وزیر علوم دولت سیزدهم به ریاست ابراهیم رئیسی معروف به «قاضی مرگ» در دیدار مدیر حوزه‌های علمیه کشور گفته اگر دانشگاهیان جذب حوزه علمیه شوند، و دروس حوزوی را بگذرانند، آینده موفق‌تر و پذیرش بیشتری در فضای دانشگاهی خواهند داشت!
با نامگذاری سال ۱۴۰۱ به عنوان سال «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» مدتی است که حوزه علمیه هم به تکاپو افتاده تا در این میان سهمی برای خود بردارد.
چندی پیش محمدرضا برته مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه کشور در همین رابطه گفته بود: «به دلیل محبوبیتی که جهان متاورس در دنیا دارد، مبلغان لازم است به این حیطه ورودی هدفمند و جریان‌ساز داشته باشند.»
وی با اشاره به اینکه در عرصه فضای مجازی، طلاب در آغاز راه هستند، اظهار امیدواری کرده که اگر به صورت قوی این عرصه را شروع کنند، به نتایج خوبی خواهند رسید.
سیدعلی عماد رئیس مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه‌های علمیه نیز پیش از این از شناسایی ۳۰۰۰ استعداد برتر حوزه علمیه خبر داده و بر ضرورت ورود جدی و انگیزه‌مند معاونت‌های مختلف و دستگاه‌های پیشران در افزایش انگیزه نخبگان حوزه تاکید کرده بود.
اکنون این اتفاق رخ داده و محمدعلی زلفی گل وزیر علوم در سفر به شهر قم به دیدار مدیر حوزه‌های علمیه رفته و در این ملاقات بیان کرده که «اگر افراد تحصیلکرده حوزه علمیه با فرهنگ دانشگاهی آشنایی داشته باشند و بالعکس، دانشگاهیان هم جذب حوزه علمیه شوند، تاثیرگذاری بیشتری ایجاد می‌شود!»
وزیر علوم با اشاره به لزوم حرکت و تحول حوزه‌های علمیه از حالت سنتی به حالت سیستماتیک، می‌گوید که «این تحول در حوزه‌ها می‌تواند زمینه‌ساز نقاط قوت جدید در عرصه‌های علم برخوردار شوند تا نقش حوزه در جهان را اثربخش‌تر کند.»
زلفی گل همچنین تاکید کرده که «در دانشگاه نیز باید نقاط قوت حوزه علمیه تسری داده شود و درک نقاط قوت یکدیگر بسیار مهم است. چرا که دوگانه حوزه و دانشگاه وجود ندارد و تعامل و تکامل هم‌افزا لازمه ارتباط این دو نهاد مهم، و طراحی و ایجاد سیستمی جهت این تعامل در راستای پیشرفت کشور از ملزومات است.»
وی با اشاره به لزوم جذب فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها در حوزه‌های علمیه جهت ایفای نقش مؤثرتر در جامعه گفته است: «این امر در قم در حال انجام است که بسیار جای خرسندی دارد و این یک اتفاق بزرگ در تاثیرگذاری حوزه خواهد بود.»
وزیر علوم معتقد است اینکه افراد آشنا با فرهنگ و شیوه آموزش و پژوهش دانشگاهی، سپس به حوزه آمده و دروس حوزوی را گذرانده باشند، آینده موفق‌تر و پذیرش بیشتری در فضای دانشگاهی خواهند داشت!
مقامات وزارتخانه‌های آموزش اعم از علوم و آموزش و پرورش در تلاش برای تسخیر دانشگاه‌ها و مدارس توسط طلاب حوزه‌های علمیه هستند، تا جایی که سال گذشته ۴۴۰ طلبه در وزارت آموزش و پرورش به استخدام در آمده‌اند. آنهم در شرایطی‌که انبوهی از آموزگاران پس از سال‌ها تدریس قراردادی و پاره‌وقت هنوز به استخدام در نیامده‌اند و اعتراض‌شان برای اجرای رتبه‌بندی و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته و با برخورد سلبی و ضرب و جرح و بازداشت ده‌ها معلم روبرو بوده است.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده، وزارت آموزش و پرورش اکنون ۴۵۰۰ معلم رسمی دارد که دارای مدارک حوزه‌های علمیه هستند. این روال استخدامی طلاب بر اساس مصوبه سال ۱۳۷۵ مجلس شورای اسلامی است تا دست‌کم ۲۵ هزار طلبه زن و مرد را در نظام آموزشی کشور استخدام کنند.
