌گویند اساسا نه کافی و نه آب مطلوب است و در تغییر شرایط نقشی بازی نمی‌کند.
حسین رفیع کارشناس آب در این رابطه گفته است: «آب ته‌نشین شده پشت سدها برای تالاب‌ها مناسب نیست چراکه جریان‌های سیلابی و جریان‌هایی که به همراه خود املاح را به تالاب وارد می‌کنند علاوه بر اینکه آب تالاب را تامین می‌کنند مواد مغذی وارد تالاب می‌کنند ولی وقتی آب پشت سدها را رها می‌کنیم اگر در بهترین حالت به تالاب هم برسد ارزش غذایی لازم را ندارد ولی همین آب هم بطور کامل تخصیص داده نمی‌شود به‌ویژه در سال‌هایی مثل امسال که بارش کاهش پیدا کرده است.»
#آب! آب می خواهم!
این شهروند خوزستانی دبه های خالی آب را به سازمان آب اهواز برده و می گوید:
همین الان آب می خواهم. ده روزست آب نداریم. اگر مسئولین غیر از این بگویند دروغ است. ما انسان نیستیم؟ مسلمان نیستم؟ چرا باید اینگونه با ما رفتار شود؟ شرم آور است! خجالت بکشید! pic.twitter.com/iNjG1eAx9D— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 10, 2021
سد کرخه منبع تأمین آب «هورالعظیم» است که طبق گفته‌ی رئیس دانشکده مهندسی آب «چمران» از اول تا ۱۲ تیرماه، «صفر تا ۷ مترمکعب در ثانیه» یعنی تنها یک‌چهارم حقابه تالاب به آن سرازیر شده که حداقل حقابه این تالاب بوده است.
آنگونه که احمدرضا لاهیجان‌زاده معاون محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست گفته است، استان خوزستان یک میلیارد مترمکعب دارد و ۴ ماه بسیار گرم و عمده آب این استان نیز از سد کرخه تأمین می‌شود و نگرانی نسبت به تأمین آب آشامیدنی باعث شده تا حقابه «هورالعظیم» پرداخت نشود.
#آب کجا رفت؟ کارون برخیز!
شنبه ۱۹ تیرماه ۱۴۰۰ در برابر سازمان آب اهواز؛
مردم اهواز از دو روز پیش فراخوان تظاهرات مسالمت آمیز اعتراضی داده بودند pic.twitter.com/sxm1JLhiv5— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 10, 2021
علت دیگری که برای کمبود آب «هورالعظیم» مطرح می‌شود، کشت برنج در مساحت ۲۶۰۰ هکتار در طول رودخانه کرخه است. برنج از محصولاتی است که برای کاشت به آب بسیار بالا نیاز دارد. لاهیجان‌زاده در این ارتباط گفته که کشاورزان به صورت غیرقانونی کشت برنج می‌کنند و شبانه از رودخانه آب برداشت می‌کنند ولی کل مسئولیت نظارت این موضوع بر عهده وزارت نیروست.
هور#آب به یغما رفته ی خود را می خواهد!
اهواز؛ ۱۹ تیرماه ۱۴۰۰ pic.twitter.com/fvEhcL6i9D
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 10, 2021
اینهمه در حالیست که در روزهای اخیر کشاورزان و دامداران منطقه هویزه نیز در اعتراض به بى‌آبى تجمع‌های اعتراضی برگزار کرده‌اند. آنان خواهان باز کردن دریچه سدها و پایان قطع جریان آب در رودخانه‌ها و پرداخت حقابه‌ی «هورالعظیم» هستند. در هویزه مردم با قطع مکرر آب و برق مواجه‌اند، در حالی که چندین سد زیانبار در سال‌های اخیر بر رودخانه‌های استان خوزستان ساخته شده است. استانی که زمانی با تنها دو سد، یکی سد دز (۱۳۳۸) بر رودخانه دز و دیگری سد رضاشاه کبیر (۱۳۴۴) بر رودخانه کارون، یکی از پرآب‌ترین استان‌های ایران به شمار می‌رفت و محصولات با کیفیت کشاورزی‌اش در استان‌های مختلف کشور به فروش می‌رسید.
حالا کمبود آب و عدم پرداخت حقابه، مساحت تالاب «هورالعظیم» را از ۱۳۷هزار هکتار به ۷۵ هزار هکتار کاهش داده است.
