سیدابراهیم رئیسی معروف به «قاضی مرگ» شامگاه دوشنبه ۲۶ مهرماه ۱۴۰۰ در گفتگوی تلویزیونی در صداوسیمای جمهوری اسلامی در توضیح وضعیت اقتصادی ایران سخنانی را مطرح کرد که بیانگر خزانه خالی، کسری بودجه و تداوم تورم در کشور است.
کسری بودجه، نگرانی نسبت به موجودی خزانه، حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی، هزینه جدید برای اقتصاد با طرح ساخت مسکن و احتمال تداوم تورم البته با رشد کمتر پنج علامت مهم اقتصادی در گفتگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی است.
با وجود این، او از مذاکرات و کاهش خطر کرونا هم صحبت کرد که پیام‌هایی جهت کاهش بی‌اطمینانی در بازارها بدهد. اما در مجموع به نظر نمی‌رسد که این دو عامل بتواند بر آن پنج پیام مهم حاوی عدم اطمینان غلبه کند.
تأکید بر کسری بودجه، خزانه خالی، ادامه تورم، افزایش هزینه‌های دولت با طرح‌هایی چون ساخت مسکن، درآمدهای اندک دولت از جمله نتایجی است که می‌توان از سخنان «قاضی مرگ» گرفت. هرچند او تأکید کرده که «میز مذاکره را ترک نخواهیم کرد» اما پاسخ روشنی درباره تاریخ احتمالی توافق و برداشته شدن تحریم‌ها نیز اعلام نکرده است. همه این سیگنال‌ها به بازارهای مختلف سبب شد قیمت ارز و طلا در کانال افزایشی قرار بگیرد.
ابراهیم رئیسی بار دیگر ادعای بی‌پایه‌ی خود درباره برجام و سفره مردم را تکرار کرد و گفت: «مذاکرات را دنبال می‌کنیم اما سفره و بازار را به برجام گره نمی‌زنیم. ما هیچوقت میز مذاکره را ترک نمی‌کنیم.» وی اما توضیح نداد که «سفره مردم» را از کجا می‌خواهد تأمین کند و اگر این موضوع ربطی به مذاکرات اتمی ندارد، پس چرا تا کنون اقدامی انجام نشده و شرایط هر روز بدتر از روز پیش می‌شود!
ابراهیم رئیسی در حالی که بطور رسمی از نیمه امرداد امسال ریاست دولت سیزدهم را در دست گرفته و بطور رسمی از اواخر خردادماه رئیس سیزدهمین دولت جمهوری اسلامی شناخته شده اما به «کم‌فروشی» پرداخته و در ادعایی عجیب و دروغ، آغاز به کار دولت را «شهریور»ماه اعلام کرده و گفته که «باید کسری بودجه را جبران کنیم و استقراض تورم‌زا است. شهریورماه دولت فعالیت خود را آغاز کرد و دوستان پیگیری و تلاش کردند تا بدون استقراض از بانک مرکزی پرداخت‌ها را داشته باشیم که این کار انجام شد.»
او همچنین به روش دولت‌های قبلی جمهوری اسلامی که ناکارآمدی و کمبودها را همواره به گردن دولت‌های قبلی و حتا دوران پیش از انقلاب اسلامی می‌اندازند، به خزانه خالی که از دولت روحانی تحویل گرفته اشاره کرد و گفت: «دولت در شرایط خوبی تحویل ما نشد. اینکه برخی دولت‌ها اعلام کردند خزانه خالی است، اگر بگویم وضع خزانه چه بود ممکن است بگویند شما هم با گله‌گزاری کار را آغاز می‌کنید. دولت قبل تعهداتی در شش ماه اخیر ایجاد کرد که بر کسری ها افزود. در هر ماه باید بطور متوسط ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه انجام شده دولت قبل را پرداخت کنیم و این در کنار دستمزد، حقوق و یارانه است. در ماه اول با همه فشار روی دولت تلاش کردیم استقراض از بانک مرکزی انجام نشود. معنی آن را اقتصاد‌دان‌ها می‌دانند!» این سخنان در حالیست که رئیسی بدون داشتن هرگونه دانش و اطلاعات تخصصی در زمینه‌ی اقتصاد، این حرف‌ها را طوطی‌وار و صرفا از زاویه‌ی سیاسی و جناحی تکرار می‌کند بدون آنکه مانند دیگر زمامداران نظام درکی از وضعیت و شرایط واقعی کشور داشته باشد.
از سوی دیگر، حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی که به دلیل طرح آن از سوی اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی در دولت قبلی به «دلار جهانگیری» معروف شد نیز یکی دیگر از محورهای سخنان رئیسی بود. او درباره حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی گفت: «این کار ضرورت دارد اما با غافلگیری انجام نخواهیم داد و مردم را نسبت به آن بی‌اطلاع نخواهیم گذاشت و شوک به بازار ایجاد نخواهیم کرد. همه جوانب سنجیده می‌شود بطوری که بازار و مردم در جریان این تصمیم قرار می‌گیرند.»
یکی دیگر از سخنان اقتصادی رئیسی درباره بازار مسکن بود: «بیش از یک میلیون مسکن در سال در کشور نیاز است و ما موظف به تأمین این نیاز مردم هستیم و با توجه به امکانات کشور، این کار شدنی است. در این زمینه زمین و تسهیلات به مسکن‌سازان و مردم داده خواهد شد و دولت کار هدایت، نظارت و حمایت را انجام می‌دهد و باید همه مردم کمک کنند تا این بخش اقتصادی پیشران فعال شود.»
با همه این وعده و وعیدها و تصویر آرام از شرایطی که در حال انفجار است، ابراهیم رئیسی برخلاف وعده‌های گذشته‌اش گفت که معیشت مردم اولویت اول دولت او نیست و تورم فعلا ادامه خواهد داشت: «همانطور که به مردم وعده کردیم و گفتیم که اولویت اول ما بهبود کروناست، مسئله دوم هم بهبود وضعیت معیشت آنهاست.»
وی سپس مانند محمود احمدی نژاد که از دکان سر کوچه‌اش «گوجه فرنگی» می‌خرید، عوام‌فریبانه افزود: «وضعیت معیشتی مردم مسئله ساعتی من است و دائما قیمت‌ها را رصد می‌کنم. مدام به دنبال کنترل تورم هستیم. همیشه حس می‌کنم که در کنار مردم هستیم و سختی‌های آنها را حس می‌کنم. مسئله تورم مربوط به تصمیماتی است که قبلا گرفته شده و الان آثار خود را نشان می‌دهد. استقراض از بانک مرکزی مسئله‌ای است که تورم را بالا می‌برد.»
او در حالی گفته «استقراض از بانک مرکزی مسئله‌ای است که تورم را بالا می‌برد» که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی استقراض از بانک مرکزی همچنان در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت و در نتیجه، تورم افزایشی خواهد ماند.