این امر بر مبنای اسلامی کردن مدارس و دانشگاه‌ها با شعار پیوند حوزه و دانشگاه صورت می‌گیرد که اکنون نه فقط به معنای نفوذ و گسترش ایدئولوژی و سیاست‌های نظام در سیستم آموزشی، بلکه به معنای قرار دادن فرصت‌های شغلی در دستگاه آموزش و محرومیت آموزگاران و دانشگاهیان از برخورداری از حق شغل و جایگزینی طلاب دارد.
چنانکه حوزوی‌ها حتی از وضعیت موجود استخدامی نیز رضایت ندارند و می‌گویند طلاب از معضل بیکاری و عدم امنیت شغلی رنج می‌برند.
سید جلال رضوی مهر نایب رییس مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم در این رابطه گفته بود: «با قشر عظیمی از بیکاران در مجموعه طلاب مواجه هستیم و انباشته شدن بیکاری بیش از صنوف دیگر در میان طلاب قابل مشاهده است.»
رضوی مهر تاکید داشت که مرکز خدمات باید به ایجاد اشتغالی که از سویی کمک طلاب باشد و از سوی دیگر مانع رشد علمی آنها نباشد، بپردازد و این می‌تواند سودی دو سویه را به لحاظ رشد علمی و رشد اقتصادی نصیب طلاب کند.
افزایش نرخ بیکاری جوانان تحصیلکرده دانشگاهی نیز بر کسی پوشیده نیست. نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در پاییز ۱۴۰۰ حاکی از آن است که حدود یک میلیون نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های کشور بیکارند، که از این میزان ۴۷۴ هزار نفر مرد و ۵۳۸ هزار نفر زن بودند.
ققدان چشم‌انداز مطلوب از آینده، بیکاری و بحران اقتصادی باعث شده تا تقاضای مهاجرت از ایران به ویژه در دو سال گذشته به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد. بسیاری از دانشجویان تحصیلات خود را رها می‌کنند و ترجیح می‌دهند تا در کشورهای دیگر به تحصیل و زندگی بپردازند.
پیشتر نیز اعلام شده بود، در سه سال گذشته مهاجرت ایرانیان ۲/۲ برابر شده و مراجعه به دارالترجمه‌ها چندین برابر از قبل است.
به تازگی بهرام صلواتی رئیس «رصدخانه مهاجرت ایران»، مهاجرت جوانان را با خام‌فروشی مقایسه کرده و گفته بود، «ما در زیرشاخص مهارت‌های دانش جهانی در جایگاه ۶۸ ام قرار داریم و این یعنی ظرفیت خوبی در پرورش و معرفی نیروی انسانی به جهان داریم؛ ظرفیتی که مانند خام‌فروشی در بازار جهانی است. چراکه کشورهای دیگر با کوچکترین هزینه مالی یا رقابتی، استعدادهای ما را جذب می‌کنند.»
وی افزود: «با ادامه این روند، در سال‌های بعد، علاوه بر نواسانات ارزی، باید به فکر راه‌حل‌های حفظ نیروی انسانی بطور جدی‌تری باشیم. طی مطالعاتی که در سال‌های اخیر داشتم، کمتر سازمانی را دیده‌ام که به مسئله مهاجرت منابع انسانی با توجه به روندهای جهانی این امر پایشی انجام دهد و به طبع تاثیر آن را در بازار داخلی بررسی کند. با این روند ممکن است ما حتی رتبه ۶۸ ام پرورش نیروی انسانی را هم از دست بدهیم.»
