منابع غربی می‌گویند در آمریکا با افزایش مخالفت‌ها برای خارج کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی تمایل دولت جو بایدن برای این اقدام کمتر شده است. همزمان در بالاترین رده‌های نیروهای مسلّح در ایران بار دیگر زمزمه‌هایی برای فراهم کردن شرایط ادغام ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح شده است. چیزی که اگر تحقق یابد، در عمل و در ماهیت، چیزی جز ادغام ارتش در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نخواهد بود، حتی اگر به فرض از عنوان سپاه نیز صرف نظر شود تا این تشکیلات عریض و طویل نظامی- امنیتی- ایدئولوژیک تحت لوای «ارتش» و با برخورداری از «مصونیت»های متعارف آن در عرف بین‌المللی، به پیشبرد اهداف نامتعارف و غیرعرفی جمهوری اسلامی بپردازد!
در آمریکا نه فقط جمهوریخواهان بلکه شمار قابل توجهی از مقامات ارشد و چهره‌های سرشناس حزب دموکرات نیز با خارج کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی مخالف‌اند.
سناتور دموکرات جو منوچین در نامه‌ای به آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا خواسته کاخ سفید حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریستی را متوقف کند. وی هشدار داده این کار می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای ایالات متحده و متحدانش داشته باشد.
منوچین تاکید کرد: «من به‌ویژه نگران گزارش‌هایی مبنی بر این هستم که در نظر دارید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی وزارت خارجه خارج کنید، به این امید که بتوانید برای کمک به بحران انرژی ما، روابط تجاری با ایران را از سر بگیرید. بگذارید صریح بگویم: سپاه پاسداران یک سازمان تروریستی است.»
این سناتور می‌گوید لغو تحریم‌ها می‌تواند مسیر توسعه سلاح‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی را تسهیل کند و به تهدید بیشتر علیه آمریکا و متحدانش در منطقه دامن بزند.
به گزارش روزنامه «الشرق الاوسط» منابعی در تل‌آویو می‌گویند کمپین اسرائیل برای فشار به دولت جو بایدن علیه خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست تروریستی آمریکا نتیجه‌بخش بوده است.
روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» گزارش داده مقام‌های کاخ سفید موافق حفظ نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی هستند در حالی که مقامات وزارت خارجه ایالات متحده مخالف‌اند.
در همین حال روزنامه «واشنگتن پست» گزارش داد ۹۰۰ نفر از اعضای خانواده‌های نظامیان پیشین و مجروحان جنگی ایالات متحده که در عملیات سپاه پاسداران یا شبه‌نظامیان وابسته به این سپاه و جمهوری اسلامی کشته و مجروح شده‌اند در نامه‌ای به جو بایدن ضمن مخالفت با حذف نام پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی اعلام کردند حذف سپاه پاسداران از فهرست سیاه تروریستی جان آمریکاییان را تهدید می‌کند و سبب نگرانی و آسیب مجروحان و خانواده‌های آنها می‌شود در حالی که به این سازمانی تروریستی قدرت می‌دهد تا به حمایت و ارتکاب حملات علیه منافع و متحدان آمریکا در خاورمیانه ادامه دهد.
https://kayhan.london/1400/12/12/%D8%A7%D9%85%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%B3%D8%AF-%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%81%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%9B-%D9%BE
پیام‌هایی که از دولت بایدن به گوش می‌رسد متفاوت است. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید گفته خود بایدن نمی‌خواهد سپاه را از فهرست سازمان‌های تروریستی خارج کند. آنتونی بلینکن نیز در پاسخ به NBC گفته بود سپاه را یک سازمان تروریستی می‌داند.
تأکید بر همکاری‌های مشترک ارتش و سپاه پاسداران
در چنین شرایطی در جمهوری اسلامی دوباره موضوع ادغام ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مطرح شده با این هدف که شاید بتوان از این طریق این نیروی نظامی- تروریستی- ایدئولوژیک را از زیر بار تحریم‌ها خارج کرد. حسین سلامی فرمانده کل سپاه ۳۰ فروردین در دیدار با عبدالرحیم موسوی فرمانده ارتش با تأکید بر «رابطه عمیق و دوستانه ارتش و سپاه» گفت، «دشمن از اخوت برادری وحدت بین ارتش و سپاه بیمناک و عصبانی است و همواره بر رفتار تفرقه‌انگیز متمرکز شده تا نشان دهد یک شکاف و اختلافی وجود دارد. لذا همواره روی موضوعات تفرقه انگیز بین ارتش و سپاه بسیار متمرکز شده و بطور دائمی در جستجوی آن است که نشان دهد یک شکاف و اختلافی بین روابط ما وجود دارد.»
سلامی تأکید کرده «حضور فرماندهان ارتش به ویژه شخص فرماندهی کل ارتش در پادگان‌ها و اماکن نظامی سپاه برای ما و کارکنان بسیار خوشایند و به مثابه صله رحم است که تاثیرات بسیار خوبی در پیوند دو ارگان دارد.»
