ایران در انتظار موج دیگری از گرد و غبار؛ پدیده‌ای که مانند آلودگی هوا و مشکلات دیگر «عادی» می‌شود؟!

رئیس مرکز پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در مورد وقوع بارندگی‌های شدید و توفان ریزگردها در استان‌های شمال غرب، غرب، جنوب غرب و مناطق جنوب، مرکز و دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی هشدار داد.

صادق ضیاییان رئیس «مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا» امروز جمعه ۳۰ اردیبهشت‌ماه از وقوع بارندگی‌ و وزش باد شدید و در پی آن توفان ریزگردها در مناطقی از دست‌کم ۹ استان کشور خبر داد که تا روز سه‌شنبه ادامه خواهد داشت.

به گفته‌ی ضیاییان، گرد و غباری که امروز در کشور عراق رخ داده منشأ کاهش کیفیت هوا در استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی، اردبیل تا گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی و ارتفاعات البرز مرکزی در روزهای آینده خواهد بود.

وقوع برخاستن ریزگردها از ابتدای سال کنونی بطور چشمگیری در حال تکرار است تا حدی‌که فاصله‌ی یک موج ریزگرد تا موج بعدی بسیار کوتاه شده است. مقامات مسئول ولی با فرافکنی بر سر منشأ بروز آن و دادن نشانی به کانون‌‌های خارجی و ضعف جدی که در مذاکره با همسایه‌گان دارند، سر و ته این معضل حیاتی را هم می‌آورند.

در این بین، هوا و خاک و سلامت شهروندان به شدت دستخوش مخاطرات می‌شود و این تهدید وجود دارد که پدیده ریزگردها نیز مانند آلودگی‌های شهری ناشی از فعالیت‌های تأسیسات صنعتی و نیروگاهی و سوزاندن مازوت‌ در  پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها آنقدر تکذیب و یا توجیه شود که در نهایت به موضوعی عادی تبدیل گردد.

ورود موج دیگری از ریزگردها به ایران در حالیست که مقامات مسئول در سیستان و بلوچستان از افزایش زمان بادهای ۱۲۰ روزه سیستان خبر می‌دهند که به ۲۲۰ روز رسیده است! اکنون وضعیت سیستان و بلوچستان هشدارآمیز و در سطح نارنجی است و از ابتدای هفته‌آینده وزش این بادها در شمال سیستان و بلوچستان شدت می‌گیرد.

هوای نامطلوب سیستان و بلوچستان اکنون از همیشه بدتر شده و مسئولان این استان به مردم هشدار می‌دهند که اخبار سازمان هواشناسی را جدی بگیرند. اگرچه جولان گرد و غبار در این استان اتفاق تازه‌ای نیست اما گفته شده مدت وزش بادهای ۱۲۰ روزه بسیار افزایش یافته و مشکلات بسیاری را برای مردم به وجود آورده است.

محسن حیدری مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان گفته است که از اواخر وقت روز شنبه تا صبح دوشنبه وزش باد شدید تا خیلی شدید سبب ایجاد توفان گرد و خاک در زابل، زهک، نیمروز، هامون و هیرمند خواهد شد. بطوری که توفان در این مناطق سبب کاهش دید و کیفیت هوا می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در ابتدای هفته، دمای هوا در این مناطق ۴ تا ۶ درجه خنک‌تر خواهد شد، گفته است: «احتمال خسارت این توفان به محصولات کشاورزی، گلخانه‌ها و احتمال لغو پروازها در این منطقه وجود دارد و در برخی ساعات افزایش غبار در نوار شرقی و غرب استان نیز پیش‌بینی می‌شود.»

مدیرکل هواشناسی سیستان و بلوچستان، وزش باد شدید و گرد و خاک در نوار شرقی و غرب استان را در برخی ساعات به ویژه در دلگان، فنوج، شمال ایرانشهر، شرق میرجاوه، گلشن، سراوان، خاش و میرجاوه و شورگز، موجب احتمال اختلال در تردد جاده‌ای و ریلی اعلام کرد.

حیدری همچنین توصیه کرد از قرار گرفتن در فضای باز و تردد غیرضروری در جاده‌های شمال استان و جاده‌های منتهی به استان‌های خراسان جنوبی و کرمان تا حد امکان اجتناب شود.

رییس مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی پیش از این گفته بود که مدت بادهای ۱۲۰ روزه سیستان در شمال این شهر به ۲۲۰ روز رسیده و مشکلاتی را برای مردم منطقه به وجود آورده است.

صادق ضیائیان با اعلام اینکه دمای هوا در منطقه سیستان، ۲ درجه افزایش یافته، تاکید کرد که با توجه به خشکسالی سه دهه اخیر امسال شرایط اقلیمی دشوارتر شده و مردم منطقه سیستان باید هشدارهای هواشناسی را جدی بگیرند.

همه این خبرها و توصیه‌ها در حالیست که نهادهای مسئول نه قبلا و نه اکنون هیچ اقدام علمی و عملی برای مقابله با معضلات شرایط اقلیمی و تغییرات آن انجا نداده و نمی‌دهند. نتیجه آنکه، وضعیت سال به سال بدتر و مشکلات عمیق‌تر و در نهایت کاهش و حل آنها نیز به مراتب دشوارتر می‌شود.