در شرایطی که طرح «اصلاح نظام پرداخت یارانه» قیمت مواد اولیه را با افزایش روبرو خواهد کرد، تولیدکنندگان نگران کاهش سطح تولید به دلیل افزایش هزینه تولید هستند.
اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها مستقیماً بر تولید اثرگذار است اما مجلس شورای اسلامی و دولت از ماه پیش که به دنبال حذف یارانه‌ها و ارز ترجیحی بودند فقط به فکر پرداخت مبلغ ناچیزی یارانه برای خانوارها بودند و به تولیدکنندگان به عنوان بازوی اصلی اقتصاد کشور توجه نکردند.
حسن فروزان‌فرد عضو اتاق بازرگانی ایران معتقد است اجرای طرح اصلاح یارانه‌ها سبب افزایش چشمگیر قیمت نهاده‌های ورودی برای تولیدکنندگان است. تولیدکنندگان کالاهایی چون ماکارونی، شیرینی و شکلات، دام و طیور و … با تغییر قیمت اساسی در نهاده‌هایی مانند گندم، آرد، شکر، روغن خام، کنجاله و … مواجه می‌شوند که معمولا در حجم بالا استفاده می‌شوند. در این شرایط تولیدکننده بدون اینکه به منابع جدید مالی دست پیدا کرده باشد برای ادامه فعالیت در همان سطح فعلی ۴ تا ۶ برابر با مواد اولیه گرانتری مواجه است.
حسن فروزان‌فرد این سوال را طرح کرده که آیا وضعیت تولیدکنندگان در طول این چند سال با توجه به تورم‌های سنگین و محدودیت تغییرات قیمتی که از سوی دولت بر آنها اعمال شده در سطحی است که امکان تجهیز منابع برای تهیه خوراک ورودی تولیدی‌های خود داشته باشند؟
«کاهش سطح تولید» تنها راهکاری است که تولیدکنندگان ناچار هستند انجام دهند اما در آنسو این کاهش در شرایط کنونی هم هزینه‌های ثابت بر هر واحد تولید را افزایش داده و هم قیمت تمام شده کالا در هر صورت با افزایش روبرو خواهد شد.
دولت اما همچنان سیاست «قیمت‌گذاری دستوری» را ادامه می‌دهد و در چنین شرایطی تولیدکننده نمی‌تواند قیمت کالای تولیدی را متناسب با هزینه‌های افزایش یافته، تعیین کند و باید قیمت را معادل قیمت‌گذاری دولت تعیین کند.
بسیاری از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان معتقدند دولت پیش از آنکه طرح «اصلاح نظام پرداخت یارانه» را اجرا می‌کرد باید زمینه‌هایی برای حمایت از تولیدکنندگان به وجود می‌آورد.
حسن فروزان‌فر معتقد است «باید مکانیزم‌های تأمین مالی از طریق بانک‌ها دست کم برای دوره‌ای تسهیل شود تا تولیدکنندگان بتوانند برای مواجهه با این وضعیت منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین کنند.»
از سوی دیگر افزایش قیمت مواد غذایی سبب کاهش مصرف نیز شده چون اقشار زیادی توان پرداخت قیمت‌های جدید را ندارند و در نتیجه مجبور شده‌اند سبد خرید خود را کوچک‌تر کنند.
محمد یوسفی رئیس اتحادیه مرغ و ماهی‌فروشان در اینباره گفته که «حدود یک هفته از حذف یارانه مرغ گذشته اما در همین مدت کوتاه فروش این محصول در فروشگاه‌ها به یک سوم رسیده است. اگر اوضاع به همین صورت ادامه یابد بسیاری از واحدهای پروتئینی خُرد ناگزیر به تعطیلی خواهند شد حتی برخی واحدهای تولیدی کوچک هم به دلیل افزایش قیمت نهاده‌ها تعطیل می‌شوند.»
محمد یوسفی افزوده که «این طرح برای مصرف کننده و فروشنده به خصوص آن کسب و کارهایی که ملک اجاره‌ای دارند صرف اقتصادی ندارد چرا که با توجه به کاهش تقاضا و افزایش اجاره و دستمزد قادر به ادامه فعالیت نخواهند بود. با این قیمت مرغ، تنها ۱۰ درصد از جامعه تمایل به خرید خواهند داشت و ۹۰ درصد دیگر به دنبال جایگزین غذایی می‌روند.»
کاهش مصرف نیز از سوی دیگر برای تولیدکنندگان به یک دغدغه تبدیل شده است. از جمله تولیدکنندگان مرغ نگران کاهش تقاضا برای محصولاتشان در پی اجرای طرح اصلاح یارانه‌ها هستند. محمد قربانی سرپرست معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اما در جلسه با تولیدکنندگان مرغ و طیور گفته در شرایطی که عرضه بیش از تقاضا باشد دولت مازاد تولید را خریداری خواهد کرد.
در این میان حمیدرضا الله بداشتی مسئول «بسیج» کارگری و کارخانجات کشور مدعی شده که با اجرای اصلاح یارانه‌ها منفعت کار به جیب تولیدکننده واقعی و حتی مصرف‌کنندگان واقعی هم می‌رسد.
مسئول بسیج کارگری و کارخانجات کشور همچنین گفته که تمام ظرفیت بسیج بر کمک واحدهای تولیدی، رفع موانع، تثبیت اشغال و به‌کارگیری از ظرفیت استانی برای رفع مشکلات است.