موسوی فرمانده کل ارتش نیز پیشنهاد تبادل دانشجوهای افسری بین ارتش و سپاه پاسداران را مطرح کرده و پیشنهاد داده «برخی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های افسری سپاه در ارتش مشغول به خدمت شوند و برخی از دانشجویان ارتش نیز در ساختار سپاه فعالیت کنند و این می‌تواند به تقویت و استحکام ساختار دفاعی و نظامی کشور و رابطه عمیق این دو ارگان کمک کند.»
https://kayhan.london/1398/08/29/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4-%DA%A9%D8%AC%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D8%9F-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%DB%8C%D8%A7-%D8%A8
موضوع ادغام ارتش «با» سپاه پاسداران که در عمل ادغام ارتش «در» این نهاد نظامی- ایدئولوژیک خواهد بود، بیشتر جنبه اقتصادی دارد و از دو دهه پیش گاهی در بالاترین سطح نیروهای مسلح مطرح شده و برای عملی شدن آن گام‌هایی نیز در رده‌های ستادی برداشته شد اما در نهایت بی‌نتیجه ماند. سپاه یک نهاد شبه‌نظامی است و اصلی‌ترین مأموریت آن حفظ انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی تعریف شده اما مأموریت ارتش بطور عرفی حفظ استقلال و دفاع از تمامیت ارضی کشور است.
با توجه به اینکه تلاش‌های جمهوری اسلامی و لابیگران نظام در خارج از ایران برای خارج کردن سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی هنوز بی‌نتیجه مانده، حالا طرح مجدد ادغام ارتش و سپاه می‌تواند سناریویی برای سپردن بخشی از مأموریت‌های سپاه به ارتش به ویژه در حوزه اقتصادی باشد که به خاطر تحریم‌ها محدود شده است.
شهرام سبزواری تحلیلگر نظامی به کیهان لندن می‌گوید: «تمایل فرماندهان ارشد ارتش برای ادغام با سپاه پاسداران عمدتا اقتصادی است اما سپاه به علت قرار گرفتن در فهرست سازمان‌های تروریستی مجبور است برای فعالیت‌های اقتصادی و نظامی خود یا در پوشش ارتش اقدام کند و یا به نوعی خود را یک نهاد نظامی متعارف معرفی کند.»
تحلیلگران می‌گویند بین ۴۰ تا ۶۰ درصد اقتصاد ایران در قبضه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. وضعیتی که از آن به عنوان «کودتای نرم» سپاه یاد می‌کنند. در حوزه‌های اقتصادی درآمدزا مثل پروژه‌های عظیم عمرانی، انتقال محموله‌های نفتی با استفاده از ناوگان «نفتکش‌های شبح» و یا در مناطق آزاد، گمرکات و بنادر، سپاه پاسداران با اختیارات کامل و خودسر عمل می‌کند. اختیاراتی که فراتر از قدرت و نظارت هر سه قوه مجریه و مقننه و قضائیه قرار دارد.
https://kayhan.london/1397/01/31/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82%DA%86%DB%8C-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%D9%86
به گفته شهرام سبزواری تحلیلگر نظامی، «سپاه پاسداران در همکاری با ستاد کل نیروهای مسلح بدون ضوابط اقدام به واردات و صادرات کالا می‌کند.» او می‌گوید: «فرماندهان رده بالای ستاد کل که اغلب سپاهی هستند به بهانه کنترل مرزها، تأسیس معابر گمرکی یا کنترل بر گمرکات را به سپاه سپرده است. به عنوان مثال در مرزهای آبی جنوب کشور در حاشیه خلیج فارس مأموریت‌های راهبردی و فرامنطقه‌ای را به نیروی دریایی ارتش واگذار کردند و یگان‌های نیروی دریایی را به پرت‌ترین بنادر و مرزها در سواحل مکران فرستاده‌اند اما کنترل مرزها و نظارت بر تردد کشتی‌ها از بوشهر تا ماهشهر که بزرگترین و شلوغ‌ترین گمرکات در آن قرار دارند به سپاه سپرده شده و در کنار آن ده‌ها اسکله غیرقانونی برای قاچاق انواع و اقسام کالاها در اختیار سپاه پاسداران است.»
بررسی‌ها نشان می‌دهد در سایر مرزها و گمرکات ایران نیز وضعیت به همین ترتیب است.
اگر آمریکا با خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی مخالفت کند احتمال اینکه پروژه ادغام ارتش و سپاه جدّی‌تر از قبل پیگیری شود زیاد است که پیش‌بینی می‌شود در اولین گام‌ها شامل طرح‌ها و همکاری‌های موردی یا محدود در زمینه اقتصادی باشد.
هرچند شاید در بالاترین رده‌های فرماندهی نیروهای مسلح از ادغام ارتش و سپاه استقبال شود اما بیم تبدیل سپاه به عنوان اصلی‌ترین بازوی نظامی حفظ انقلاب و نظام به یک نهاد نظامی متعارف شبیه ارتش، علی خامنه‌ای را نگران می‌کند. بعد از اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶، تحولات اجتماعی در کشور، رژیم را به شدت نگران از «براندازی در ارتش» کرد که برای مقابله با آن چند طرح از جمله «مصباح یک و دو» به اجرا گذاشته شد.
با اینهمه به نظر می‌رسد به دلیل قدرتی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عمل دارد، اگر طرح ادغام اجرا شود، با شرایط کنونی، این ارتش است که درون سپاه حل خواهد شد و نه برعکس! حتی اگر حاصل این ادغام به اسم «ارتش» فعالیت کند!
