جایگاهداران سوخت در ایران میگویند کارمزد ناچیز آنها سبب کاهش درآمد و زیان انباشته شده و اکنون ۵ ماه است که کارمزدهایشان را نگرفتهاند. این روند سبب ورشکستگی بسیاری از پمپ بنزینها شده است.
کارمزد دریافتی جایگاهداران سوخت فقط ۲۵ درصد افزایش یافته در حالیکه تورم به مرز ۵۰ درصد رسیده. از سوی دیگر کارمزدها از سوی وزارت نفت به موقع پرداخت نمیشود و اختلاف میان هزینهها و درآمد بسیاری از پمپبنزینها را به مرز ورشکستگی رسانده است.
اسدالله قلیزاده رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی صاحبان اماکن فروش و عرضه فرآوردههای نفتی کشور درباره مشکلات جایگاهداران گفته که «کارمزد بسیار اندک جایگاهداران به موقع پرداخت نشده و همین مسئله ادامه کار را برای آنها بسیار دشوار کرده است.»
این فعال صنفی با اشاره به میانگین بالای سنی جایگاهداران و مشکلات جسمی و روحی آنها گفته که «معمولا میانگین سنی جایگاهداران حدود ۵۰ سال است و آنها به دلیل فشار کار دچار عوارض متعدد روحی و جسمی شدهاند اما استعفا از این شغل و تغییر کاربری جایگاهها بسیار دشوار است و در عین حال کمتر کسی بعد از پرس و جو و هزینه و فایده حاضر میشود امتیاز جایگاههای سوخت را خریداری کند.»
او توضیح میدهد که قبلا مردم با هدف سرمایهگذاری دست به افتتاح پمپبنزینها میزدند اما حالا جایگاهداری کوچکترین صرفه اقتصادی ندارد: «حقالعمل پرداختی پوشش هزینههای ما را نمیدهد و ما به عنوان سرمایهگذار به این صنف وارد شدیم اما حالا در دخل و خرج خود ماندهایم.»
اسدالله قلیزاده توضیح داده که جایگاهداران بابت فروش هر لیتر باید درصدی از درآمد خود را به دولت دهند و در این ۸ سال حقالعمل پرداختی به جایگاهدارانی که شبانهروز و در هر شرایطی به مردم خدمات میدهند اصلا منصفانه و در خور زحمات آنان نبوده است.
به گفته این فعال صنفی شرکت توزیع فرآوردههای نفتی از زیرمجموعههای وزارت نفت حقالعمل جایگاهداران پس از گذشت ۵ ماه از سال را هنوز پرداخت نکرده است.
این فعال صنفی گفته که «بارها به این وضعیت اعتراض کردهایم و حالا علاوه بر میزان ناچیز حقوق و دستمزدها، تورم و کرونا کمر جایگاهداران را شکسته است.»
همانطور که اسدالله قلیزاده گفته است جایگاهداران سوخت مدتهاست از مشکلات درآمدی و ناهمخوانی هزینهها و درآمدها خبر میدهند.
بیژن حاج محمدرضا رئیس سندیکای جایگاهداران سوخت سال ۱۳۹۶ گفته بود که ۹۰درصد جایگاهداران سوخت کشور به مرز ورشکستگی رسیدهاند.
رئیس سندیکای جایگاهداران سوخت آن زمان اعلام کرده بود که حدود ۷۰۰۰ جایگاه سوخت وجود دارد و افزوده بود که «احداث و تاسیسات یک جایگاه بین شهری حداقل بین ۳ تا ۴ میلیارد تومان و در تهران حداقل ۳۰ میلیارد تومان هزینه دارد گفته که با وجود این سرمایهگذاریهای سنگین برخی از جایگاهداران حتی ماهی سه میلیون هم سود نمیبرند.»
بیژن حاج محمدرضا افزوده بود که «مسئولان شرکت نفت میزان کارمزد را به بودجه کشور پیوند داده و نبود بودجه را عامل کمی کارمزد میدانند. منتها این مشکل راهکار دارد. ما بارها به شرکت نفت اعلام کردهایم که میتوانیم به صورت حقالعمل کار کنیم و سود خود را از مردم دریافت کنیم تا بار مالی کارمزد روی بودجه کشور نباشد و اگرچه از سال ۹۱ مصوبه این موضوع را گرفتهایم اما متاسفانه تاکنون این مصوبه اجرایی نشده است.»
او با اشاره به طرح وزارت نفت برای عرضه بنزین برند که بر اساس آن سوخت تحت پوشش شرکتهای برند در تمامی جایگاههای سوخت کشور توزیع خواهد شد گفته که «این نسخه کپیبرداری شده از اروپا و آمریکاست که هیچ تناسبی با شرایط ما ندارد. زیرا در ایران همه جایگاه داران، سوخت را از شرکت ملی پالایش و پخش دریافت میکنند و چگونه میتوان این سوخت واحد را به نام برندهای مختلف فروخت.»
این در حالیست که از یکسال و نیم پیش تا کنون شیوع کرونا نیز بر مشکلات جایگاهداران سوخت افزوده است. ناصر رئیسی فرد رئیس انجمن شرکتهای زنجیرهای توزیع فرآوردههای نفتی تیرماه گذشته از کاهش درآمد جایگاهداران سوخت به دلیل شیوع کرونا خبر داده بود.
ناصر رئیسی فرد گفته بود که بعد از شیوع کرونا مصرف بنزین در بهترین حالت به ۷۰ میلیون لیتر در روز رسید که نشان میدهد مصرف بنزین ۲۰ درصد کمتر شده است.
در چنین شرایطی نه تنها وزارت نفت حقالعمل جایگاهداران را پرداخت نکرده بلکه اجازه افزایش تعرفه فروش را نیز به آنها نمیدهد. اسدالله قلیزاده در اینباره گفته که «برخی از اصناف از عید تا به امروز دو مرتبه بهای خدمتشان را افزایش دادهاند اما ما هنوز حقالعمل سال ۱۴۰۰ را هم دریافت نکردهایم.»